MURRAY BOOKCHIN’İN SİYASAL DÜŞÜNCESİNDE ROUSSEAU’NUN İZLERİ

Jean-Jacques Rousseau siyasal düşünceler tarihinde, söylemeye bile gerek yok ki, son derece müstesna bir konuma sahiptir. Hürriyet prensibinden genel irade nosyonuna uzanan farklı ve muammalarla dolu fikirleri hala geniş bir biçimde tartışılmaktadır. Bu çalışmanın amacı liberteryen sosyalizmin ve sosyal ekolojinin temel ilkelerini geliştirmesi ile tanınan bir kuramcı olan Murray Bookchin’in düşüncesine Jean-Jacques Rousseau’nun etkilerini tartışmaktır. Bu yapılırken, bu iki figürü birbirine bağlayan temel ortak noktalara da belirgin bir şekilde vurgu yapılacaktır. Bu temelde ağırlıklı olarak bu iki düşünürün metinlerinin yorumlanması üzerinden hareket eden söz konusu çalışmanın ana argümanı; Murray Bookchin’in siyasal teorisinin –özü itibariyle- pek çok bakımdan Rousseau’nun argümanlarını yankıladığıdır.

Rousseau’s Traces In Murray Bookchin’s Political Thought

It is needless to say that Jean-Jacques Rousseau occupies a very unique position in the history of political thought. His enigmatic ideas ranging from the notion of general will to the principle of freedom are still widely discussed. The aim of this paper is to discuss Rousseau’s influence upon the thought of Murray Bookchin, a theoretician who is mostly credited with formulating the basic tenets of social ecology and libertarian socialism In so doing, the commonalities linking these two figures together are emphasized as well. Through an interpretative-textual method, the major argument of the paper is that Murray Bookchin’s political theory echoes –in essence- the arguments put forward by Rousseau in many ways

___

  • Atatürk, Mustafa Kemal. “Bakanlar Kurulunun Görev ve Yetkisini Belirten Kanun Teklifi Münasebetiyle”, 1 Aralık 1921, Atatürk’ün Söylev ve Demeçleri, I-III, Atatürk Araştırma Merkezi, Ankara, 2006.
  • Barber, Benjamin. “Political Participation And The Creation of Res Publica”, Rousseau’s Political Writings (ed. A. Ritter ve J. C. Bondanella), W. W. Norton & Company, New York, 1988.
  • Biehl, Janet. “Murray Bookchin’in Devrimci Programı: Cumhuriyeti Demokratikleştir, Demokrasiyi Radikalleştir”, çev. Y. Atılgan, Express, sayı 141, Şubat 2016.
  • Bookchin, Murray. Geleceğin Devrimi: Halk Meclisleri ve Doğrudan Demokrasi (haz. D.Bookchin ve B.Taylor), çev. İ. Yıldız ve S. Torlak, Dipnot Yayınları, Ankara, 2015.
  • Bookchin, Murray. Özgürlüğün Ekolojisi: Hiyerarşinin Ortaya Çıkışı ve Çözülüşü, çev. M. K. Çoşkun, Sümer Yayıncılık, İstanbul, 2013.
  • Bookchin, Murray. Toplumsal Ekoloji ve Komünalizm, çev. F. D. Elhüseyni, Sümer Yayıncılık, İstanbul, 2013.
  • Bookchin, Murray. Toplumu Yeniden Kurmak, çev. K. Şahin, Sümer Yayıncılık, İstanbul, 2013.
  • Bookchin, Murray. Ekolojik Bir Topluma Doğru, çev. A. Yılmaz, Sümer Yayıncılık, İstanbul, 2013.
  • Childe, Gordon. Tarihte Neler Oldu?, çev. A. Şenel ve M. Tunçay, Kırmızı Yayınları, İstanbul, 2009.
  • Critchley, Simon. The Faith of The Faithless: Experiments In Political Theology, Verso, London, 2012.
  • Dahrendorf, Ralf. Demokrasinin Bunalımları: Antonio Polito İle Bir Söyleşi, çev. A. E. Zeybekoğlu, İthaki Yayınları, İstanbul, 2015.
  • Fuad, Beşir. Voltaire (haz. E. Erbay ve A. Utku), Çizgi Kitabevi, Konya, 2011.
  • Hardt, Michael ve Antonio Negri, Çokluk: İmparatorluk Çağında Savaş ve Demokrasi, çev. B. Yıldırım, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2004.
  • Leigh, Ralph A. “Liberty And Authority On Social Contract”, Rousseau’s Political Writings (ed. A. Ritter ve J. C. Bondanella), W. W. Norton & Company, New York, 1988.
  • Macfarlane, L. J. Modern Political Theory, Barnes & Noble, New York, 1973. Macpherson, C. B. Demokrasinin Gerçek Dünyası, çev. L. Köker, Birey ve Toplum Yayıncılık, Ankara, 1984.
  • Masters, Roger. “Jean-Jacques Rousseau”,. Blackwell’in Siyasal Düşünce Ansiklopedisi, çev. B. Peker ve N. Kıraç, Ümit Yayıncılık, Ankara, 1995.
  • Nisbet, Robert. “Rousseau And Equality”, Rousseau’s Political Writings (ed. A. Ritter ve J. C. Bondanella), W. W. Norton & Company, New York, 1988.
  • Parkinson, C. Northcote. Siyasal Düşüncenin Evrimi, çev. M. Harmancı, Remzi Kitabevi, İstanbul, 1984.
  • Rousseau, Jean-Jacques. İnsanlar Arasındaki Eşitsizliğin Kaynağı, çev. R. N. İleri, Say Yayınları, İstanbul, 2001.
  • Rousseau, Jean-Jacques. Toplum Sözleşmesi, çev. V. Günyol, Adam Yayınları, İstanbul, 2001.
  • Rousseau, Jean-Jacques. İlimler ve Sanatlar Hakkında Nutuk, çev. Sabahattin Eyüboğlu, MEB Yayınları, İstanbul, 1989
  • Rousseau, Jean-Jacques. İtiraflar, cilt 1, çev. Selahaddin Güzey ve Faik Bercmen, Semih Lütfi Kitabevi, İstanbul, 1943.
  • Rousseau, Jean-Jacques. Emil Yahut Terbiyeye Dair, çev. Hilmi Ziya Ülken vd., Türkiye Yayınevi, İstanbul, 1961.
  • Sartori, Giovanni. Demokrasi Teorisine Geri Dönüş, çev. T. Karamustafaoğlu ve M. Turhan, Yetkin Basımevi, Ankara, 1993.
  • Starobinski, Jean. “The Political Thought of Jean-Jacques Rousseau”, Rousseau’s Political Writings (ed. A. Ritter ve J. C. Bondanella), W. W. Norton & Company, New York, 1988
  • Turan, Şerafettin. Atatürk’ün Düşünce Yapısını Etkileyen Olaylar, Düşünürler, Kitaplar, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 2010.
  • Wood, Ellen Meiksins. Kapitalizm Demokrasiye Karşı: Tarihsel Maddeciliğin Yeniden Yorumlanması, çev. Ş. Artan, İletişim Yayınları, İstanbul, 2003.