Seraceddin Levent ZORLUOĞLU, Mustafa SÖZBİLİR

İyonik ve Kovalent Bağlar Konusunda Uygulanan Analoji Tekniğinin Öğrenci Başarısına Etkisi

Analojiler soyut olan kavramların somutlaştırarak öğretimini sağlayan etkili bir öğretim tekniğidir. Bu nedenle analojiler soyut kavramların öğrenilmesini kolaylaştırmakta ve yanlış kavramaların üstesinden gelinmesine yardımcı olmaktadır. Bu çalışmada öğrencilerin anlamakta zorlandığı iyonik ve kovalent bağlar konusunun analoji tekniği ile anlatımının öğrencinin akademik başarısı üzerindeki etkisi araştırılmıştır. Çalışmanın yöntemi araştırmanın yapıldığı okullarda bulunan sınıflardan biri deney grubu, diğeri kontrol grubu olarak seçildiği için deneysel deseninin eşit olmayan kontrol gruplu “yarı-deneysel desen” olarak belirlenmiştir. Çalışmanın örneklemini farklı okullarda öğrenim görmekte olan 9. sınıf öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak 13 sorudan oluşan konu tabanlı kimya başarı testi kullanılmıştır. Deney grubuna analoji tekniği kullanılarak konu anlatılmış, kontrol grubuna ise analoji tekniği kullanılmadan konu anlatılmıştır. Elde edilen verilerin analizi tek faktörlü kovaryans analizi kullanılarak yapılmıştır. Çalışmadan, iyonik ve kovalent bağ konusunun öğretilmesinde analoji tekniğinin öğrencilerin akademik başarısını arttırmada etkili olduğu anlaşılmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Analoji, Başarı, İyonik bağ, Kovalent bağ

The Effect of Analogy Method on Student’s Achievement in Teaching Ionic and Covalent Bonds

Analogy is an effective teaching method for teaching abstract concepts. Therefore, analogy technique facilitates learning of these concepts and helps to overcome misconceptions. The goal of this research is to determine the effects of analogy technique on students’ achievement in teaching ionic and covalent bonds subject. The study was conducted in two classes of grade 9 from two different high schools. A subject-based chemistry achievement test consisting of 13 questions is used as a data collection tool. Non-equivalent control and comparison groups design was applied. Analogy technique was applied to the experimental group and the teachercentered techniques were used to the control group. Analysis of the obtained data was performed by using one-way covariance analysis. The results show that in teaching of ionic and covalent bonds, analogy has more effective than teacher-centered approaches.

Keywords:

Analogy, Achievement, Ionic bond, Covalent bond,

PDF

___

Atav, E., Erdem, E., Yılmaz, A. & Gücüm, B. (2004). Enzimler konusunun anlamlı öğrenilmesinde analojiler oluşturmanın etkisi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 27, 21-29.
Aykutlu, I. & Sen, A. I. (2011). The perceptions of pre-service physics teachers about using analogies and their analogies related to electric current. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 41, 48-59.
Azizoğlu, N., Aslan, S. & Pekcan, S. (2015). Periyodik sistem konusu ve analojilerle öğretim modeli: yöntem, cinsiyet ve motivasyon faktörlerinin öğrenci başarısına etkisi. Elementary Education Online, 14(2), 472-488.
Brown, D. E. (1994). Facilitating conceptual change using analogies and explanatory models. International Journal of Science Education, 16(2), 201-214. Büyüköztürk, Ş. (2011). Deneysel desenler: Öntest-sontest kontrol grubu desen ve veri analizi (3. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Cankoy, O. (2005). Negatif ve pozitif sayıların çarpımının öğretiminde öğretmen adaylarının önerdiği yöntemlerdeki benzetimler. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 29, 63-68.
Demircioğlu, G., Demircioğlu, H. & Aydın, M. A. (2016). Kavramsal değişim metninin ve üç boyutlu modelin 7. sınıf öğrencilerinin atomun yapısını anlamalarına etkisi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 7(2), 70-96.
Duit, R., Roth, W. M., Komorek, M. & Wilbers, J. (2001). Fostering conceptual change by analogies - between Scylla and Charybdis. Learning and Instruction, 11 (4-5), 283-303.
Ekici, E., Ekici, F. & Aydın, F. (2007). Fen bilgisi derslerinde benzeşimlerin (Analoji) kullanılabilirliğine ilişkin öğretmen adaylarının görüşleri ve örnekleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 8 (1), 95-113.
Ergin, D., Y. (1995). Ölçeklerde geçerlik ve güvenirlik. M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi,7,125-148
Fraenkel, J. R. & Wallen, N. E. (2006). How to design and evaluate research in education. (6th ed.). New York: McGraw-Hill International Edition.
Gentner, D. (1983). Structure-mapping - a theoretical framework for analogy. Cognitive Science, 7 (2), 155-170.
Gentner, D. & Forbus, K. D. (2011). Computational models of analogy. Wiley Interdisciplinary Reviews-Cognitive Science, 2 (3), 266-276.
Gentner, D. & Holyoak, K. J. (1997). Reasoning and learning by analogy: Introduction. American Psychologist, 52, 32-34.
Glynn, S. M. & Takahashi, T. (1998). Learning from analogy-enhanced science text. Journal of Research in Science Teaching, 35 (10), 1129-1149.
Güler, M. (2007). Fen öğretiminde kullanılan analojiler, analoji kullanımının öğrenci başarısı, tutumu ve bilginin kalıcılığına etkisinin araştırılması. Yayınlanmamış doktora tezi. Gazi Üniversitesi, Ankara.
Güler, D. P. & Yağbasan, R. (2008). Fen ve teknoloji ders kitaplarında kullanılan analojiler ve analojilere ilişkin sorunların betimlenmesi. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(16), 105-122.
Harrison, A. G., & Treagust, D. F. (2006), Teaching and Learning with Analogies. P. J.
Aubusson et al. (eds.), Metaphor and Analogy in Science Education, 11-25. Netherlands: Springer.
Kaptan, F. & Arslan, B. (2002, Eylül). Fen öğretiminde soru-cevap tekniği ile analoji tekniğinin karşılaştırılması. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Ankara.
Karasar, N. (2006). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Nobel Yayıncılık.
Kobal, S., Şahin, A. & Kara İ. (2014). Fen ve teknoloji dersinde analojilere dayalı öğretimin öğrencilerin başarıları ve hatırda tutma düzeyi üzerindeki etkisi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 36, 151-162.
McMillan, J. H. & Schumacher, S. (2010). Research in education: evidence-based inquiry. (7th Edition). Boston: Allyn and Bacon.
Orgill, M. & Bodner, G., (2004). What research tells us about using analogies to teach chemstry. Chemistry Education: Research and Practice, 5 (1), 15-32.
Orgill, M. & Bodner, G. M. (2006). An analysis of the effectiveness of analogy use in college level biochemistry textbooks. Journal of Research in Science Teaching, 43 (10), 1040- 1060.
Öztürk-Ürek, R. & Tarhan, L. (2005). Kovalent bağlar konusundaki kavram yanılgılarının giderilmesinde yapılandırmacılığa dayalı bir aktif öğrenme uygulaması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 168-177.
Solso, R. L., MacLin, O. H. & MacLin, M. K. (2008). Cognitive Psychology. Boston, MA: Pearson
Turgut, T. (2007). İlköğretim 7. sınıf matematik konularının öğretiminde soru-cevap metodu ile analoji metodunun öğrencilerin matematik başarılarına etkileri yönünden karşılaştırılması. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Selçuk Üniversitesi, Konya.
Ültay, N. (2015). 12. sınıf öğrencilerinin atomlar arası bağlar ve moleküller arası çekim kuvvetleri hakkındaki kavram yapılarının belirlenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(32), 1-21.
Sağırcı, S. (2002).Fen bilgisi öğretiminde analoji kullanımının öğrenci başarısına etkisi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi. Marmara Üniversitesi, İstanbul.
Shapiro, S. S. & Wilk, M. B. (1965). An analysis of variance test for normality. Biometrika, 52 (3-4), 591-611.