Yapay Zekâ, Toplum ve Din’in Geleceği

Yapay zeka uygulamaları ve yapay zekaya entegre edilen robotik teknolojiler insanlığın hizmetine girmeye başlamıştır. Öğrenebilen bir algoritmaya sahip olması yapay zekâyı diğer teknolojik gelişmelerden farklı kılar. Yapay zekânın geliştirilmesi insanlığın yaratılmasından bu yana en büyük eşiklerden biri olarak kabul edilmektedir. Öyle ki onun ne yönde gelişeceği ve insanlığı ne yönde değiştireceği kestirilememektedir. Bu araştırma yapay zekânın ilerlemesi ile ortaya çıkabilecek toplumsal ve dini değişiklikleri kendine konu edinmektedir. Araştırma yapay zekanın gelişimi üzerine dini ve tarihsel arka planı ortaya koyarak başlamaktadır. Yapay zekânın zeminini oluşturan teknolojik gelişmeler ve toplumsal yaşam konusunda felsefi görüşlere kısaca değinilmiş, geçmişten bugüne konu hakkındaki öngörülere yer verilmiştir. Yapay zekanın insanlığa dost mu yoksa düşman mı olacağı şeklindeki tartışma kısaca özetlenmiştir. Sosyolojik yapılanmanın yapay zekânın gelişimi çerçevesinde alabileceği yeni şekiller ve toplum yapısındaki muhtemel değişiklikler ikinci kısımda ele alınmıştır. Toplumsal yapının ve düzenin sağlanması için göz önünde tutulması gereken bazı ilkeler keşfedilmeye çalışılmıştır. Bu değerlendirmeler yapılırken toplumsal yaşamın ayrılmaz parçası olan dinin sağlayabileceği katkıların neler olabileceği sorusuna cevap aranmıştır. Araştırmanın son bölümünde insanlığın kadim bir mirası ve değeri olan dinin, yeni yapay zeka uygulamalarının kullanımında uygulamada yer bulabilmesi için bazı önerilerde bulunulmuştur. Araştırma insanlık için önemli bir konuya işaret etmesi itibariyle önemlidir.

Anahtar Kelimeler:

Din Sosyolojisi, Yapay Zeka, Toplum, Din

Artificial Intelligence, Society and the Future of Religion

Artificial intelligence applications and robotic technologies integrated into artificial intelligence have started to serve humanity. To have an algorithm that can be learned makes artificial intelligence different from other technological developments. The development of artificial intelligence has been considered one of the most major thresholds since the creation of humanity. Indeed, it is not predictable in what direction it will develop and how it will change humanity. This research focuses on the social and religious changes that may arise from the progression of artificial intelligence. Research begins by revealing religious and historical background on the development of artificial intelligence. Technological developments that form the basis of artificial intelligence and philosophical views on social life are briefly mentioned, and visions concerning the issue from past to present are given. The discussion of whether artificial intelligence is a fellow or an enemy will be briefly summarized. The new ways in which social construct can take within the framework of the development of artificial intelligence and the possible changes in the social structure are discussed in the second part. Some principles which need be considered in order to ensure social structure and order have been tried to explore. While making these evaluations, it has been tried to reveal the contributions of religion which is an integral part of social life. In the last part of the research, some suggestions have been made for religion as an autochthonous heritage and value, to take place in the utilization of new artificial intelligence applications. The research is of utmost importance since it refers to a significant issue.

Keywords:

The Sociology of Religion, Artificial İntelligence, Society, Religion,

PDF

___

Arslantürk, Zeki. "Dindarlığın Bağımsız Değişkenleri". Dindarlık Olgusu. Ed. Hayati Hökelekli. Bursa: Kurav Yayınları, 2006. 239-257.
Bauman, Zygmunt. Bireyselleşmiş Toplum. Çeviren Yavuz Alogan. İstanbul: Ayrıntı Yayınları, 2018.
Bauman, Zygmund. Sosyolojik Düşünmek. Çeviren Abdullah Yılmaz. İs-tanbul: Ayrıntı Yayınları, 2017.
Chip Online. “Yapay Zekâ Kendi Özel Dilini Geliştirdi”. erişim: 15.07.2018.
https://www.chip.com.tr/haber/yapay-zeka-kendi-ozel-dilini-gelistirdi_70948.html.
Çolak, Ebru. “Yapay Zeka Dost mu Düşman mı?”. Derin Ekonomi 28 (Eylül 2017): 120-127.
Future of Life İnstitute. “Benefits & Risks of Articial İntelligence”. erişim: 28.08.2018. https://futureoflife.org/background/benefits-risks-of-artificial-intelligence/
Fromm, Eric. Erdem ve Mutluluk. Çeviren. Ayda Yörükan. İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 1994.
Gencer, Bedri. “Medeniyet Savaşında Teknoloji”. Birey ve Toplum Cilt 2 Sayı: 4 (Güz 2012):7-26.
Geraci, Robert M. “Apocaliptic AI: Religion and the Promise of Artificial İntelligence”. Journal of the American Academy of Religion Vol. 76, No. 1. (March 2008):138-166.
Giddens, Antony, Sosyoloji. Yayına Hazırlayan. Cemal Güzel. İstanbul: Kırmızı, 2008.
Gray, John. Kara Ayin, Apokaliptik Din ve Ütopyanın Ölümü. Çeviren. Bahar Tırnakçı. İstanbul: YKY, 2013.
Günay, Ünver - Çelik, Celâlettin. Dindarlığın Sosyo-Psikolojisi. Adana: Ka-rahan Kitabevi, 2006.
Harari, Noah. 21. Yüzyıl için 21 Ders. Çeviren. Selin Siral. İstanbul: Kolektif Kitap, 2018.
Kağıtçıbaşı, Çiğdem. Yeni İnsan ve İnsanlar. İstanbul: Evrim Yayınları, 1999.
Keleş, Ahmet. “Apokaliptik Hadis Edebiyatı ve Problemleri”. İstem, Yıl:4, Sayı:7, (2006): 37-54.
Kurt, Abdurrahman. "Dindarlığı Etkileyen Faktörler". Uludağ Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi 18/2 (2009): 1-26.
Milliyet Gazetesi. “Tanrının yapay Zekâ olduğu Bir Din Ortaya Çıktı”. Erişim, 05.01.2018. http://www.milliyet.com.tr/tanrinin-yapay-zeka-oldugu-yeni-bir-din-ortaya-cikti-mola-6297/.
Milliyet Gazetesi. “Yapay Zekâya Vatandaşlık”. erişim: 30.10.2017. http://www.milliyet.com.tr/yapay-zekaya-vatandaslik-dunya-2545120/.
Pirim, Harun. “Yapay Zekâ”. Journal of Yaşar University (2006/1): 81-93.
Rousseau, J.J. İlimler ve Sanatlar Hakkında Nutuk. Çeviren. Selahattin Eyü-boğlu. İstanbul: Meb Yay., 1989.
Sermutlu, Emre. “Derinliklerdeki Zeka ve Etik”. Bilim Teknik Dergisi 602. (Ocak 2018): 60-64.
Öztemel, Ercan. “Endüstri. Ve Yapay Zeka”. Bilim Teknik 607 (Haziran 2018): 78-85.
United Nations Development Programme. “2014 Human Development Report”. Erişim: 15.10.2017. http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr14-report-en-1.pdf.
United Nations Development Programme. “Human Development Report 1999”. Erişim: 10.10. 2017. http://hdr.undp.org/sites/default/files/reports/ 260/hdr_1999_ en_nostats.pdf.
Way of the Future Church. “What İs This All About”. Erişim: 19.08.2018. http://www.wayofthefuture.church/.
Wired. “Inside the First Church of Artificial İntellegent”. Erişim: 10.07.2018.
https://www.wired.com/story/anthony-levandowski-artificial-intelligence-religion/.
Yapıcı, Asım. Ruh Sağlığı ve Din. Ankara: Karahan Kitabevi, 2007.