KLİNİK LİDERLİKTE AKADEMİK BAŞARININ ETKİLERİNİN BELİRLENMESİ

Öz Liderlik, belirli şartlar altında, kişisel veya grup amaçlarını gerçekleştirmek üzere başkalarının faaliyetlerini yönlendirme süreci olarak tanımlanmaktadır. Hem teknolojik açıdan hem de insan kaynakları açısından özel bir önem verilmesi gereken sağlık kurumlarında kaliteli liderlere ihtiyaç duyulmaktadır. Bu çalışma da hemşirelik son sınıf öğrencilerinin klinik liderlik düzeyleri ve akademik başarıları arasındaki ilişkinin belirlenmesi amacıyla tanımlayıcı olarak yapılmıştır. Çalışmanın örneklemini ise Erciyes Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik bölümü son sınıfında öğrenim gören ve çalışmaya katılmayı kabul eden 300 öğrenci oluşturmuştur. Çalışmanın verileri öğrencilerin sosyo-demografik özelliklerini ve akademik başarılarını sorgulayan sorular ve Klinik liderlik ölçeğinin yer aldığı anket formu kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde nonparametrik testlerden Mann Whitney U ve Kruskall Wallis testleri kullanılmıştır. Faktörler arası ilişkilerin değerlendirilmesinde de Spearman korelasyon katsayısından yararlanılmıştır. Çalışmada öğrencilerin 3’lü likert tipi bir ölçek olan klinik liderlik ölçeğinden aldıkları toplam puan ortalaması 2,52±0,28, akademik puan ortalamaları ise 2,85±0,32 olarak bulunmuştur. Ayrıca hemşirelik mesleğini isteyerek seçen ve babalarının eğitim düzeyi yüksek olan öğrencilerin klinik liderlik ölçeği puanlarının daha yüksek olduğu saptanmıştır(p<0.05). Çalışma sonuçları doğrultusunda hemşirelik son sınıf öğrencilerinin klinik liderlik özelliklerinin daha fazla geliştirilebilmesi için lisans ve lisansüstü ders müfredatlarına konuyla ilgili derslerin eklenmesi ve liderlikle ilgili eğitimlerin ve araştırmaların planlanması önerilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Klinik liderlik, akademik başarı, nonparametrik testler

PDF

___

Ardahan M, Konal E. (2017). Hemşirelikte Yöneticilik ve Liderlik, Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi, GÜSBD, 6(1): 140 – 147.

Bakan, İ. (2008). Örgüt Kültürü Ve Liderlik Türlerine İlişkin Algılamalar İle Yöneticilerin Demografik Özellikleri Arasındaki İlişki: Bir Alan Araştırması, KMU İİBF Dergisi,10;14: 1-28.

Bayık A. (1991). Ülkemizde Hemşirelik Eğitiminin Gelişimi ve Öğretime İlişkin Sorunlar. Ege Üniversitesi HYO Dergisi, 7:29–40.

Budak F, Özer Ö. (2018). Hekim ve Hemşirelerin Klinik Liderlik Algılarının Sosyo-Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi. Hemşirelikte Eğitim Ve Araştırma Dergisi, 15 (2): 99-105.

Budak F. (2017). Klinik Liderlik Ölçeğinin Türkçe Geçerlik Güvenilirlik çalışması: Kamu Hastaneleri Örneği, ACU Sağlık Bil. Dergisi, 7(2): 85-91.

Budak F. (2018). Sağlık Yönetiminde Klinik Liderlik, Siyasal Kitabevi, Ankara.

Duygulu S, Kubilay G. (2008). Yönetici Hemşirelerin Ve Birlikte Çalıştıkları Hemşirelerin Liderliğe İlişkin Değerlendirmeleri Ve Yönetici Hemşirelerin Sahip Oldukları Liderlik Özellikleri, Hacettepe Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Hemşirelik Dergisi,1-15.

Erdemir F. (1998). Hemşirenin Rol ve İşlevleri ve Hemşirelik Eğitiminin Felsefesi. Cumhuriyet Üniversitesi HYO Dergisi, 2:59–63.

Eren, E. (2010). Stratejik Yönetim ve İşletme Politikaları, (8.bs.), İstanbul: Beta Yayıncılık.

Erkan E, Abaan S. (2006). Devlete Ve Özel Sektöre Bağlı Hastanelerde Çalışan Servis Sorumlu Hemşirelerinin İşe Ve İnsana Yönelik Liderlik Yönelimlerinin İncelenmesi. Hacetttepe Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 1–13.

Gün I, Aslan Ö. (2018). Liderlik Kuramları ve Sağlık İşletmelerinde Liderlik. Journal of Health and Nursing Management, 5(3):217-226.

Keklik B. (2012) Sağlık Hizmetlerinde Benimsenen Liderlik Tiplerinin Belirlenmesi: Özel bir hastane örneği. Afyon Kocatepe Üniversitesi, İİBF Dergisi C.XIV, S I.

Koç M, Avşaroğlu S, Sezer A. (2004). Üniversite öğrencilerinin akademik başarıları ile problem alanları arasındaki ilişki. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 11:483-499.

Koçak, R.D. & Özüdoğru, H. (2012). Yöneticilerin liderlik özelliklerinin çalışanların motivasyonu ve performansı üzerindeki etkileri: Kamu ve özel hastanelerinde bir uygulama. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 76-88.

Koçel, T. (2010), “İşletme Yöneticiliği: Yönetim ve Organizasyon, Organizasyonlarda Davranış, Klasik, Modern, Çağdaş ve Güncel Yaklaşımlar”, İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım 12. Baskı.

Kumar S, Rinu PK. (2018). Leadership skills for Nurses. Nursing and Health Care, 8(5): 1-2.

NHS (2012). Clinical Leadership Competency Framework: Self Assesment Tool, NHS Leadership Academy.

Özer, Ö., Budak, F., Şentürk, S., & Gün, Ç. Hekim ve Hemşirelerin Klinik Liderlik Algılarının Sosyo-Demografik Değişkenler Açısından İncelenmesi. Koç Üniversitesi Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi (HEAD), 15(2), 99-105.

Özkan NÖ, Akın S, Durna Z. (2015). Hemşirelik Öğrencilerinin Liderlik Yönelimleri Ve Motivasyon Düzeyleri. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi, 12 (1): 51-61.

Öztürk H, Kahriman I. (2013). The opinion of nurse students regarding leadership in Nursing. Procedia Social and Behavioral Sciences, 93: 111-115.

Öztürk N, Ulusoy H. (2008). Lisans ve Yükseklisans hemşirelik Öğrencilerinin Eleştirel Düşünme Düzeyleri Ve Eleştirel Düşünmeyi Etkileyen Faktörler. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi, 1:15-25.

Öztürk, H., Bahçecik, N., Gürdoğan, E.P. (2012). Hastanelere Göre Yönetici Hemşirelerin Liderlik Yaklaşımlarının Değerlendirilmesi. İ.Ü.F.N. Hemşirelik Dergisi, 20 (1): 17-25. Roe SC. (1989). Factors influencing the leadership behaviors of staff nurses. Dissertation, Arizona State University. URL: http://proquest.umi.com/pqdweb?index=0&did=747304 &Fmt=6&VInst=PROD&VType=PQD&RQT=309&VName=PQD&TS=1190967674&clientId=4471. 5 Eylül 2007.

Şimşeker M, Ünsar S. (2008). Küreselleşme Süreci Ve Liderlik Globalizing Process and Leadership. Journal of Yaşar University, 3(9): 1029-1045.

Warshawsky NE, Havens DS. (2014). Nurse manager job satisfaction and intent to leave. Nurs Econ. 32(1): 32–39.

Wong CA., Cummıngs GG. & Ducharmel. (2013). The relationship between nursing leadership and Patient Outcomes: a systematic review update.Journal of Nursing Management, 21, 709–724.

Yıldırım İ. (2006). Akademik Başarı Yordayıcısı Olarak Gündelik Sıkıntılar Ve Sosyal Destek. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30:258-267.

Yiğit R. (2000). Klinik Sorumlu Hemşirelerinin Liderlik Davranışları. C.Ü. Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 4 (1).

Yoder-Wise P. (2003). Leading and Managing in Nursing 3rd.ed. Mosby,Inc. Printed in China.