YEREL YÖNETİMLERDE PERSONEL SİSTEMİ ÜZERİNE BİR ÇÖZÜMLEME

Türkiye’de kamu personel rejimi 1980’li yıllardan itibaren yeni liberal politikalarla biçimlenen değişimlerden etkilenmiştir. Önceleri tekçi ve merkeziyetçi özellikleriyle tanımlanan kamu personel politikaları, süreç içinde yerini esnek, istihdam biçimlerinin çeşitlendiği personel politikalarına bırakmıştır. Kamu personel rejiminde yaşanan dönüşüm doğal olarak yerel yönetimlerin istihdamını da biçimlendirmiştir. Bu sürecin yansımaları özellikle 2004-2005 yıllarında yerel yönetimlere yönelik yapılan yasal düzenlemeler sonrasında artarak görülmüştür. Kamu bürokrasisinin ağır işleyişinden kurtulmak, maliyeti azaltmak ve merkezi yönetimin denetiminden kaçmak gibi düşünceler yerel yöneticiler tarafından esnek istihdamın uygulanmasının gerekçeleri olmuştur. Hizmetin belediye şirketleri ya da taşeron eliyle gördürülmesi gibi yollar yerel yönetimlerde yeni personel rejiminin güncel uygulamaları olarak ortaya çıkmış, kamu görevlilerinin iş güvencesi performansları ile ilişkilendirilmeye başlanmıştır. Bu araştırma, yerel yönetimlerin hizmetin üreticisi olmaktan vazgeçtiği bir süreçte personel istihdamında yaşanan dönüşüm konusunda mevcut durumu saptamaya yönelik betimsel bir çalışmadır. Makalede yeni liberal politikaların etkisiyle 1980’li yıllardan itibaren Türkiye’de yerel yönetim personel istihdamına ilişkin yaşanan değişiklikler 2006-2016 yılları arasındaki gelişmeler ışığında değerlendirilmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Kamu Personel Politikaları, Yerel Yönetim Personeli, Esnek İstihdam

PUBLIC PERSONNEL POLICIES: AN ASSESSMENT ON LOCAL GOVERNMENTS

The public personnel regime in Turkey has been affected by changes brought about by new liberal policies since the 1980s. The previous public personnel policies, which were characterized by monist and centralist features, have given way to new, flexible employment policies under which a variety of modes of employment are available. The transformation that has taken place in the public personnel regime has inevitably shaped employment in local governments. Its reflections have especially been seen following the legal regulations regarding local governments introduced in 2004 and 2005.Considerations such as getting rid of bureacratic redtape, reducing costs and evading the control of the central government have formed the basis for flexible employment for local authorities. Practices such as delegating public services to municipal companies or to subcontractors have emerged as the latest applications of the new personnel regime in local governments, and the job security of public servants has been linked to their performance. This study aims to identify the current situation concerning the transformation in personnel recruitment at a time when local governments have quit their role as producers of services. The article reviews the changes that have been introduced in local government personnel recruitment in Turkey due to new liberal policies since the 1980s in the light of the developments from 2006 to 2016.

Keywords:

Public Personnel Policies, Local Government Personnel, Flexible Employment,

PDF

___

Akkaya, M. (2014), “Son 4 Ayın İşten Çıkarmalar Raporu”, http://www.tekgida.org.tr/Oku/9268/Son-4-Ayin-Isten-Cikarmalar-Raporu (25.05. 2017,)

Akkaya, M. (2015), “50 Günde 9741 işçi işten atıldı”, https://www.aydinlik.com.tr/50-gunde-9741-isci-isten-atildi(25.05, 2017)

Albayrak, S. O. (2016), “Tekçi ve Merkeziyetçi Kamu Personel Rejiminden Kopuş Sürecinde Yerel Yönetimlerin Personel Yönetiminin Analizi” https://drive.google.com/file/d/0BzcleOJwPH26NTdKdWthdkd BZms/view?usp=sharing (08.02.2017)

Aslan, O. E. (2005), Kamu Personel Rejimi Statü Hukukundan Esnekliğe, TODAİE, Ankara

Aslan, O. E. (2006), Kamu Personel Rejiminin Anayasal İlkeleri, TODAİE, Ankara

Aslan, O. E. (2012), Kamu Personel Hukuku, Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.

Belediye ve Bağlı Kuruluşları ile Mahalli İdare Birlikleri Norm Kadro İlke ve Standartlarına Dair Yönetmelik, 2007

Bilgin, K. U.(2007), “Yerel Yönetimlerde Norm Kadro (Belediyeler)”, içinde Belediye Yönetimi (ed. Ayşegül Sabuktay), TODAİE Yayını No:334, s:155-168

Bozkurt, Ö., Ergun, T. ve Sezen ,S. (1998), Kamu Yönetimi Sözlüğü, TODAİE Yayın No:283, Ankara

Çöpoğlu, M., (2015), “Belediyelerde İnsan Kaynakları Yönetimi ve Endüstri İlişkileri”, Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi, C:10, S:1, s:163-182

Denizli Büyükşehir Belediyesi (2017), 2016 Yılı Faaliyet Raporu, http:// www.denizli.bel.tr/userfiles/file/2016_Faaliyet_Raporu.pdf(28.05.2017)

DESTATIS (2017), “Public Service Person: Germany, Reference Date, Area of Employment, Statistics of Public Service Personnel Germany” , https://www-genesis.destatis.de/genesis/online;jsessionid=B30B82F6EC1 DFCA37A5080B9078CD8A1.tomcat_GO_2_2?operation=previous&levelindex=2&levelid=1499203174915&step=2 (16. 06. 2017)

DPB (2016), “Kamu Personel İstatistikleri”, http://www.dpb.gov.tr/tr-tr/istatistikler/kamu-personeli-istatistikleri (20.01.2017)

Gözler, K.(2008), İdare Hukuku Dersleri, 7. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa

Güler, B. A.(1998), Yerel Yönetimler Liberal Açıklamalara Eleştirel Yaklaşım, 2. Baskı, Ankara: TODAİE Yayını No:280

Güler, B. A. (2005), Kamu Personeli Sistem ve Yönetim, İmge Kitabevi, Ankara

Gündüzöz, İ. (2012), Belediye Ekonomisi, Türkiye Belediyeler Birliği Yayını, Ankara

Jennings, J. (2016), “Federal Workforce Statistics Sources: OPM and OMB”, https://fas.org/sgp/crs/misc/R43590.pdf, (20.06.2017)

Kamu Kurum Ve Kuruluşlarına İşçi Alınmasında Uygulanacak Usul Ve Esaslar Hakkında Yönetmelik, 2009

Karahanoğulları, O. (1998), “Yerel Yönetim Personelinin hukuki Yapısına İlişkin Gözlemler”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:47, S:1-4, s:279-319

Kayar, N. (2016), Kamu Personel Yönetimi, 7. Baskı, Ekin Yayınevi, Bursa

KB (Kalkınma Bakanlığı), (2001), Sekizinci Beş Yıllık Kalkınma Planı Yerel Yönetimler Özel İhtisas Komisyonu Raporu, DPT, Ankara http://www.kalkinma.gov.tr/Lists/zel%20htisas%20Komisyonu%20Raporlar/Attachments/180/oik554.pdf, (15.04.2017)

Keleş, R. (1998), Yerinden Yönetim ve Siyaset, 3. Baskı, Cem yayınevi, İstanbul

Mercimek, Z. (2013), “Mahalli İdarelerdeki Sözleşmeli Personelin Kadroya Geçirilmesi” , TBB İller ve Belediyeler Dergisi, Sayı:781-782 s:37-44

MİGM (Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü) (2007), 2006 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Ankara

MİGM, (2009), 2008 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Ankara

MİGM, (2010), 2009 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Ankara

MİGM, (2011), 2010 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Ankara

MİGM, (2012), 2011 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Ankara

MİGM, (2013), 2012 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Ankara

MİGM, (2014), 2013 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Ankara

MİGM, (2015), 2014 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Ankara

MİGM, (2016), 2015 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Ankara

MİGM, (2017), 2016 Yılı Mahalli İdareler Genel Faaliyet Raporu, İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü, Ankara

“MHP'li belediye bin 150 işçiyi işten çıkardı” (2014, 1 Ekim), http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/126015/MHP_li_belediye_bin_150_isciyi_isten_cikardi.html (25.05.2017) ONS (Office for National Statistics) (2017), “ Public Sector Employment, UK: Mar 2017”, https://www.ons.gov.uk/employmentandlabourmarket/ peopleinwork/publicsectorpersonnel/bulletins/publicsectoremployment/mar2017, (01.07.2017)

Ordu Büyükşehir Belediyesi (2017), 2016 Yılı Faaliyet Raporu, http://www.ordu.bel.tr/uploads/files/pdf/07a38251-1094-417c-b491-3a061bf38164.pdf, (28.05.2017)

Sadioğlu, U. ve Ömürgönülşen, U. (2013), “Yerel Özerklik Algılamaları: Türkiye’de İl Belediyeleri Örneği”, Beşinci Ulusal Yerel Yönetimler Sempozyumu, Türk Belediyeler Birliği Yayını, Ankara, s:343-376

Sayan, İpek, (2010), “Türkiye’de Kamu Personel Sistemi: İdari, Askeri, Akademik, Adli Personel Ayrımı”, Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 64-1, s:143-168

Şaylan, G.(2000), Kamu Personel Yönetiminden İnsan Kaynakları Yönetimine Geçiş, Kritik ve Reform Önerileri, TESEV Yayınları 18, İstanbul

United States Census Bureau(2015), “State and Local Government Employment and Payroll Data:March 2015”, https://factfinder.census.gov/faces/nav /jsf/pages/searchresults.xhtml?refresh=t , ( 16. 06. 2017)

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu (1965)

5393 sayılı Belediye Kanunu (2005)

5393 sayılı Belediye Kanunu Genel Gerekçe (2005), http:// www2.tbmm.gov.tr/d22/1/1-1038.pdf (10.06.2017)

5216 Sayılı Büyükşehir Belediye Kanunu (2004)

5302 Sayılı İl Özel İdaresi Kanunu (2005)

5355 sayılı Mahalli İdareler Birliği Kanunu (2005)

5747 sayılı Büyükşehir Belediyesi Sınırları İçerisinde İlçe Kurulması Ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (2008)

6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi Ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun(2012)