21. YÜZYIL RUSYA DIŞ POLİTİKA DOKTRİNLERİ’NDE GÜNEY KAFKASYA VE ORTA ASYA DEĞERLENDİRMESİ

1990’lı yılların başlarında politik, ekonomik ve sosyal alanlarda Rusya’da yaşanan belirsizlikler sonrası, 2000’li yıllardan itibaren ülkenin dış politika stratejilerinde oluşan konsensüs Kremlin’e uluslararası sistemde yeni bir boyut kazandırdı. Rusya’nın Yakın Çevresi olarak kabul ettiği Orta Asya ve Güney Kafkasya bölgelerine yönelik politikaları, Vladimir Putin’in cumhurbaşkanlığı dönemi ve sonrasında önceki iktidarla kıyasla daha gerçekçi olmaya başladı. Moskova’nın son dönemlerdeki dış politika doktrinlerinde, eski Sovyet cumhuriyetlerinin Rusya liderliğinde bir entegrasyon projesinde birleşmeleri ve belirtilen coğrafyada kendisi dışında diğer güçlerin faaliyetlerinin kısıtlanmasına yönelik politikaların çizgileri belirtilmektedir. Bağımsızlık sonrası dönemlerde Rusya’da bulunan iktidarların dış politika stratejileri belirtilerek, Kremlin’in bölgeyle ilişkilerinde mevcut olan başlıca sorunlar makalede ele alınmaktadır. Özellikle, Ağustos 2008’de Rusya ve Gürcistan arasında yaşanan savaş sonrası dönemde ve Putin’in Avrasya Birliği projesini önerdiği tarihten itibaren bölge devletleri ile olan ilişkilerinde gerçekleştirdiği politikalar Rusya’nın yeniden Orta Asya ve Güney Kafkasya bölgeleri üzerinde etkisini artırmaktadır. Yeni Büyük Oyun (New Great Game) olarak tanımlanan Orta Asya ve Güney Kafkasya bölgeleri uğrunda jeopolitik savaşın, Rusya’nın tekrar süper güç olmasını belirleyecek nitelikte önemli olduğunu dikkate alarak, Kremlin’in son yıllarda bölge devletlerine karşı neden agresif politika izlediğini anlamak zor değildir.

Anahtar Kelimeler:

Rusya Dış Politikası, Dış Politika Doktrini, Yakın Çevre, Orta Asya ve Güney Kafkasya, Avrasya Birliği

-

Uncertainties in the political, economic and social spheres of the new independent Russian society in the 1990s were replaced with the consensus in the Kremlin’s foreign policy strategies in international system since the beginning of 2000s. Russian foreign policy toward to its so-called Near Abroad geographies in the post-Soviet South Caucasus and Central Asian regions since the Vladimir Putin’s presidency period became more realistic compared to its predecessors. Russian foreign policy doctrines in the last ten years define clearly borders * Doktora Öğrencisi ve Araştırma Görevlisi, Münster Westphalian Wilhelms Üniversitesi, Siyasi Bilimler Enstitüsü Uluslararası Politika Bölümü, Münster/Almanya; e-mail: elnur@gmx.de

Keywords:

-,

PDF

___

AMBROSIO, Thomas (2001). “Russia’s Quest for Multi-polarity: A Response to US Foreign Policy in the Post-Cold War Era”, European Security, Vol. 10, No. 1, spring.
BRAITHWAITE, Rodric (1994). “Russian Realities and Western Policy”, Survival. 36 (3). s.11-27.
BRZEZINSKI Zbigniew (1994), Premature Partnership, Foreign Affairs, Vol. 73, No. 2, March-April.
BRZEZINSKI, Zbigniew. (1997). The Grand Chessboard, New York: Basic Books.
BUGAJSKI, Janusz (2004). Cold Peace: Russia’s New Imperialism, Westport, CT: Praeger.
“Concept of the Foreign Policy of the Russian Federation Approved by President of the Russian Federation V. Putin on 12 February 2013”, The Ministry of Foreign Affairs
DMITRY Trenin (2006). Foreign Affairs Journal, Summer.
FELGENHAUER Pavel (2007). Dushanbe Summits Follow Russian Agenda, The Jamestown Foundation, October 10.
FLIKKE Geir and Jakub GODZIMIRSKI (2006). ‘Russian Foreign Policy and Post-Soviet Secessionist Conflicts’, Oslo: Norwegian Institute of International Affairs, s.20.
FRIEDMAN George (2008). “The Medvedev Doctrine and American Strategy”, September 2, Stratfor Global Intelligence.
GRAEME Herd and Akerman ELLA (2002). “Russian Strategic Reallignment and the Post-post-Cold War Era?”, Security Dialogue, Vol.33(3), September, s.358.
“Joint Declaration by President George W. Bush and President Vladimir V. Putin on the New Strategic Relationship Between the United States of America and the Russian Federation” (2002). Mos- cow, May 24, www.interfax.ru, (Official translation) May 25, 2002.
KOZYREV A. (2002). “Foreign Policy of Russia”, Russian Newspaper, December 13, s. 2.
LYNC, Dov (2000). Russian Military Approaches to the Near Abroad.
MATVEYEV Vladimir (1995). “Russian Foreign Policy: Historical and International Repercussions”, International Relations, 12(4). s.27-41.
MIGRANYAN Andranik (1992). “Podlinnie i mnimie orientiry vo vneshnei politike”, Rossiiskaya gazeta, August 4.
NIKONOV, Viacheslav (2001). “‘Doktrina Putina’ v tselom uje yasna, (All in all Putin’s Doctrine is cle- ar)”, Nezavisimaya Gazeta, No. 10 (30), June 21.
“President Putin’s “State of the Nation” Annual Address to the RF Federal Assembly”, (2002). Internatio- nal Affairs (Moscow), Vol. 48, No. 3, s.1-16.
PUTIN, Vladimir (2002). “Задачи Русcкой дипломатии, Международная жизнь”, (2), s.4.
“Putin accuses West of Having Double Standards” (2004), VOA News, December 23.
“Resolution 58/84 adopted by the General Assembly. Observer Status for the Eurasian Economic Community in the General Assembly” (2003). December 9, 2003. (son erişim tarihi: 4 Haziran 2013) www. un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/RES/58/84&Lang=E.
“Resolution 62/79 adopted by the General Assembly. Cooperation between the United Nations and the Eu- rasian Economic Community” (2007). December 6. (son erişim tarihi: 4 Haziran 2013). http:// www.un.org/ga/search/view_doc.asp?symbol=A/RES/62/79&Lang=E.
RILKA, Dragneva and Kataryna WOLZCUK (2012). “Russia, the Eurasian Customs Union and the EU: Cooperation, Stagnation or Rivalry?”, (Chatham House Briefing Paper, August)
STEPHEN NAIL, MacFarlane (1994). “Russian Conceptions of Europe”, Post-Soviet Affairs, 3(10). s.234- 269.
SELEZNEVA Ludmilla (2002). “Post-Soviet Russian Foreign policy: Between Doctrines and Pragma- tism”, European Security Journal, Vol.11(4), s.13.
TORBAKOV Igor (2000). “Putin’s Russia defines its Foreign Policy Agenda”, Eurasia Insight, July 28.
“Sovremennie mejdunarodnoe otnosheniya, (Современные международные отношения)” (2001). Москва: OLMA-Press.
JACKSON J. Nicole (2003). Russian Foreign Policy and the CIS: Theories, Debates and Actions. London: Routledge.
ZAGORSKI A. (1993). “Russia and Europe”, International Affairs, Moscow, 01, s.41-53
ZHIRINOVSKY V. (1993). “The Last Thrust South”, Moscow: Pisatel, s.93
ZYUGANOV G. and Vadim MEDISH (eds) (1997). My Russia: The Political Autobiography of Gennadiy Zyuganov, London: Sharpe, s.122