Antioksidanlara Genel Bir Bakış ve Kanatlı Hayvanlarda Kullanımı

Üzerinde oldukça fazla çalışma bulunan ve sürekli önemini arttıran antioksidanlar ve serbest radikaller canlı metabolizmasında normal şartlarda denge halindedir. Denge bozulup serbest radikallerin sayısı arttığı zaman, oksidatif stres ortaya çıkmakta ve çeşitli hastalıklara neden olmaktadır. Bu dengenin sağlanması için serbest radikaller üzerindeki süpürücü etkisinden dolayı antioksidan içerikli beslenme önemlidir. Son yıllarda tüketicilerin sentetik antioksidan kullanımına karşı artan endişeleri doğal antioksidanlara olan ilgiyi giderek arttırmıştır. Ayrıca antioksidanlar, lipid oksidasyonunu kontrol etmek içinde kullanılan önemli fenolik bileşiklerdir. Bu makalede, antioksidanlar ve serbest radikaller arasında nasıl bir etkileşim olduğu, antioksidanların lipid oksidasyonu üzerine etkisi, antioksidanların sınıflandırılması, antioksidan içeren bazı bitkiler ve antioksidanların kanatlı hayvanlarda kullanımı hakkında bilgilere yer verilmiştir

An Overview of Antioxidants And Their Use in Poultry

Antioxidants and free radicals, which have a lot of work on them and continuously increase their importance, are normally in stability in living metabolism. When the stability is disrupted and the number of free radicals increases, oxidative stress occurs and causes various diseases. Antioxidant nutrition is important to achieve this balance because of its scavenging effect on free radicals. Consumers' increasing concern about the use of synthetic antioxidants in recent years has increased the interest in natural antioxidants. In addition, antioxidants are important phenolic compounds, which are also used to control lipid oxidation. In this article, information about the interaction between antioxidants and free radicals, the effect of antioxidants on lipid oxidation, classification of antioxidants, some plants containing antioxidants and the use of antioxidants in poultry are given

___

  • Adıyaman, E., Ayhan, V. (2010). Etlik Piliçlerin Beslenmesinde Aromatik Bitkilerin Kullanımı. Hayvansal Üretim, 51(1): 57-63.
  • Akdemir, F. (2008). Bıldırcınlarda Rasyona İlave Edilen Genisteinin Yumurta Verimi ile Yumurta Sarısı Genistein, Daidzein ve Lipit Peroksidasyonu Düzeyleri Üzerine Etkisi. Doktora Tezi, Fırat Üniversitesi-Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Elâzığ.
  • Akgül, A. ve Ayar, A. (1993). Yerli baharatların antioksidan etkileri. Doğa-TR. J. of Agriculture and Forestry,17: 1061-1068.
  • Altıner, A., Atalay, H., Bilal, T. (2017). Bir Antioksidan Olarak E Vitamini. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi, Cilt:6 Sayı:3 Aralık.
  • Avila-Ramos, F., Pro-Martínez, A., So-sa-Montes, E., Cuca-García, JM., Becerril-Pé-rez, CM., Figueroa-Velasco, JL., Narciso-Gay-tán, C. (2012). Effects of dietary oregano essential oil and vitamin E on the lipid oxidation stability of cooked chicken breast meat. Poult Sci, 91: 505–511.
  • Botsoglou, N., Florou-Paneri, P., Botsoglou, E., Dotas, V., Giannenas, I., Koidis, A., Mitrakos, P. (2005). The effect of feeding rosemary, oregano, saffron and α-tocopheryl acetate on hen per-formance and oxidative stability of eggs. S Afr J Anim Sci, 35(3): 143-151.
  • Carelli, A.A., Franco, I.C., Crapiste, G. H. (2005). Effectiveness of added natural antioxidants in sunflower oil. Grasas y Aceites, 56(4), 303–310.
  • Cherian, G., Orr, A., Burke, I.C., Pan, W. (2013). Feeding Artemisia annua alters digesta pH and muscle lipid oxidation products in broiler chickens. Poultry science, vol.92, issue 4, p1085-p1090.
  • Christodouleas, D.C., Fotakis, C., Calokerinos, A.C. (2015). Modified DPPH and ABTS Assays to Assess the Antioxidant Profile of Untreated Oils. Food Analytical Methods, 8(5), 1294–1302.
  • Çelebi, Ş. (2003). Yumurta tavuğu rasyonlarına geç dönemde hayvansal ve bitkisel yağ ilavesinin performans, yumurta kalitesi ve yumurta sarısı yağ asidi kompozisyonu üzerine etkileri. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, Erzurum.
  • Çelebi, Ş., Kaya, A., Kaya, H. (2016). Yumurta Tavuğu Rasyonlarına Sarımsak Tozu İlavesinin Yumurta, Kan, Karaciğer, But ve Göğüs Dokularında Bazı Antioksidan Enzimler Üzerine Etkisi.Nevşehir Bilim ve Teknoloji Dergisi TARGİD Özel Sayı, 32- 40.
  • Çoban, Ö.E., Patır, B. (2010). Antioksidan Etkili Bazı Bitki ve Baharatların Gıdalarda Kullanımı. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, Cilt: 5, No: 2, (7-19).
  • Deveci, H.A., Nur, G., Kırpık, M.A., Harmankaya, A., Yıldız, Y. (2016). Fenolik Bileşik İçeren Bitkisel Antioksidanlar. Fen Bil. Enst. Derg, 9 (1): 26 – 32.
  • Güleşci, N., Aygül, İ. (2016). Beslenmede Yer Alan Antioksidan ve Fenolik Madde İçerikli Çerezler. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi / Gümüşhane University Journal of Health Sciences;5(1).
  • Karabulut, H., Gülay, M.Ş. (2016a). Antioksidanlar. MAE Vet Fak Derg, 1 (1).
  • Karabulut, H., Gülay, M.Ş. (2016b). Serbest Radikaller. MAKÜ Sag. Bil. Enst. Derg, 4(1): 50-59
  • Karasu, K., Öztürk, E. (2014). Tıbbi ve Aromatik Bitkilerin Kanatlılarda Antioksidan ve Antimikrobiyal Etkileri. Turkish Journal of Agricultural and Natural Sciences Special Issue: 2.
  • Kasnak, C., Palamutoğlu, R. (2015). Doğal Antioksidanların Sınıflandırılması ve İnsan Sağlığına Etkileri. Türk Tarım – Gıda Bilim ve Teknoloji Dergisi, 3(5): 226-234.
  • Kaya, A., Turgut, L. (2012). Yumurtacı Tavuk Rasyonlarına Değişik Oranlarda Katılan Adaçayı (Salvia officinalis), Kekik (Thymbra spicata), Nane (Menthae piperitae) Ekstraktları İle Vitamin E’ nin Performans, Yumurta Kalitesi ve Yumurta Sarısı TBARS Değerleri Üzerine Etkileri. Atatürk Ünv. Zir.Fak. Der, 43(1) 49-58.
  • Konca, Y., Beyzi Büyükkılıç, S., Karabacak, M., Yaylak, E. (2015). Bıldırcın Rasyonlarına Farklı Seviyelerde Semizotu Tohumu (Portulaca Oleracea L.) İlavesinin Karkas, Kan Lipid Profili ve Antioksidan Özellikler Üzerine Etkisi. Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 12 (2): 1-6.
  • Konyalıoğlu, S. (2001). Et Kalitesi Üzerine Diyetle Alınan E Vitamininin Etkileri. Hayvansal Üretim, 42 (2): 25-36.
  • Memişoğluları, R. (2005). Diyabette Serbest Radikallerin Rolü Ve AntioksidanlarınEtkisi. Düzce Tıp Fakültesi Dergisi, 3: 30-39.
  • Meral, R., Doğan, İ.S., Kanberoğlu, G.S. (2012). Fonksiyonel Gıda Bileşeni Olarak Antioksidanlar. Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech, 2(2): 45-50.
  • Mercan, U. (2004). Toksikolojide Serbest Radikallerin Önemi. YYU Vet Fak Derg, 15: 91- 96.
  • Naveena, BM, Sen, AR., Vaithiyanathan, S., Babji, Y., Kondaiah, N. (2008). Comparative efficacy of pomegranate juice, pomegranate rind powder and BHT in cooked chicken patties. Meat Science, 80(4):1304-308.
  • Özel, Y. (2006). Ratlarda Karaciger İskemi / Reperfüzyon Hasarında Grape Seed Proanthocyanidinin Koruyucu Etkilerinin İncelenmesi. Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Uzmanlık Tezi, İstanbul.
  • Pham-Huy, LA., He, H., Pham-Huy, C. (2008). Free Radicals, Antioxidants in Disease and Health. Int J Biomed Sci, 4(2): 89-96.
  • Rababah, T.M., Hettiarachchy, N.S., Horax, R. (2004). Total phenolics and antioxidant activities of fenugreek, green tea, black tea, grape seed, ginger, rosemary, gotu kola, and ginkgo extracts, vitamin E, and tert-butylhydroquinone. J. Agric. Food Chem, 52: 5183-5186.
  • Rice Evans, N.J., Miller, N.J., Balwell, P.G., Bromley, P.M., Pridham, J.B. (2005). The relative antioxidant activities of plant derived polyphenolic flavanoids. Free Radical Research, 22, 375-383.
  • Şener, G., Yeğen, B.Ç. (2009). İskemi Reperfüzyon Hasarı. Klinik Gelişim Dergisi, 22: 5-13.
  • Yarsan, E. (1998). Lipid peroksidasyon olayı ve önlenmesine yönelik uygulamalar. Y.Y.Ü. Vet. Fak. Derg, 9, 89-95.
  • Yeşilbağ, D. (2009). Kanatlı Beslenmesinde Doğal ve Sentetik Antioksidanların Kullanımı. Uludag Univ. J. Fac. Vet. Med, 28, 2: 55-59.
  • Yeşilbağ, D., Cengiz, S.S., Çetin, I., Meral, Y., Biricik, H. (2014). Influence of Juniper (Juniperus communis) oil on growth performance and meat quality as a natural antioxidant in quail diets. Department of Animal Nutrition, Faculty of Veterinary Medicine, University of Uludag,Bursa, Turkey.