Teknoloji Yoğun Malların Sektörel İhracatı: Türkiye Örneği

Öz Bu çalışmanın amacı, Türkiye’nin teknoloji yoğun mal ihracatına dış gelir ve döviz kurunun etkisini incelemektir. Bu amaç doğrultusunda teknoloji yoğunluğuna göre 26 sektörün mal ihracatı, reel döviz kuru ve AB’nin Gayri Safi Yurtiçi Hasıla (GSYİH) değişkenleri için 2003:I-2017:IV dönemlerini kapsayan üçer aylık veriler kullanılmıştır. Çalışmada zaman serisinin önsel testlerinden yapısal kırılmalı birim kök testleri ile yapısal kırılmalı eşbütünleşme testi yapılmıştır. Teknoloji yoğunluğuna göre sınıflandırılan 26 sektörün ihracatına reel döviz kuru ve dış gelirin etkisi Tam Değiştirilmiş En Küçük Kareler Yöntemi (FMOLS) ile tahmin edilmiştir. Yapılan ekonometrik analizlerden elde edilen sonuçlara göre yüksek ve orta-yüksek teknoloji ürünleri sektörleri ihracatının reel döviz kuru ve dış talep esnekliğinin, diğer sektörlerden daha yüksek olduğu tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

REEL DÖVİZ KURU, TEKNOLOJİ YOĞUN MALLAR, MİLLİ GELİR

The Sectoral Export of Technology Intensive Goods: Case of Turkey

PDF

___

Calvino, F., Criscuolo, C., Marcolin, L., and Squicciarini, M. (2018). A taxonomy of digital intensive sectors. OECD Science, Technology and Industry Working Papers, 2018.
Dikmen, N. (2012). Ekonometri Temel Kavram ve Uygulamalar. Bursa: Dora Yayınevi.
Ekizceleroğlu, C. (2008). Bilgi Ekonomisinin Dış Ticaret İçindeki Yeri: Türkiye Örneği. Trakya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Ekizceleroğlu, C. (2011). Türkiye’de Bilgi Ekonomisi ve Bilgi Yoğun Malların Dış Ticareti (1969-2009). Marmara Üniversitesi İİBF Dergisi, 30(1), 209- 228.
Erarslan, B. (2017). Altın Fiyatını Belirleyen Talep Yönlü Faktörlerin Analizi: Türkiye İçin Bir Uygulama. Sakarya Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
Fotros, M. H. and Ahmadvand N. (2017). The Impact of Import and Export of Medium Technology Industries on Economic Growth of Iran. International journal of bussines and development studies, 9(2), 139-161.
Glynn, H., Perera, N. and Verma, V. (2007). Unit Root Tests and Structural Breaks: A Survey with Applications. University of Wollongong, Research. 44, 1-17.
Göçer, İ. (2013). Ar-Ge Harcamalarının Yüksek Teknolojili Ürün İhracatı, Dış Ticaret Dengesi ve Ekonomik Büyüme Üzerindeki Etkileri. Maliye Dergisi, 165(2), 215-240.
Granger, C. W. J, and Newbold, P. (1974). Spurious Regressions in Econometrics. Journal of Econometrics, 2 (2), 111-120.
Işık, N. ve Kılınç E. (2013). Bilgi ekonomisi ve iktisadi büyüme : OECD ülkeleri üzerine bir uygulama Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (26), 21-54.
Kılıç C., Bayar Y. ve Özekicioğlu H. (2014). Araştırma geliştirme harcamalarının ileri teknoloji ürün ihracatı üzerindeki etkisi: G-8 ülkeleri için bir panel veri analizi. Erciyes üniversitesi İİBF Dergisi, 44, 115-130.
Kızılkaya O., Sofuoğlu E. ve Ay A. (2017). Yüksek teknolojili ürün ihracatı üzerinde doğrudan yabancı sermaye yatırımları ve dışa açıklığın etkisi: gelişmekte olan ülkelerde panel veri analizi. Doğuş Üniversitesi Dergisi 18(1), 63-78.
Lee, J. and Strazicich, M.C. (2003). Minimum Lagrange Multiplier Unit Root Test With Two Structural Breaks. The Review of Economics and Statistics, 85(4), 1083-1082.
Lee, J. and Strazicich, M.C. (2004). Minimum LM Unit Root Test with One Structural Break. Appalachian State University Working Papers, No:04- 17, 1-15.
Lee J. and Strazicich M. C. (2013). Minimum LM Unit Root Test With One Structural Break. Economic Bulletin, 33(4), 2483-2492.
Maki, D. (2012). Tests For Cointegration Allowing For an Unknown Number of Breaks. Economic Modelling, 29(5), 2011-2015.
Nazlıoğlu, Ş. (2010). Makro İktisat Politikalarının Tarım Sektörü Üzerindeki Etkileri: Gelişmiş ve Gelişmekte Olan Ülkeler İçin Bir Karşılaştırma. Erciyes Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Anabilim Dalı, Yayımlanmamış Doktora Tezi.
OECD. (2011). Industry and entrepreneur ship. Retrieved from https://www.oecd.org/.
OECD. (2007). Industry and entrepreneur ship. Retrieved from https://www.oecd.org/.
Özdamar, G. (2014). İmalat sanayisinde Türkiye'nin AB ile ticaretinin yapısı ve rekabet gücü: Teknoloji düzeylerine göre bir inceleme. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi ,41, 11-30.
Özer, M., ve Çiftçi, N. (2009). Ar-Ge Harcamaları ve İhracat İlişkisi: OECD Ülkeleri Panel Veri Analizi. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi (23), 39-50.
Özkan G. ve Yılmaz H. (2017). Ar-Ge harcamalarının yüksek teknolojili ürün ihracatı ve kişi başı gelir üzerindeki etkileri 12 AB ülkesi ve Türkiye için uygulama (1996-2015), Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, 7(1), 1-12.
Sandu, S. and Ciocanel B. (2014). Impact of R&D andInnovation on High-tech Export. Procedia Economics and Finance (15),80-90.
Saygılı, Ş. (2003). Bilgi Ekonomisine Geçiş Sürecinde Türkiye Ekonomisinin Dünyadaki Konumu. Ankara: Devlet Planlama Teşkilatı Yayın No. DPT: 2675.
Sekmen, F. (2013). İmalat Sanayi Dış Ticaret Analizi. Türkiye Kalkınma Bankası Yayını,70, 2-10.
Seyoum, B. (2004). The role of factor conditions in high-technology exports: An empirical examination. The Journal of High Technology Management Research, 15(1), 145-162.
Şahbaz, A., Yanar, B. ve Adıgüzel, U. (2014). Ar-Ge harcamaları ve ileri teknoloji mal ihracatı ilişkisi: Panel nedensellik analizi. Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23(1), 47-60.
Şahin, D. (2016). Faktör Yoğunluğuna Göre Endüstri-İçi Ticaretin Statik Ölçümü: Türkiye Örneği. Akademik Bakış Uluslararası Hakemli Sosyal Bilimler Dergisi, 54, 174- 187.
Şahin, M. ve Aşan, S. (2015). Küresel Krizin OECD Ülkeleri Bilgi ve İletişim Teknolojileri (Bit) İhracatı Üzerine Etkisi. Journal of Life Economics, 1, 27-46.
Shakeel, M., Iqbal, M. and Majeed, M. T. (2014) Energy Consumption, Trade and GDP: A Case Study of South Asian Countries. The Pakistan Development Review, 53(4), 461-476.
Telatar M.O., Değer K. M. ve Doğanay A. M. (2016). Teknoloji Yoğunluklu Ürün İhracatının Ekonomik Büyümeye Etkisi: Türkiye Örneği (1996:q1- 2015:q3), Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 30, (4), 921-934.
Topallı, N. (2008). Doğrudan Yabancı Sermaye Yatırımları ve Ekonomik Büyüme: Türkiye Deneyimi 1992-2007. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 7(1), 79-89.
Yıldız, Ü. (2017). BRICS ülkeleri ve Türkiye’ de ileri teknoloji ihracatı ve ekonomik büyüme ilişkisinin panel veri analizi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 53(2), 26-34.
Yiğidim, A. ve Köse, N. (1997). İhracat ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişki, İthalatın Rolü: Türkiye Örneği (1980-1996). Ekonomik Yaklaşım, 8(26), 71-85.
Yücel Y. (2016). Bilgi ekonomisi ve dış ticaret ilişkileri: yükselen ekonomiler örneği. ETÜ Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 3(6), 33-55.
Zivot, E. and Andrews, D. W. K. (1992). Further Evidence on the Great Crash, the Oil Price Shock, and the Unit-Root Hypo thesis. Journal of Business and Economic Statistics, 10(3), 251-270.