Naim ÖZTÜRK, Gülay KAÇAR, M. Rifat ULUSOY

Türkiye cevizlerinde yeni bir zararlı, Ceviz yaprak galerigüvesi [Caloptilia roscipennella (Hübner) (Lepidoptera: Gracillariidae)]

Bu çalışma; 2012-2013 yıllarında Kahramanmaraş, Adana, Osmaniye, Mersin, Gaziantep, Kilis ve Adıyaman ceviz bahçelerinde yürütülmüştür. Türkiye’de daha önce varlığı bilinen, ancak konukçu olarak kaydı bulunmayan Ceviz yaprak galerigüvesi [Caloptilia roscipennella (Hübner) (Lepidoptera: Gracillariidae)]’nin cevizlerde zararlı olduğu ilk kez bu çalışmada saptanmıştır. Çalışmada; C. roscipennella’nın ceviz bahçelerindeki zarar şekli, zarar durumu, yaygınlığı ve doğal düşmanlarının belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma sonucunda; Kahramanmaraş ili ceviz bahçelerinde C. roscipennella’nın yapraklardaki larva zararı ilk olarak nisan ayı ikinci yarısında ve ergin çıkışı da mayıs ayı ilk yarısında belirlenmiştir. Sürgünlerdeki larva sayısı ise haziran ayının ikinci yarısı ile temmuz ayının ilk yarısında en yüksek seviyeye ulaşmıştır. Yapılan sörveylerde; Kahramanmaraş (Merkez, Çağlayancerit, Türkoğlu), Adana (Pozantı, Feke, Saimbeyli, Tufanbeyli), Mersin (Çamlıyayla), Adıyaman (Gölbaşı) illeri ceviz bahçelerinin C. roscipennella ile bulaşık; Osmaniye, Gaziantep ve Kilis ili ceviz bahçelerinin ise bulaşık olmadığı belirlenmiştir. C. roscipennella larvasının cevizin genç sürgünlerindeki yapraklarda galeriler açarak rulo şeklinde kıvrılmalara ve daha sonra da bu kısımlarda kurumalara neden olduğu saptanmıştır. Bu zararın fidanlıklarda ve genç bahçelerde önemli olabileceği, ancak büyük ağaçlarda sorun olmadığı ve ağaçların sürgün verimiyle bu zararı tolere ettiği gözlenmiştir. Çalışmada ayrıca; C. roscipennella’nın predatörü olarak Forficula auricularia L., Coccinella septempunctata L., Oenopla conglobate (L.), Psyllobora vigintiduopunctata (L.), parazitoit olarak da Apanteles sp., Hockeria unicolor Walker,H. bifasciata Walker, Figitidae sp. ve Itoplectis maculator (Fabricius) türleri saptanmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Ceviz, Caloptilia roscipennella; yaygınlık; doğal düşman

A new pest of walnut orchards of Turkey, Walnut leaf miner Caloptilia roscipennella (Hübner) (Lepidoptera: Gracillariidae)]

This study was carried out in walnut orchards of Kahramanmaraş, Adana, Osmaniye, Mersin, Gaziantep, Kilis and Adıyaman provinces between 2012 and 2013. Although Walnut leaf miner, Caloptilia roscipennella (Hübner) (Lepidoptera: Gracillariidae) is previously known in Turkey, this is the first record as a pest on walnut trees. In this study; invention is focused to determine the natural enemies and distribution, loss situation, damage type of C. roscipennella in walnut orchards. In the end of this study, it was determined that the first larvae damage on leaves at the second half of April, the first adult emerging of C. roscipennella at the first half of May and the highest larvae population on shoots was between the second half of June and the first half of July. In the survey studies, although C. roscipennella was determined in the walnut orchards of Kahramanmaraş (Central, Çağlayancerit, Türkoğlu), Adana (Pozantı, Feke, Saimbeyli, Tufanbeyli), Mersin (Çamlıyayla) and Adıyaman (Gölbaşı), it wasn’t found in the walnut orchards of Osmaniye, Gaziantep and Kilis. It was detected that the larvae of C. roscipennella formed the cone-like habitations and mined to feed within the leaves and later caused drying on this part of the leaves. It has been observed that this damage can be important in the nurseries and young orchards, but it is not a problem on the old trees which tolerate the damage with the efficiency of the shoots. It was also determined that the species of Forficula auricularia L. and Coccinella septempunctata L., Oenopla conglobate (L.), Psyllobora vigintiduopunctata (L.) as predators and Apanteles sp., Hockeria unicolor Walker, H. bifasciata Walker, Figitidae sp. and Itoplectis maculator (Fabricius) as parasitoids of C. roscipennella.

Keywords:

Walnut, Caloptilia roscipennella; distribution; natural enemy,

PDF

___

Alford D.V., 2007. Pests of Fruit Crops: A Color Handbook, Butterflies and Moths (Caloptilia roscipennella (Hübner)., 467 (212-213) pp.
Anonymous 2008. Zirai Mücadele Teknik Talimatları, Cilt: 4. T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara, 388 s. Web page: http://www.tagem.gov.tr Anonim 2011. Caloptilia roscipennella (Hübner), Lepidoptera, Gracillariidae. Web page: http://www.bladmineerders.nl (Erişim tarihi: Mart 2014).
Canıhoş E., Öztürk N., Toker Demiray S., Hazır A., 2014. Doğu Akdeniz Bölgesi Ceviz Bahçelerinde Saptanan Önemli Fungal Hastalıklar ve Zararlılar. Türkiye V. Bitki Koruma Kongresi Bildiri Özetleri, 02-05 Şubat 2014, Antalya, s.: 178.
Çevik T., 1996. Orta Anadolu Bölgesi Ceviz Ağaçlarında Zararlı ve Faydalı Faunanın Tespiti Üzerinde Araştırmalar. ISSN 0406-3597, Bitki Koruma Bülteni, 36 (1-2): 55-72.
Doğanlar M. ve Yiğit A., 2011. Hatayda Domates yaprakgüvesi, Tuta absoluta (Meyrick), (Lepidoptera: Gelechiidae)nın Parazitoit Kompleksi. Türkiye IV. Bitki Koruma Kongresi Bildirileri, 28-30 Haziran 2011, Kahramanmaraş, s.: 134.
Ellis W.N., 2007. Caloptilia roscipennella (Hübner), Lepidoptera, Gracillariidae. Web page: http://www.bladmineerders.nl. (Erişim tarihi: Mart 2014).
Göktürk T., 2001. Artvinde Ceviz Ağaçlarında Zarar Yapan Böcekler. Türkiye I. Ulusal Ceviz Sempozyumu, 5 8 Eylül 2001, Tokat, 240-248.
Güçlü Ş., Hayat R. ve Özbek H., 1995. Erzurum ve Çevre İllerinde Ceviz (Juglans regia L.)de Bulunan Fitofag Böcek Türlerinin Tespiti Üzerine Araştırmalar. Türk. entomol. derg., 19 (2): 137-145.
Gül Yavuz G., 2012. Sert Kabuklu Meyveler, Ceviz. Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü, Tepge Bakış, 14 (5): 4 s. İren Z. ve Ahmed M.K., 1973. Türkiyenin microlepidopterleri ve meyve zararlıları (I. ve II. kısım). Bitki Koruma Bülteni, Ek Yayın, 1: 96 s.
Lazarov A. and Grigonov, P., 1961. Karantina na Rastenijata. Zemiz dat, Sofia, 258 p. Sherniyazova R.M., 1985. A review of the lower Lepidoptera associated with walnut on the southern slopes of the Gissarskiy Mts. and in the Gissarskaya Plain. Izvestiya Akademii Nauk Tadzhikskoi, SSR, Biologicheskikh Nauk, 4: 41-44.
Steiner H. 1962. Methoden zur untersuchung des population dinamik in Obstenlagen. Entomophaga, 7: 207214.
Özdemir Y. ve Özdemir, M., 2002. Orta Anadolu Bölgesinde Archips Türlerinde (Lepidoptera; Tortricidae) Saptanan Ichneumonidae (Hymenoptera) Türleri. Bitki Koruma Bülteni, 42 (1-4): 1-7.