Sokak-görünümü Algısı: Beyoğlu Hasköy’de Algılanan Okunabilirlik ile Güvenlik Hissinin Etkileşimi Sokaklar Üzerinden Ölçülmesi

Sokaklar, bir kentsel çevredeki kamusal mekânların başında gelir. Sürekli değişen kent içinde çevreye duyulan güvenlik hissi yaşanabilirlik düzeyini belirler. Kişi okunabilir bir çevreye kolaylıkla aşina olur ve aşinalık güvenlik hissini arttırır. Bu çalışmada kentin okunabilirliği ile güvenlik hissinin etkileşimi sokaklar üzerinden incelenmiştir. İnceleme alanı olarak eski bir yerleşim olan İstanbul Beyoğlu ilçesine bağlı Hasköy semti seçilmiştir. Araştırma tekniği olarak anket kullanılmıştır. Anket toplamda 80 adet birinci ve üçüncü sınıf psikoloji öğrencileri arasında uygulanmış ve sokaklara dair olan algılamalar karşılaştırılmıştır. Sokakların algılanabilir okunabilirliği ile güvenlik hissi arasındaki ilişki, korelasyon testleri aracılığıyla değerlendirilmiştir. Katılımcıların mekânsal değerlendirmedeki farklılık ve benzerlikleri işaret ögeleri, yeşil doku, kapalılık, gizemlilik ve tutarlılık açılarından sınıflandırılmış 6 sokak fotoğrafı üzerinden ölçülmüştür. Birinci sınıf ve üçüncü sınıf psikoloji öğrencilerinin çevreyi algılayışlarında anlamlı farklılık olup olmadığını ölçmek amacıyla Bağımsız İki Grup t-testi uygulanmıştır. Araştırma sonuçları, belirlenen sokaklara dair algılanan okunabilirlik ile güvenlik hissi arasında doğrusal bir ilişkinin olduğunu kanıtlamıştır. Bu sonuç, mekânın okunabilirliği arttıkça güvenlik hissinin arttığı anlamına gelmektedir. Bunun sonucunda yaşam kalitesinin artacağı açıktır.

Streetscape Perception: Interaction of Perceived Legibility and Sense of Security in the Streets of Hasköy, Beyoğlu

Streets are one of the major public spaces in an urban environment. Sense of security to environment increases the level of liveability of an urban space in an ongoing structure of the city. People get used to a legible environment easily and legibility of space increases the sense of security and the familiarity. In this study, the interaction of legibility of city and sense of security is examined via streets. Hasköy area, which belongs to Istanbul Beyoglu District that is an old settlement, is chosen as the investigation field. A questionnaire is performed with 80 first and third grade psychology students in total. The relationship between legibility of streets and sense of security is evaluated through correlation tests. In addition, the differences or similarities in the spatial evaluation of participants are measured over photographs of the 6 streetscapes which are classified in terms of landmarks, greenery, enclosure, mystery, and coherence. The study tested the differences / similarities between street perceptions of two student groups using Independent Samples t-test. The results reveal that the relationship between the perceived legibility and sense of security is linear which means if spaces become more legible, sense of security and naturally quality of life increase.