Kronik Böbrek Yetmezliği ve Kemik Sağlığı

Kronik Böbrek Yetmezliği (KBY), böbrek işlevlerinin ilerleyicive geri dönüşümsüz olarak azalmas› ile karakterizefonksiyonel bir tanımdır. Glomerüler filtrasyon h›z›ndaki builerleyici azalma, serum kreatinin seviyesinde artışla birliktedir.Buna ilave olarak, KBY’inde değişen derecelerde kemikmetabolizması bozukluğu gelişmektedir. Kemikteki patolojikdeğişiklikler renal parankimdeki kayba paralel olarak, kalsiyum,fosfor, D vitamini ve paratiroid hormon ile ilişkilidir.Kemik metabolizmas›ndaki değişiklikler, klinikte renal osteodistrofiolarak karşımıza ç›kar. Renal osteodistrofi(RO), böbrekyetmezliğinin erken evrelerinde başlamasına rağmen klinikolarak geç dönemde bulgu vermesi ve sıklıkla acil sorunların öncelikle ele alınmayı gerektirmesi nedeniyle, tedavisinegeç başanan bir komplikasyondur. Bu nedenle renal osteodistrofinintedavisi güç ve uzun sürelidir. Bu makalede,KBY sonucu karşılaşabileceğimiz kemik metabolizması bozukluklar›nın patolojisi, klinik görünümü, tedavi ve hemşirelikyönetiminin gözden geçirilmesi amaçlanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Kronik böbrek yetmezli¤i, Kemik metabolizmas›, Renal osteodistrofi.

PDF

___

1. Akyol-Durmaz A. Üriner sistem hastal›klar›nda bak›m. Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Derneii Yayınları, No:4, ‹zmir, 2005 ss 112-132.
2. Sever MŞ. Kronik böbrek yetersizliği. In: Büyüköztürk K (ed). iç hastal›klar› Cilt-2 Nobel T›p Kitabevleri Ltd fiti, ‹stanbul, 2007 ss 2617-2633.
3. Elder G. Pathophysiology and recent advances in the management of renal osteodystrophy (Review). J Bone Miner Res 2002; 17(12): pp 2094-2105.
4. Ersoy F. Hemodiyalizde en çok karfl›lafl›lan sorunlardan kemik metabolizma bozukluklar›. Anadolu Böbrek Vakf›. Renaliz 2002;4(10): ss 4-5.
5. Terzibaflo¤lu MA, Pekpak M, Akar›rmak Ü. Renal osteodistrofi. Osteoporoz Dünyas›ndan 2004;10(4): ss 170-176.
6. Ersoy F. Üremik kemik hastal›¤›n›n önemi ve klinik özellikleri. Yüksek döngülü kemik hastal›¤›. Türk Nefroloji Derne¤i ve Kayseri fiubesi Nefroloji K›fl Okulu Program ve Özet Kitab›, Kapadokya 2002; ss 6.
7. Ersoy F. Üremik kemik hastal›¤›n›n önemi ve klinik özellikleri, Düflük döngülü kemik hastal›¤›. Türk Nefroloji Derne¤i ve Kayseri fiubesi Nefroloji K›fl Okulu Program ve Özet Kitab›, Kapadokya 2002; ss 7.
8. Seyrek N. Diyaliz hastalar›nda renal osteodistrofinin takibi ve tedavisi. Turkiye Klinikleri J Int Med Sci 2006;2(4):55-62.
9. Bicik F, Türkmen I., Ye¤ena¤a P., et al. Renal osteodistrofi tedavisinde vitamin D analoglar›n›n etkinli¤inin karfl›laflt›r›lmas›. Türk Nefroloji Diyaliz ve Transplantasyon Dergisi 1997;1-2:61-65.
10. Ulusoy fi. Fosfor ba¤lay›c› ajanlar. Anadolu Böbrek Vakf›. Renaliz Dergisi 2002;4(10): 8-9.
11. Walter H. Renal osteodystrophy: Role of calcimimetics. Am J Kidney Dis 2003;41(3)supp1:104-107.
12. Türkmen A. Üremik kemik hastal›klar›nda D vitamini kullan›m›. Anadolu Böbrek Vakf›. Renaliz Dergisi 2002;4(10): 6-7.
13. Albayrak AS. Kronik böbrek yetmezli¤i In: Akbayrak N, Erkal-‹lhan S, Ançel G, Albayrak SA (eds). Hemflirelik bak›m planlar›: Dahiliye- Cerrahi Hemflireli¤i ve Psikososyal Boyut (1. Bas›m). Alter Yay›nc›l›k, Ankara, 2007 ss 503-513.