Kaynak Ve Alıcı Yönünden Etkili İletişimin Odak Noktaları Ve Bunların Dinî İletişime Etkileri

Öz Kaynak ve alıcı arasındaki mesaj alış-verişi olarak tanımlanabilecek olan iletişim, din eğitim ve öğretimindeki en temel süreçlerden biridir. Bu süreç kaynak, alıcı, kanal, mesaj, geri bildirim ve ortam gibi farklı bir dizi unsurun etkisiyle şekillenen oldukça karmaşık bir yapıya sahiptir. Fakat bu süreçte en belirleyici olan unsurlar hiç şüphesiz kaynak ve alıcıdır. Zira iletişimin başarısı büyük oranda alıcı ve kaynağın iletişim sürecine bakışları ve ona yükledikleri anlamla ilişkilidir. İletişimin başarı şansını engelleyen ve “gürültü” olarak isimlendirilen etkenlerin en önemlileri de yine kaynak ve alıcı merkezlidir. İletişimin bu iki ana unsurundan kaynaklı engellerin başında ise iletişimde odak kayması problemi yer almaktadır. Etkili bir iletişimde alıcı ve kaynağın nereye odaklanması gerektiği sorusuna verilecek cevapla ilgili olan bu problem sadece iletişim sürecini sekteye uğratmamakta aynı zamanda özellikle dinî iletişim alanında ciddi toplumsal ve teolojik problemlerin ortaya çıkmasına da zemin hazırlamaktadır. Bu çalışmada etkili iletişimin odak noktasının neresi olması gerektiği meselesi ele alınmış, konu alıcı ve kaynak açısından ayrı ayrı incelenmiştir. Özellikle de en az kaynak kadar önemli bir rolü olan alıcının iletişim sürecinde neyi merkeze alması gerektiği meselesi üzerinde şu ana kadar yeterince durulmadığına dikkat çekilmiştir. Neticede iletişimin her bir unsurunun etkili bir iletişimde payı olduğu gerçeği inkar edilmeden kaynak açısından bakıldığında alıcının, alıcı açısından bakıldığında ise mesajın iletişimde odak noktası olarak görülmesi gerektirdiği; özellikle bu iki unsurda karşımıza çıkacak odak kaymasının etkili dinî iletişimin önündeki en önemli engellerden biri olduğu değerlendirilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

İletişim, dinî iletişim, odak noktası, odak kayması

PDF

___

AÇIKÖZ, Mustafa. Etkili İletişim. Ankara: Elis Yayıncılık, 2005.

AVCI, Nabi. İletişim Düşüncesinin Gelişimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Yayınları, 1988.

AYDIN, Mehmet Zeki. «Vaazda Değerlendirme ve Geri Bildirim.» Vaaz ve Vaizlik Sempozyumu. Ankara: DİB, 2013. 117-128.

CEBECİ, Suat. Öğrenme ve Öğretmen Süreçlerinde Dinî İletişim. İstanbul: İz Yayıncılık, 2003.

CÜCELOĞLU, Doğan. İnsan ve Davranışı. İstanbul: Remzi Kitabevi, 1998.

ÇİLENTİ, Kamuran. Eğitim Teknolojisi ve Öğretim. Ankara: Gül Yayınları, 1981.

ERDOĞAN, İrfan. İletişimi Anlamak. İzmir: Pozitif Matbaacılık, 2002.

GÖKÇE, Orhan. İletşim Bilimi. Ankara: Siyasal, 2006.

GÜMRÜKÇÜOĞLU, Süleyman. «Din Eğitiminde Dil ve İletişim Etkinliği Olarak Dinleme.» Sosyal Bilimler Dergisi III, no. 5 (2012-2013): 4-34.

HÖKELEKLİ, Hayati. «Günümüz İletişim Teknikleri ve Dinî İletişim.» Diyanet İlmi Dergi XLII, no. 1 (2006): 41-58.

KAYAALP, İsa. Dinde İletişim Dili. İstanbul: Nesil, 2004.

KOÇ, Ahmet. Din Eğitiminde Etkili İletişim. İstanbul: Rağbet Yayınları, 2014.

KÖYLÜ, Mustafa. Psiko-Sosyal Açıdan Dinî İletişim içinde. Ankara: Ankara Okulu, 2011.

KÖYLÜ, Mustafa. «Dinî İletişim.» Etkili Din Öğretimi, 2010: 167-194.

LUNENBURG, Fred C. «Communication: The Process, Barriers, and Improving Effectiveness.» http://www.nationalforum.com/Electronic%20Journal%20Volumes/Lunenburg,%20Fred%20C,%20Communication%20Schooling%20V1%20N1%202010.pdf. 2010. (Erişim tarihi: 12 Kasım 2016).

MUTLU, Erol. İletişim Sözlüğü. Ankara: Ark Yayınevi, 1995.

TÜRKOĞLU, Nurçay. İletişim Bilimlerinden Kültürel Çalışmalara Toplumsal İletişim . İstanbul: Babil, 2004.

YILDIZ, İlhan. «Ahmet Hamdi Akseki'ye Göre Cami Ortamında Din Eğitimi.» Din Eğitimi Araştırmaları Dergisi, no. 5 (1998): 155-168.

YÜKSEL, Ahmet Haluk, ve vd. Din Hizmetlerinde İletişim ve Halkla İlişkiler. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları, 2009.