Aygen OKSAY, Mehmet KILINÇ, Mehmet SAYHAN

SAĞLIK ÇALIŞANLARINDA HASTA GÜVENLİĞİ KÜLTÜRÜ ALGISININ DEĞERLENDİRİLMESİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Sağlık sektöründe artan rekabet neticesinde hizmet sunumunda yükselen kalite, hasta güvenliği kavramının önemini arttırmıştır. Verilen hizmet esnasında hastaların güvenliğini tehdit eden herhangi bir unsur insan sağlığı açısından telafi edilemeyen sağlık sorunlarına ya da insan hayatının kaybedilmesine yol açabilmektedir. Bu bakımdan sağlık çalışanlarının hasta güvenliği algıları ve sağlık kurumlarında oluşturulan hasta güvenliği kültürü hizmet kalitesini etkilemekte, insan sağlığı açısından daha da önemli hale gelmektedir. Çalışma sağlık çalışanlarının hasta güvenliği kültürü algısını değerlendirmek, demografik verilerle ilişkisini incelemek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Hasta güvenliği kültürüne ilişkin mevcut durumu ortaya koyması açısından uygulamalı ve betimsel bir çalışma niteliğindedir. Çalışma bulgularına göre, sağlık çalışanlarının hasta güvenliği kültürü aritmetik ortalamalarının orta düzeyin üzerinde olduğu saptanmıştır. Hasta güvenliği kültürü ile yaş, görev, görev yılı ve görev yeri arasında anlamlı ilişki tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Hasta Güvenliği, Sağlık Çalışanları, Sağlıkta Kalite

PDF

___

Akalın, HE. (2004). Hasta Güvenliği Kültürü: Nasıl Geliştirebiliriz? Ankem Dergisi, 18(2), s.12-13.
Altındiş, M. (2014). Hasta Güvenliği ve Komplikasyonlar, Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 32, s.68-73.
Aydın, Ş. (2010). Bir Üniversite Hastanesinde Görev Yapan Hekim ve Hemşirelerin Hasta Güvenliği Kültürüne İlişkin Algılamaları. Yüksek Lisans Tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı, Sivas.
Büyüköztürk, Ş. (2011). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, 14. Baskı. Ankara: Pegem Akademi.
Clarke, J.B. (1993). Ethical İssues in Health Education, British Journal of Nursing, 2(10), s.533-538.
Çakır, A. (2007). Hasta Güvenliği Kültürü ile Kalite Yönetimi Sistemi Arasındaki İlişkinin Analizi. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Toplam Kalite Yönetimi Anabilim Dalı, İzmir.
Çakmakçı, M, Akalın, E. (2010). Hasta Güvenliği: Türkiye ve Dünya, Füsun Sayek TTB Raporları/Kitapları.
Çakmakçı, M. (2014). Hasta Güvenliği: Bir Paradigma Değişimi, Sağlık Düşüncesi ve Tıp Kültürü Dergisi, 33, s.6-11.
Dağdelen, Ü.A. (2014). Öğrenen Organizasyonlarda Hasta Güvenliği Kültürünün Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, Süleyman Demirel Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, Isparta.
Demirel, Ö. (2012). Öğretim İlke ve Yöntemleri: Öğretme Sanatı, Pegem Akademi.
Durmaz, G. (2016). Cerrahi Hemşirelerinde Hasta Güvenliği Kültürü Algısını Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Yeditepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Anabilim Dalı, İstanbul.
Ebik, G.E. (2017). Hemşirelerde Örgütsel Sessizlik Düzeyinin Hasta Güvenliği Kültürü Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Okan Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
Erengül, B. (1997). Kültür Sihirbazları, Evrim Yayınevi.
Eroğlu, E.K. (2011). Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesinde İş Yükünün Hasta Güvenliği Üzerindeki Etkisinin Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Atılım Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sağlık Kurumları İşletmeciliği Anabilim Dalı, Ankara.
Filiz, E. (2009). Hastanede Hasta Güvenliği Kültürü Algılamasının ve Sağlık Çalışanları İle Toplumun Hasta Güvenliği Hakkındaki Tutumunun Belirlenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Halk Sağlığı Anabilim Dalı, Konya.
Gülay, H. (2016). Akreditasyon Belgesine Sahip Özel Bir Üniversite Hastanesinde Sağlık Çalışanlarının Bakış Açısıyla Hasta Güvenliği Kültürünün Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, İstanbul Medipol Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Sağlık Yönetimi Anabilim Dalı, İstanbul.
Güven, R. (2007). Dezenfeksiyon ve Sterilizasyon Uygulamalarında Hasta Güvenliği Kavramı. 5. Ulusal Sterilizasyon Dezenfeksiyon Kongresi, Antalya, 411-442.
Hayran, O. (2009). Hasta Odaklı Sağlık Hizmetleri Yönetimi, Hasta Güvenliği Dergisi, s.20-23.
Hisar, K.M., Arslan, C.B., Kısa, S., Hisar, F. (2015). Bir Devlet Hastanesinde Çalışan Personelin Hasta Güvenliğine İlişkin Algı ve Görüşleri. Gümüşhane University Journal of Health Sciences, 4(1), s.148-161.
http://www.who.int/dg/speeches/2018/patient-safety-summit/en/ (Erişim Tarihi: 20.04.2018).
http://www.who.int/mediacentre/news/releases/en/ (Erişim Tarihi: 20.04.2018).
http://www.tdk.gov.tr/index.php?option=com_gts&arama=gts&guid=TDK.GTS.5ae18ab31dcbd7.26186012 (Erişim Tarihi: 20.04.2018).
https://grs.saglik.gov.tr/BM/UGRS.aspx (Erişim Tarihi: 02.04.2018).
İslamoğlu, A. H. (2009). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri, İzmit: Beta Basım.
Johnstone, M.J., Kanitsaki, O. (2006). Culture, Language and Patient Safety: Making The Link, International Journal for Quality in Health Care, 18(5), s.383-388.
Kohn, L., Corrigan, J., Donaldson, M. (1999). To Err is Human: Building a Safer Health System, Washington, DC, National Academy Press.
Milligan, F, Dennis, S. (2005). Building a Safety Culture, Nursing Standart, 20(11), s.48-52.
NPSA (National Patient Safety Agency) (2004). Seven Steps to Patient Safety, London: NPSA.
Ovalı, F. (2010). Hasta Güvenliği Yaklaşımları, Performans ve Kalite Dergisi, 1(1), s.33-43.
Özdemir, F.K., Şahin, Z.A. (2015). Hemşirelerin Hasta Güvenliği Kültürü Algıları: Kars İli Örneği, ODU Journal of Medicine, 2, s.139-144.
Özdemir, H. (2014). Cerrahi Hemşirelerinde Hasta Güvenliği Kültürü Algılarının Belirlenmesi: Afyonkarahisar'da Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Cerrahi Hastalıkları Anabilim Dalı, Afyonkarahisar.
Özkalp, E., Kırel, Ç. (2001). Örgütsel Davranış, Anadolu Üniversitesi Eğitim Sağlık ve Bilimsel Araştırma Vakfı Yayınları.
Reason, J. (2000). “Human Error: Models and Management”, British Medical Journal. 320. s.768-770.
Reason, J. (1995). Understanding Adverse Events: Human Factors, Quality in Health Care, 4, s.80-89.
Resmi Gazete. (2009). Sağlık Kurum ve Kuruluşlarında Hasta ve Çalışan Güvenliğinin Sağlanması ve Korunmasına İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğ. 29 Nisan 2009, Sayı: 27214.
Schoen, C., Osborn, R., Huynh, P.T., Doty, M., Zapert, K., Peugh, J., Davis, K. (2005). Taking The Pulse of Health Care Systems: Experiences of Patients with Wealth Problems in Six Countries. Health Affairs, 24, W5_509-W5_525.
Serbest, Ş. (2011). Hasta Güvenliği İçin Hemşirelik Uygulamaları, 13. Ulusal Hemşirelik Kongresi Sunumu, 2011.
Sorra, J., Nieva, V.F. (2004). Hospital Survey On Patient Safety Culture, Agency for Healthcare Research and Quality.
Tuncel, H. (2017). Örgüt Kültürünün Ameliyathane Hemşirelerinde Hasta Güvenliği Üzerine Etkisi. Yüksek Lisans Tezi, Koç Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelik Programı, İstanbul.
Tunçel, K. (2013). Hemşirelerin Hasta Güvenliği Kültürünü Algılama Düzeyi ve Hasta Güvenliği Uygulamaları. Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı, Erzurum.
Turasan, B.A. (2010). Bir Psikiyatri Hastanesinde Hasta Güvenliği Kültürü Düzeyi ve Güvenlik Raporlamanın İncelenmesi. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Psikiyatri Hemşireliği Anabilim Dalı, İzmir.
Tütüncü, Ö., Küçükusta, D., Yağcı, K. (2007). Toplam Kalite Yönetimi Kapsamında Hasta Güvenliği Kültürü ve Bir Ölçme Aracı, Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 9(1), s.519-533.
Uzun, Ö. (2009). Hastanelerde Hasta Güvenliğini Olumsuz Etkileyen Etmenler. 5. Nöroşirürji Hemşireliği Kongresi.
Yetginlioğlu, Ö. (2009). Sağlık Kurumlarında Hasta Güvenliğinin Sağlanmasında Kalite ve Akreditasyon Çalışmalarının Önemi: Ankara İlindeki İki Hastanede Hasta Güvenliği Çalışmalarının Değerlendirilmesine Yönelik Mukayeseli Bir Uygulama. Yüksek Lisans Tezi, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme Anabilim Dalı, Konya.