Zeynep Serap TEKTEN AKSÜRMELİ, Hayati BEŞİRLİ

VEGAN KİMLİĞİN OLUŞUMU: VEGAN OLMAK VE VEGAN KALMAK

Öz Veganlık günümüzde yemek kültürü ve toplumsal hareketler açısından önemli bir yer tutmaya başlamıştır. Veganlık yalnızca bir beslenme biçimi değil ayrıca hayvansal hiçbir ürünün kullanılmaması etrafında şekillenen bir yaşam biçimidir. Veganlık, yemeğin anlamı, yemeğin toplumsal boyutu ve insan-doğa ilişkisi konusunda farklı bir bakış açısını yansıttığı için yemek sosyolojisi açısından zengin bir olgudur. Bunun yanında veganlık, kişilerin ve grupların aidiyetlerini şekillendiren bir kimlik unsuru olarak da sosyolojinin farklı alt disiplinlerinin ilgisini çekmektedir. Bu çalışma, veganlığın bir kimlik unsuru olarak şekillenmesi sürecini betimlemeyi amaçlamaktadır. Bu betimleme çabası içerisinde, vegan olma kararının alınması ve vegan olmanın sürdürülmesi süreçlerinde kişilerin kurdukları anlatılara ve dikkat çektikleri unsurlara odaklanılmıştır. Ayrıca katılımcıların vegan olmayan diğer kişilerle kurdukları iletişim ve literatürde kimlik kurulumunda önemli olduğu belirtilen ‘öteki’ kurgusunun nasıl oluşturulduğu da çalışmanın dikkat çektiği unsurlar arasındadır. Saha araştırmasında elde edilen veriler, veganlığın tek ve homojen bir kimlik olmadığına, veganlığın farklı görünümlerinin ve kişiler için farklı tanımlarının olduğuna işaret etmektedir. Bu çeşitliliğe rağmen, vegan olma kararının alınmasında ve veganlık pratiklerinde birkaç ana hat üzerinden benzerliklerin yakalanabildiği görülmüştür.

Anahtar Kelimeler:

Veganlık, veganizm, beslenme, kimlik

PDF

___

Abolisyonist Vegan Hareket. (2018). Erişim adresi: https://abolisyonistveganhareket.org/.

Adams, C. J. (2010). Why feminist-vegan now?. Feminism & Psychology, 20(3), ss. 302-317.

Adams, C. J. (2013). Etin Cinsel Politikası: Feminist-Vejetaryen Eleştirel Kuram (Çev. G. Tezcan ve M. E. Boyacıoğlu). İstanbul: Ayrıntı.

Barnard, N. D. (2018). Peynir Tuzağı (Çev. S. Ç. Mellor). İstanbul: Yabancı.

Beardsworth, A. ve Keil, T. (2011). Yemek Sosyolojisi: Yemek ve Toplum Çalışmasına bir Davet (Çev. A. Dede). Ankara: Phoenix.

Beşirli, H. (2017). Yemek Soyolojisi: Yiyeceklere ve Mutfağa Sosyolojik Bakış. Ankara: Phoenix.

Bilgin, N. (2007). Kimlik İnşası. Ankara: Aşina Kitaplar.

Crenshaw, K. (1989). Demarginalizing the Intersection of Race and Sex: A Black Feminist Critique of Antidiscrimination Doctrine, Feminist Theory and Antiracist Politics. University of Chicago Legal Forum, 1989/1(8), 139-167.

Esgin, A. (2018). Gündelik Hayat Sosyolojisi: Tarihsel Süreç ve Temel İlkeler. A. Esgin ve G. Çeğin (Editörler), Gündelik Hayat Sosyolojisi içinde (13-34). Ankara: Phoenix. Euronews. (2019). İngiltere'de vegan sayısı 3,5 milyona yükseldi: Nüfusun yüzde 7'si artık hayvansal ürün tüketmiyor. Euronews, 18 Şubat 2019. Erişim adresi: https://tr.euronews.com/2019/02/18/ingiltere-de-vegan-sayisi-yukseldi-nufusun-yuzde- 7-si-artik-hayvansal-urun-tuketmiyor.

Fieldhouse, P. (1996). Food and Nutrition, Customs and Culture. London Chapman and Hall.

Isenbugel, E. ve Sieferle, E. (1984). Atın Tarihi (Çev. M. Boynudelik). Tarih ve Toplum, 1(6), 40-58.

Kayaer, M. (2013). Çevre ve Etik Yaklaşımlar. Siyaset, Ekonomi ve Yönetim Araştırmaları Dergisi, 1(2), ss.62-76.

Özerkmen, N. (2002). İnsan Merkezli Çevre Anlayışından Doğa Merkezli Çevre Anlayışına. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 42(1-2), ss.167-185.

Sanday, P. R. (1994). Female Power and Male Dominance: On the Origins of Sexual Inequality. Cambridge: Cambridge University Press.

Tunçay Son, G. Y. ve Bulut, M. (2016). Yaşam Tarzı olarak Vegan ve Vejetaryenlik. International Journal of Human Sciences, 13(1), ss. 830-843.

Vegan Outreach. (2019). 18 Şubat 2019, Erişim adresi: https://veganoutreach.org/why-vegan/.