Erkeklerin Yaşam Süresini Etkileyen Faktörlere Yönelik Panel Veri Yaklaşımı

Doğumda beklenen yaşam süresi tüm dünyada artarak devam etmektedir. Gelişmiş ülkelerdeki beklenen yaşam süresi, gelişmekte olan ülkelere göre daha fazla iken, kadınların beklenen yaşam süresi de erkeklere oranla daha yüksektir. Çalışmamızın amacı; üst ve üst orta gelir grubu ülkelerde erkeklerde beklenen yaşam süresini etkileyen olası faktörlerin incelenmesidir. Bu amaçla kişi başı gelir, kişi başına yapılan toplam, devlet ve özel sağlık harcamaları ile 1000 kişi başına düşen doktor sayısının doğumda beklenen erkek yaşam süresi üzerindeki etkileri incelenmiştir. 10 ülkenin 2000-2018 yıllarına 19 yıllık verilerinin analiz edildiği çalışmada; bağımsız değişkenler ile doğumda beklenen erkek yaşam süresi arasında istatistiki açıdan anlamlı bir ilişki elde edilememiştir. Bununla birlikte Dumitrescu Hurlin Nedensellik Testi sonuçlarında 2. ve 3. gecikmede kişi başına yapılan toplam sağlık harcamaları ile kişi başına yapılan devlet sağlık harcamalarının, 3. gecikmede de, kişi başı milli gelir ve kişi başına yapılan özel sağlık harcamalarının doğumda beklenen erkek yaşam süresinin nedeni olduğu bulgusuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Üst orta gelir grubu ülkeler, Sağlık Harcamaları, Yaşlı nüfus, panel veri analizi

Panel Data Approach On Factors Affecting Men’s Lifespan

Life expectancy at birth continues to increase all over the world. While life expectancy in developed countries is higher than in developing countries, the life expectancy of women is higher than that of men.The aim of our study; the aim of this study is to examine possible factors affecting life expectancy in men in upper and upper middle-income countries. For this purpose, the effects of per capita income, total per capita, public and private health expenditures, and the number of doctors per 1000 people on male life expectancy at birth were examined. In the study in which 19 years of data from 10 countries to the years 2000-2018 were analyzed; A statistically significant relationship could not be obtained between the independent variables and male life expectancy at birth. On the other hand, in the Dumitrescu Hurlin Causality Test results, it was determined that total health expenditures per capita and state health expenditures per capita in the 2nd and 3rd lag, and per capita national income and private health expenditures per capita in the 3rd lag are the causes of male life expectancy at birth. finding has been reached.

PDF

___

Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı (2020).Yaşlı Nüfusun Demografik Değişimi. https://www.ailevecalisma.gov.tr/media/45354/yasli-nufus-demografik-degisimi-2020.pdf
Andrews, G.R. et al.(2006). Research on ageing: Priorities for the european region. Adv. Gerontol, 2006, Vol. 18, P. 7–14.
Balçık, P.Y., Konca, M.ve Biçer, İ. (2021). Yaşlı Nüfus ile Sağlık Harcamaları Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Panel Veriye Dayalı Bir Uygulama. Iğdır Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Sayı 26, s.314-324, e-ISSN:2147-6152.
Batini, N.,Callen, T. and McKibbin, W. (2006).The Global Impact of Demographic Change. IMF Working Paper, January,2006.
Bech,M.,Terkel Christiansen, T., Khoman,E., Lauridsen. J. And Weale, M. (2011). Ageing and health care expenditure in EU-15. Eur J HealthEcon (2011) 12: 469–478 DOI 10.1007/s10198-010-0260-4
Boz, C. and Ozsarı, S. (2019). Thecauses of aging and relationship between aging and health expenditure: An econometric causality analysis forTurkey. Int J Health Plann Mgmt. 2020;35: 162–170. https://doi.org/10.1002/hpm.2845.
Breyer,F.,Costa-Font,J. And Felder,S. (2010). Ageing, health, and health care. Oxford Review of Economic Policy, Volume 26, Number 4, 2010, pp. 674-690
Bryant,J. (2003). Modelling the Effect of Population Ageing on Government Social Expenditures New Zealand Treasury Working Paper, No. 03/15
Cattaneo, M.A.,Wolter, S.C. (2009). Are the elderly a threatto educational expenditures?,Eur. J. Polit. Econ. 25(1), 225–236.
Cristea, M.,Noja, G.G., Stefea, P.and Sala,A.L. (2020).TheImpact of Population Aging and Public Health Support on EU Labor Markets. Int. J. Environ. Res. Public Health 2020, 17, 1439; doi:10.3390/ijerph17041439
Çalışkan, Z. (2009).OECD Ülkelerinde Sağlık Harcamaları: Panel Veri Analizi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Sayı: 34, Temmuz-Aralık 2009, ss.117-137.
Çelik, M.Y. ve Ünsür, Z. (2020). Küreselleşme ve Büyüme İlişkisinin Dumitrescu-Hurlin Panel Nedensellik Testi İle Belirlenmesi. İzmir İktisat Dergisi.35(1). 201-210. Doi: 10.24988/ije.202035115
Dumitrescu, E. I. andHurlin, C. (2012). Testing for Grangernon-causality in heterogeneous panels. Economic Modelling 29. 4: 1450-1460.
Felder, S.,Meier. M.,Schmitt. H. (2000). Health care expenditure in th las tmonths of life. J HealthEcon. 2000;19(5):679-695. (PMID: 11184799). https://www.who.int/health_financing/documents/report_en_11_deter-he.pdf
Hall, R.R. and Jones, C. (2004). The Value of Life And Te Rise In Health Spending, National Bureau of Economic Resarch, Cambridge: NBER Working Paper Series: 10737.
Harris, A.R., Evans, W.N., Schwab, R.M. (2001). Education spending in an aging America, J. Public Econ. 81(1), 449–472.
Ilıman, T. ve Tekeli, R. (2017).Yaşlılık ve Sağlık Harcamaları Arasındaki İlişki: Literatür Taraması. Adnan Menderes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt.4, Sayı.4, ss:277-291.
Im, K. S.,Pesaran, H.M., Shin, Y. (2003). Testing for Unit Roots in Heterogeneous Panels. Journal of Econometrics. 115(1), 53–74.
İşcan, İ.H. ve Göker, C. (2018). Toplumlarda Yaşlı Nüfus Oranındaki Artış ile Sağlık Harcamaları Arasındaki İlişki: Ampirik Kanıt. Teoride ve Uygulamada Sağlık Ekonomisi ve Politikaları Güncel Sorunlar ve Araştırmalar. Ed: Uysal Şahin, Ö ve Köleoğlu, N. ss:65-89. SBN: 978-605-82459-8-3.Rating Academy Yayınları
Jager, P. And Schmidt, T. (2016). The political economy of public investment when population is aging: A panel cointegration analysis. European Journal of Political Economy,Volume 43, June 2016, Pages 145-158
Jung,J. And Streeter, J.L.(2015).Does health insurance decrease health expenditure risk indeveloping countries? Thecase of China. SEA, Volume82, Issue2, October 2015 Pages 361-384. https://doi.org/10.1002/soej.12101
Levin, A., Lin, C. F., Chu, C. S. J. (2002). Unitroottests in panel data: Asymptotic and finite-sample properties. Journal of econometrics, 108(1), 1-24.
Lopreite, M. andMauro, M. (2017).The effects of population ageing on healthcare expenditure: A Bayesian VAR analys isusing data from Italy.Health Policy,Volume 121, Issue 6, June 2017, Pages 663-674.
Matteo, L. D.(2005). The Macro Determinants Of Health Expenditure in The United States And Canada: Assessing TheImpact Of Income, Age Distribution And Time. Health Policy, 71(1), 23-42.
Muramatsu N. And Akiyama, H. (2011). Japan: Super-Aging Society Preparing forthe Future , The Gerontologist, Vol. 51, No. 4, 425–432, doi:10.1093/geront/gnr067. Murthy, V.N.R. and Okunade, A.A. (2009). The core determinants of health expenditure in the African context: Some econometric evidence forpolicy.Health PolicyVolume 91, Issue 1, June 2009, Pages 57-62
Razin, A.,Sadka,E., Swagel, P. (2002). The Aging Population and the Size of the Welfare State. Journal of Political Economy , Vol. 110, No. 4 (August 2002), pp. 900-918.
Sanz, I. and Velázquez, J.F.(2007).The role of ageing in the growth of government and social welfare spending in the OECD. European Journal of Political Economy 23 (2007) 917–931.
Şahutoğlu, S. (2019).Çoklu ilaç Kullanımı El Kitabı. İzmir. https://www.egegeriatri.org.tr/images/kitapkapaklari/coklu_ilac_kullanimi-min.pdf
Şeker, A. ve Kurt, G. (2018).Bir Sosyal Politika Alanı Olarak Yaşlılık ve Sosyal Hizmet Uygulamaları. Nüfusbilim Dergisi, 2018 40: 7-30.
Taşçı, F.(2010). Yaşlılara Yönelik Sosyal Politikalar: İsveç, Almanya, İngiltere ve İtalya Örnekleri. Çalışma ve Toplum, 2010/1 175-202.
Tepe, M. and Vanhuysse, P. (2009). Are Aging OECD Welfare States on the Pathto Gerontocracy? Journal of Public Policy , Volume 29 , Issue 1 , April 2009, pp. 1 - 28 DOI: https://doi.org/10.1017/S0143814X0900097X
Usman M. and Tomimoto I.(2013). The aging population of Japan: causes, expected challenges and few possible recommendations. Res J RecentSci. 2013;2(11):1-4.
Xu, K.,Saksena, P. andHolly, A.( 2011). The determinants of healthexpenditure: a country-level panel data analysis. World Health Organization. December, 2011. https://r4d.org/wpcontent/uploads/TransisitionsInHealthFinancing_DeterminantsofExpenditures.pdf.
Xu, X.,Zhao, Y., Zhang, X. And Xia,S. (2018).Identifying the Impacts of Social, Economic,and Environmental Factors on Population Agingin the Yangtze River Delta Using the Geographical Detector Technique. Sustainability 2018, 10, 1528; doi:10.3390/su10051528 www.mdpi.com/journal/sustainability
WHO (2020).Dünya Sağlık Örgütü. www.euro.who.int/en/health-topics/Life-stages/healthy-ageing/data-and-statistic.
WORLD BANK (2021a). Dünya Bankası. http://data.worldbank.org/indicator (Erişim Tarihi:03.06.2021).
WORD BANK (2021b). Dünya Bankası. https://datahelpdesk.worldbank.org/knowledgebase/articles/906519-world-bank-country-and-lending-groups (Erişim Tarihi: 05.04.2021).
Yang, Z., Norton, E.C, Stearns. A.S.(2003). Long evity and healthcare expenditures: the real reasons older people spend more. J Gerontol: SocSci. 2003;58(1):2-10. (PMID: 12496303)
Zokalj, M. (2016).Theimpact of population aging on public finance in the European Union. Financial Therory and Practice, 40(4),383-412.
Zweifel, P.,Felder, S.,(1999). Meiers OG. Ageing of population and health expenditure: A redherring. Health Econ. 1999;8(1): 485-496.