AKADEMİSYEN A. N. KONONOV SOVYET TÜRKOLOJİSİNİN VE ŞARKİYATININ TARİHÇİSİ

Bu çalışmayı Leningrad Devlet Üniversitesinin Şarkiyat fakültesi hakkındaki historiyografik yayınlar takip etmiştir. Öyle ki V.V. Bartold tarafından hazırlanan Petersburg Üniversitesi Şarkiyat Fakültesinin 1905 yılına kadarki dönemdeki faaliyetlerinin genel özeti meşhurdur2. 1955’te Sovyet ilmine parlak sayfalar kazandıran, uzun zamandır şarkiyatın ilim merkezi olan ve bu alanda kadro hazırlayan bu fakültenin yüzüncü yıl dönümü kutlandı. A. N. Kononov’un bu jübileye ithafen yazdığı makalelerde; fakültenin kuruluş öncesi, kuruluş ve daha sonraki gelişme dönemleri tenvir edilmiştir. Bu çalışmalarda devrim öncesi dönemde fakültenin ve eğitim personelinin büyük yararlıkları açıkça gösterilerek bahsi geçen çalışmalar övülmekle beraber eksiklikleri de -yöntem kusurları ve doğu ülkelerinde vakıa bulan milli mücadele hareketlerinin araştırılmasına yeterince ilgi gösterilmemesi-belirtmiştir3. Sosyalist Ekim Devrimi şarkiyatın önüne yeni meseleler koydu. Eski şarkiyatın araştırma tekniği olan filolojik yöntem bir kenara bırakılarak Sovyet şarkiyatı yeni metodolojik temel üzerinde gelişmeye başladı4. Fakültenin bundan sonraki gelişme tarihi Sovyet şarkiyatına ve ona bağlı ilmi müesseselerin ve teşkilatların gelişmesiyle dar bir bağlantı içinde gösterilmiştir. A.N. Kononov, fakültenin bir asırlık faaliyetlerinin özetini, doğu dillerini, edebiyatlarını, ülkelerin tarihlerini öğrenmek ve genç bilim adamlarını hazırlamak gibi geleceğe yönelik önemli meseleleri nitelemekle tamamlamıştır5. Bunun yanında Güney-Doğu Asya, Endonezya ve Afrika halklarının dillerinin okutulmasının genişletilmesi ve doğu ülkelerinin sosyo-ekonomik tarihlerinin ve millî mücadele hareketlerinin daha ayrıntılı olarak araştırılması gerektiğini özellikle vurgulamıştır. SSCB İlimler Akademisinin Tarihi adlı temel eser olarak nitelendirilebilecek kolektif çalışmasında A.N. Kononov, 1724-1917 yılları arası dönemin: Akademinin sosyal bilimleri yeniden tesis eden tüzüğünün kabul edilişinden Büyük Ekim Sosyalist

AKADEMİSYEN A. N. KONONOV SOVYET TÜRKOLOJİSİNİN VE ŞARKİYATININ TARİHÇİSİ

___

  • BBSOT, 1974, s. 342 BBSOT, s5
  • ST, 1975, N1, s. 90-92