Türkiye’nin Yağlı Tohum Bitkileri Üretimi ve Bitkisel Yağ İhtiyacı

Türkiye’nin iklim ve toprak özellikleri bakımından yağlı tohumlu bitkiler yetiştiriciliği için uygun olmasına karşın yeterli düzeyde tarım alanına ulaşmaması, nüfus artışı ile yağ talebinin artması gibi nedenlerden dolayı yağlı tohum ve türevlerinde %70 oranında dışa bağımlı hale gelmiştir. Stratejik bir ürün olan yağlı tohumlu bitkilerdeki açık gelecekte biyodizel talebiyle birlikte daha üst düzeylere ulaşacağı muhakkaktır. Dünyada yağlı tohum ekim alanları artış gösterirken Türkiye’de ise bu alan sınırlı kalmaktadır. Birim alanda ürün artışı olsa bile bu ihtiyacın karşılamasında çok uzaktır. Bitkisel yağ iç tüketimdeki artışı yeterli yerli üretimle desteklenemediğinden ham yağ ve yağlı tohum ithalatı artmaktadır. Bunun sonucu olarak yağlı tohum ithalatı için ödenen döviz tutarı 2000 yılında 225 milyon dolar iken, 2013 yılında 1.245 milyon dolara ulaşmıştır. Yağlı tohum ithalatında ulaşılan bu değerler 2008 yılından itibaren bu düzeylerde seyretmektedir. Hem üretim için şartların uygun olması hem de yağ sanayi kapasitesinin yeterli olmasına rağmen yağlı tohum bitkilerinin üretiminin artırılmasında yeterli olmamıştır. Bitkisel yağ talebinin yerli üretimle karşılanması, üretim politikaların uzun vadeli ve stratejik hazırlanması ve yağlı tohum bitkilerinin rekabet gücünün artırılması zorunludur

Turkey's Oilseeds Production and Vegetable Oil Demand

Turkey, which has suitable ecology for most of the oil seed crops unfortunately is not sufficient oilseed cultivation. Therefore, Turkey imports 70% of oil crops seed and oil for food needs. It is certain that it will reach higher levels with the demand for biodiesel in open future in oilseed plants which is a strategic product. Oil seed cultivation area and production is increasing in the world, but Turkey has no changes in cultivation areas and limited increase in production. Even if there is an increase in product per unit area, it is far from meeting this need. Imports of crude oil and oilseeds are increasing because the increase in vegetable oil domestic consumption cannot be supported by adequate domestic production. As a result, the amount of foreign currency paid for oilseed imports reached $ 1,245 million in 2013 from $ 225 million in 2000. These values, which have been reached in oil seed imports, have been at these levels since 2008. Although both suitable ecology for oil crops production and sufficient oil industry capacity were not adequate to increase the production of oilseed crops in Turkey. To meet the demand of vegetable oil with domestic production, It is compulsory to long-term and strategic preparation of production policies and increase the competitiveness of oilseed plants

___

  • Arıoğlu, H. H. 1999, 'Yağ Bitkileri Yetiştirme Ve Islahı', Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı, Genel Yayın, No. 220.
  • BYSD. 2014, 'Bitkisel Yağ Sanayacileri Derneği'.
  • Demir, İ. and D. Başalma. 2009, 'Azot Ve Kükürdün Ayçiçeğinde (Helianthus Annuus L.) Verim Ve Verim Öğeleri Ile Bazı Kalite Özelliklerine Etkisi', Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Ankara.
  • İlbaş, A., B. Yıldırım, B. Arslan and E. Günel. 1996, 'Sulama Sayısının Bazı Ayçiçeği (Helianthus Annuus L.) Çeşitlerinde Verim Ve Önemli Bazı Tarımsal Özellikler Üzerine Etkisi', Yüzüncü Yıl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi Vol. 6, No. 4, pp. 9- 22.
  • Kaya, Y., G. Evci, V. Kaya and M. Kaya. 2007, 'Oleik Tip Ayçiçeği Tarımı Ve Gelecekteki Yönü. 1', Ulusal Yağlı Tohumlu Bitkiler ve Biyodizel Sempozyumu, pp. 28-31.
  • Kolsarıcı, Ö., N. Bayraktar, N. İşler, M. Mert and B. Arslan. 1995, 'Yağlı Tohumlu Bitkiler Tüketim Projeksiyonları Ve Üretim Hedefleri. Iv', TZMO Teknik Kongresi Vol. 1, pp. 467-483.
  • Kolsarıcı, Ö., A. Gür, D. Başalma, M. Kaya and N. İşler. 2005, 'Yağlı Tohumlu Bitkiler Üretimi', Türkiye Ziraat Mühendisliği VI. Teknik Kongresi, pp. 3-7.
  • TUİK. 2014, 'Türkiye İstatistik Kurumu'.