Evlenmek Amacıyla Evden Kaçan Kız Ergenler: Bir Olgubilim Çalışması

Bu çalışmanın amacı, evlenmek amacıyla evden kaçan kız ergenlerin; kaçma nedenleri, aile dinamikleri, ebeveyn ilişkileri, destek kaynakları ve benlik algılarını anlamaktır. Denizli’nin bir ilçesinde evden kaçarak evlenen 10 kadın katılımcı çalışma grubunu oluşturmaktadır. Katılımcıların yaşları 16 ile 21 arasında değişmektedir. Çalışmanın temel amacının bütüncül bir yaklaşımla aydınlatılabilmesi için, nitel araştırma yöntemi kullanılmış, “Olgubilim” araştırmanın deseni olarak seçilmiştir. Görüşme Formu veri toplama aracı olarak kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde tümevarımcı analiz yöntemine bağlı olarak kodlamaya dayalı içerik analizi yapılmıştır. Ortaya çıkan kodlardan yola çıkılarak kodlar arası ilişkilere, bir diğer deyişle temalara ulaşılmıştır. Analiz sonuçları, evden kaçarak evlenen kız ergenlerin kaçma nedenleri açısından birbirlerinden farklılaştığını göstermektedir. Analiz sonuçları ayrıca, katılımcıların kaçma öncesinde aileleriyle sorunlar yaşadıklarını, çoğunun ailelerinde iletişimsizliğin, sosyal destek yokluğunun ortak temalar olduğunu ve ailelerin katılımcıların gereksinimlerini yeterince karşılamadıklarını göstermektedir. Benzer şekilde, katılımcıların çoğu, kendilerini ailelerinin anlamlı bir parçası olarak algılamadıklarını belirtmişlerdir. Son olarak, kaçma sonrasında katılımcıların çoğunun yoğun hayal kırıklıkları yaşadıkları ve beklentilerinin karşılanmadığı görülmektedir. Araştırmadan elde edilen bulgular alan yazınla ilişkisi çerçevesinde tartışılmış ve bazı önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

evden kaçan kız ergenler, aile ilişkileri, aile dinamikleri, kendilik algıları, sosyal destek

-

The purpose of this study was to understand the reasons of the runaway behavior to get married for adolescent girls and their family dynamics, sources of social support, family relationships, selfperception. The study was conducted with the ten runaway girl adolescents of a district in Denizli. Age range varied from 16 to 21. Qualitative research methodology was used for this study. “Phenomenological Study” was chosen as a research design. Interview form was used as the data collection tool for the evaluation of the running away process and completed as deeply interviewed. Coding was made depending on the inductive method of analysis. After coding, relations between codes, in other words, themes were reached. The results showed that although runaway girls have different reasons for runaway to get married, most of them have some problems with their families before running away and do not feel themselves as a signifi cant member of their own family. In addition, lack of communication and social support seem as the central themes in families of the most of the runaway girls. Finally, after running away from home, the runaway girls reported the experience of disappointment and not receiving a warm welcome from their family. Implications of these fi ndings were discussed and suggestions were presented within the context of literature

Keywords:

runaway girl adolescents, family relationships, family dynamics, self-perception, social support,

PDF

___

Baker, J. L. A., McKay, M. M., Lynen, C. J., Schlange, H. ve Auville, A. (2003). Recidivism at the shelter for adolescents: First time versus repeat runaways. Social Work Research, 27(2), 84-93.
Bass, D. (1992). Helping homeless youth: Runaway and homeless adolescents in the United States.Washington DC: National Asssociation of Social Workers Press.
Bloom, B. B., Owen, B., Rosenbaum, J. ve Deschenes, E.P. (2003). Focusing on girls and young women: A gendered perspective on female delinquency. Women ve Criminal Justice, 14(2/3), 117-136.
Cheung, C. K., Liu, S. C. ve Lee, T.Y. ( 2005). Parents, teachers, and peers and early adolescent runaway in Hong Kong, Adolescence, 40(158), 403-424.
Çoban, A. İ. (2009). Adölesan evlilikleri. Aile ve Toplum, 4(16), 37-50.
Cohen, S. ve Wills, T.A. (1985). Stres, social support, and the buffering hypothesis, Psychological Bulletin, 98 2), 310-357.
De Man, A. F. (2000). Predictor of adolescent running away behavior. Social Behavior and Personality, 28(3), 261-268.
De Man, A., Dolan, D., Pelletier, R., ve Reid, C. (1993). Adolescent runaways: Familial and personal correlates. Social Behavior and Personality, 5(1/2), 15-27.
Ennet, T. S., Bailey, S. L. ve Federman, E. B. (1999). Socia network characteristics associated with risky behaviors among runaway and homeless. Journal of Health and Social Behavior, 40(3), 63-78.
Englander, S. (1984). Some reported correlates of runaway behavior in adolescent females. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 52, 484-485.
Farrell, M. P. ve Barnes, G. M. (1993). Family systems and social support: A test of the effects of cohesion and adaptability on the functioning of parents and adolescents. Journal of Marriage and Family, 55 (1), 119-132.
Havighurst, R. J. (1972). Developmental tasks and education. New York: David McKay.
Hofstede, G. (1980). Culture’s consequences: International differences in work related values. Beverly Hills. CA. Sage.
Hyde, J. (2005). From home to street: Understanding young people’s transitions into homelessness. Journal of Adolescence, 28(2), 171–183.
Jessor, R., Donovan, J. E., ve Costa, F.M. (1994). Beyond adolescence: Problem behavior and young adult development, Cambridge University Press, USA.
Johnson, N. P., Wise, B. ve Smith, J.(2000). Children in group homes: family dynamics, adolescent attempts and drug use. Journal of Health ve Social Policy, 12(2), 45-64. suicide
Kağıtçıbaşı, Ç. (2010). Benlik, aile ve insan gelişimi: Kültürel psikoloji. İstanbul. Koç Üniversitesi yayınları.
Karakitapoğlu, Z. A. ve Imamoğlu, O. E. (2002). Value domains of Turkish adults and university students. The Journal of Social psychology, 142(3), 333-351.
Karakitapoğlu, Z. A. (2004). Self, identity and well- being among Turkish university students. Journal of Psychology, 138, 457-478.
Kızmaz, Z. ve Bilgin, R. (2010). Sokakta çalışan/yaşayan çocuklar ve suç: Diyarbakır örneği, Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi , 9(32), 269-311.
Kim, M. J., Tajima, E. A., Herrenkohl, T. ve Huang, B. (2009). Early child maltreatment, runaway youths, and risk of delinquency and victimization in adolescence: A mediational model. Social Work Research, 33(1), 19–31.
Lindsey, E. W., Kurtz, D., Jarvis, S, Williams, N.R. ve Nackerud, L. (2000). How runaway and homeless youth navigate troubled waters: Personal strengths and resources. Child and Adolescent Social Work Journal, 17(2), 119-140.
Ndugwa, R., Kabiru, C., Cleland, J., Beguy, D., Egondi, T., Zulu, E. ve Jessor, R. (2011). Adolescent problem behavior in Nairobi’s informal settlements: Applying problem behavior theory in sub-Saharan Africa. Journal of Urban Health, 88(2), 298-318.
Oz., M. M., Panadero, S., Santos, E. P. ve Quiroga, M. A. (2005). Role of stressful life events in homelessness: An intragroup analysis. American Journal of Community Psychology, 35(1/2), 35-47.
Pasa, F.S., Kabasakal, H. ve Bodur, M. (2001). Society, organizations and leadership in Turkey. Applied Psychology: An International Review, 50(4), 559-589.
Peled, E., Spiro, S. ve Dekel, R. (2005). My home is not my castle: follow-up of residents of shelters or homeless youth. Child and Adolescent Social Work Journal, 22, 3-4.
Peled, E. ve Muzicant, A. (2008). The Meaning of home for runaway girls. Journal of Community Psychology, 36(4), 434–451.
Peltzer, K. ( 2010). Leisure time physical activity and sedentary behavior and substance use among in-school adolescents in eight African countries. Internatioanl Journal Behavior Medicine, 17, 271-278.
Poyrazlı, S. (2003). Validity of Rogerian Therapy in Turkish culture: A cross-cultural perspective. Journal of Humanistic Counseling, 42, 107 115.
Richter, M. ( 2010). Risk behavior in adolescence: Patterns, determinants and consequences, The Deutsche National bibliothek, Germany.
Safyer, A. W., Thompson, S. J., Maccio, E. M., Kimberley M., Zittel-Palamara, M. ve Greg Forehand (2005). Adolescents’ and parents’ perceptions of runaway behavior: Problems and solutions. Child and Adolescent Social Work Journal, 21(5), 495-512.
Santrock, J. W. (2006 ). Human adjustment. New York, McGraw-Hill Companies, Inc.
Sharlin, S., A. ve Mor-Barak, M.(1992). Runaway girls in distress; Motivation, background, and personality. Adolescence, 27(106), 387-405.
Sjoblom, Y. (2006). Leaving home early: Passing from girlhood to womanhood. Child and Adolescent Social Work Journal, 23(4), 432-457.
Staller, K. M. (2005). Child and adolescent well being: runaway and homeless youth. In, Mallon, G. P.,ve Hess, P. M. (Eds), Child Welfare for the 21st Century (pp228-245). New York: Columbia University Press.
Steward, A.J., Steiman, M., Cauce, A. M., Cochran, B. N., Whitbeck, L. B. ve Hoyt, D. R. (2004). Victimation and posttraumatic stres disorder among homeless adolescent. Child ve Adolescent Social Work Journal, 21(1), 325-331.
Şimşek, H. ve Şahin S. (2012). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinde okulu bırakma eğilimi ve nedenleri (Şanlıurfa İli Örneği), Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(2), 41-72.
Şimşek, H. (2011). Lise öğrencilerinde okulu bırakma eğilimi ve nedenleri, Eğitim Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2(1), 27-47.
Thompson, S. J., Zittel-Palamara, K. M. ve Maccio, E. M. (2004). Runaway youth utilizing crisis shelter services: Predictors of presenting problems. Child ve Youth Care Forum, 33(6), 387-404.
Thompson, S. T., Bender, K. Y., Windsor, L., Cook, M. S., ve Williams, T. (2010). Homeless youth: Characteristics, contributing factors, and service options. Journal of Human Behavior in the Social Environment, 20, 193- 217.
Türkiye İstatistik Kurumu Başkanlığı. (2000). 2000 Genel nüfus sayımı. Nüfusun Sosyal ve Ekonomik Nitelikleri. 16 ocak 2012 tarihinde, http://tuik.gov.tr adresinden alınmıştır.
UNICEF (2007). Progress for children: A world fi t for children statistical review. Protecting against abuse, exploitation and violence, 11 Ekim 2013 tarihinde http://unicef.dk. adresinden alınmıştır.
UNICEF (2012). Türkiye’de çocuk ve genç nüfusun durumunun analizi. 11 Aralık, 2013 tarihinde http:// www.unicef.org.tr/tr/knowledge/detail/1356/ turkiye-de-cocuk-ve-genc-nufusun-durumunun- analizi-2012-2 adresinden alınmıştır.
Williams, N. R., Lindsey, E. W., Kurtz, P. ve Jarvis, S. (2001). From trauma to resiliency: Lessons from former runaway and homeless youth. Journal of Youth Studies, 4(2), 233–253.
Yüksel-Kaptanoğlu, İ. ve Ergöçmen, B. (2012). Çocuk gelin olmaya giden yol, Sosyoloji Araştırmaları Dergisi, 15(2),129-161.
Turkish Psychological Counseling and Guidance Journal / 2014, 5 (41)