Anonim Şirketlerde Rekabet Yasağı (TTK m.396)
Rekabet, kişilerin ve toplumun gelişmesi açısından gereklidir. Ancak sınırsız
ve kontrolsüz bir rekabet ortamı zararlı sonuçlar doğurur. Bu nedenle hemen
hemen her ülkede rekabet özgürlüğünün sınırları kanunlarla çizilmiştir. Mevzuatımızdaki
rekabet yasağı düzenlemeleri de Anayasamızda var olan temel
haklardan rekabet etme özgürlüğüne sınırlama getirmektedir. Bu düzenlemelerle
belli görevlerde bulunan bazı kişilerin bu görevleri dolayısıyla edinmiş olduğu
bilgileri, kendi veya başkaları yararına kullanmasını engellemeye yönelik olarak
bazı konularda iş yapmaları yasaklanmaktadır. Makalemizde esas olarak anonim
şirketlerde yönetim kurulu üyelerinin rekabet hakkına sınırlama getiren bu
yasağın sınırları, şartları, kapsamı ve yasağın ihlalinin hüküm ve sonuçları 6102
sayılı Türk Ticaret Kanunu açısından ele alınmış ve rekabet yasağına ilişkin
diğer düzenlemelere de gerekli olduğu ölçüde değinilmiştir.
Anahtar Kelimeler:
Anonim şirket, rekabet, rekabet özgürlüğü, rekabet yasağı, Türk Ticaret Kanunu
PROHIBITION OF COMPETITION IN JOIN-STOCK COMPANIES
Competition is necessary for the evolution of people and society. But uncontrolled
and unlimited competition has hazardous results. Therefore the limitations
of freedom of competition has been determined almost in all countries.
Regulations of noncompetition in Turkish Constitution limit the freedom of
competition which is one of the basic rights existing in the legislation. This
regulations prohibit people occupied with certain jobs to do their work in
some issues in order to prevent them misuse the knowledge they have gained
through their jobs for the benefit of themselves or other people’s. In our article
limitations, conditions, scope and the results of the violation of competion
prohibition have been handled in joint-stock companies with regard to Turkish
Commercial Code. The other regulations about competition prohibition have
been mentioned as required.
Keywords:
Join-stock companies, competition, freedom of competition, prohobition of competition, Turkish Commercial Code,
___
- Akdağ Güney, Necla: 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu’na göre Anonim Şirket Yönetim Kurulu, İstanbul 2012. Altaş, Soner: “Yönetim Kurulu Üyeleri Şirketle İşlem Yapma ve Rekabet Etme Kararlarında Oy Kullanabilirler mi?”, Mali Çözüm, Temmuz-Ağustos 2016, s. 145-151. Ansay, Tuğrul: Anonim Şirketler Hukuku, 6. Bası, Ankara 1982. Arslanlı, Halil: Anonim Şirketler II-III, Anonim Şirketin Organizasyonu ve Tahviller, İstanbul 1960. Atan, Turhan: Türk Ticaret Kanunu’na Göre Anonim Şirket İdare Meclisi Azalarının Hukuki Mesuliyeti, Ankara 1967. Ayan, Özge: 6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu Çerçevesinde Anonim Şirket Yönetim Kurulu Üyelerinin Sadakat Yükümlülüğü ve Bu Yükümlülüğün İhlalinin Sonuçları, Ankara 2013. Aydoğan, Fatih: Ticaret Ortaklıklarında Rekabet Yasağı, İstanbul 2005. Ayhan, Rıza: Haksız Rekabet Münasebetiyle Elde Edilen Menfaatlerin İadesi, Konya 1990. Barlas, Nami: Adi Ortaklık Temeline Dayalı Sözleşme İlişkileri, İstanbul 1998. Böckli, Peter: Schweizer Aktienrecht: darstelling für den pratiker, 2. Auflage Zürich 1996. Çamoğlu, Ersin: Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu Üyelerinin Hukuki Sorumluluğu, İstanbul 2010 (Kısaltma: Sorumluluk). Çamoğlu, Ersin: “Anonim Ortaklık Yönetim Kurulu Üyelerinin Rekabet Yasağı”, İkt. Mal. 1969, C. XVI, S. 9, s.357-360 (Kısaltma: Rekabet). Çevik, Orhan Nuri: Anonim Şirketler, 3. Bası, Ankara 1988. Doğanay, İsmail: Türk Ticaret Kanunu Şerhi, C. I, Ankara 1990. Domaniç, Hayri: Anonim Şirketler Hukuku ve Uygulaması, TTK Şerhi II, İstanbul 1988 Fleischer, Holger: “Wettebewerbs- und Betätigungsverbote für Vorstandsmitglieder im Aktienrecht”, AG 2005, s. 336-348. Franko, Nisim: “Ticaret Şirketlerinde Rekabet Memnuiyeti”, Batider 1985, C. XIII, S. 1, s.13-64. Godin/Wilhelmi, Aktiengesetz Kommentar, Band I, §§1-178 (bearbeited von Hans Wilhelmi und Sylvester Wilhelmi), Berlin 1967. Goette, Wulf in Handelsgesetzbuch, Band 1§§1-342 (hrsg. Carsten Thomas Ebenroth, Karlheinz Bouyong, Detlev Joost), München 2001. Göksoy, Yaşar Can: “Ortaklıklar Hukukunda Rekabet Yasaklarının Kapsamı”, DEÜHFD, C. IX, Özel Sayı, s. 633-681. Handschin, Lukas in Basler Kommentar (hrsg. Heinrich Honsel, Nedim Peter Vogt, Rolf Water), Obligationenrecht II, 4. Auflage, Zürich 2012. Helvacı, Mehmet: Anonim Ortaklıkta Yönetim Kurulu Üyesinin Hukuki Sorumluluğu, 2. Bası, İstanbul 2001. Hopt, Klaus J. in Beck’sche Kurz Kommentare, Band 9, Handelsgesetzbuch (bearbeited von Klaus Hopt, Hanno Merkt, Adolf Baumbach), München 2006. Hüffer, Uwe: Beck’sche Kurz Kommentare, Aktiengesetz, 6. Auflage, München 2004. Kalpsüz, Turgut: “Anonim Şirketlerde İdare Meclisi Üyelerinin Şirketle Rekabet Teşkil Eden Davranışları”, Hüseyin Cahit Oğuzoğlu’na Armağan, Ankara 1972, s. 347-385. Karaca, Bedir: Anonim Ortaklıkta Müdürler ve Hukuki Sorumlulukları, 2. Bası, İstanbul 2010. Karasu, Rauf: Anonim Şirketlerde Emredici Hükümler İlkesi, Ankara 2015 (Kısaltma: Emredici Hükümler). Karasu, Rauf: “Limited Şirket Esas Sözleşmesi İle Ortakların Diğer Ortaklarla Rekabet Etme Yasağı Öngörülebilir mi?”, GÜHFD 2016, C. XX, S. 2, s. 61-71 (Kısaltma: Limited). Kırca, İsmail: Ticari Mümessillik, Ankara 1996. Kırca, İsmail/Şehirali Çelik, Feyzan/Manavgat, Çağlar: Anonim Şirketler Hukuku, C. I, Ankara 2013. Meyer-Landrut, Joachim in Großkommentar, Aktiengesetz, Berlin 1973 (bearbeited von Carl Hanz Barz/Ulrich Klug/Joachim Meyer-Landrut/Herbert Wiedamann/Herbert Brönner/Konrad Mellerowicz/Wolfgang Schilling/Hans Würdinger). Mimaroğlu, Sait Kemal: Anonim Şirketlerde İdare Meclisi Azalarının Hukuki Mes’uliyeti, Ankara 1967. Nomer, Füsun: Anonim Ortaklıkta Pay Sahibinin Sadakat Yükümlülüğü, İstanbul 1999. Poroy, Reha/Tekinalp, Ünal/Çamoğlu, Ersin: Ortaklıklar ve Kooperatif Hukuku, 9. Bası, İstanbul 2003. Schäfer, Carsten: Staub Handelsgeseztbuch, Großkommentar, 5. Auflage (hrsg. Claus-Wilhelm Canaris, Mathias Habersack, Carsten Schäfer, Dritter Band §§ 105-160), Berlin 2009. Schlegelberger, Franz: Handelsgesetzbuch, 3. Auflage, 2. Band (erl. Ernst Geßler, Wolfgang Hefermehl, Wolfgang Hildebrandt, Georg Schröder), Berlin und Frankfurt 1955. Tekinalp, Ünal: Sermaye Ortaklıklarının Yeni Hukuku, 4. Bası, İstanbul 2015. Teoman, Ömer: Yaşayan Ticaret Hukuku, Hukuki Mütalaalar, Kitap 7, 1995-1996, İstanbul 1997. Ünal, Mustafa: “Anonim Ortaklıklarda Yönetim ve Yönetim Görevlerinin Murahhaslara Bırakılması”, Batider 1982, C. XI, S. 3, s.49-89. Yongalık, Aynur: “İstisnalar Dar Yorumlanır Kuralı ve Değerlendirilmesi”, AÜHFD 2011, C. 60, S. 1, s. 1-13.
- ISSN: 1300-9885
- Yayın Aralığı: Yılda 4 Sayı
- Başlangıç: 1942
- Yayıncı: Ankara Barosu Başkanlığı