ÇALIŞMANIN MUHAFAZASINDAN YAŞAM GÜVENLİĞİNE EVRİLEN YENİ SOSYAL POLİTİKA ANLAYIŞI

Sanayi Devrimi öncesi, tarım dışı en önemli üretim şekli olan zanaatkârlık, göz nuru dökülerek büyük ölçüde el emeği ile sıkı bir öğrenme sürecinin ardından kazanılan beceri ve vasıflardı. Ancak, sanayi devrimi sürecinin ortaya çıkardığı en önemli değişim emek ve çalışma ilişkileri üzerinde oldu. Makineli üretim sonrası zanaat üretimi giderek erimiş, günümüzde ise yok denecek kadar azalmıştır. Sanayi Devrimi ile gelişen makineli üretim, insanlığın doğadan fabrika ortamına hapsolduğu, yeni bir çalışma düzenini getirdi. Fabrika, atölyelerin yerini alırken, işi parçalara bölerek çalışanları üretim sürecine hâkimiyetinin sınırlandırıldığı, büyük üretim mekânları olarak karşımıza çıktı. Anti kolonyalizm, insan haklarının gelişimi, ulus devletlerin yükselme çağı, komünizm-kapitalizm rekabeti, sanayi devrimi ile fabrika ortamında, olumsuz koşullarda uzun saatler çalışan işçi sınıfının örgütlü mücadelesi; işçi ve işveren arasındaki sorunlarının çözümünde sosyal politikalarının ve sosyal devletin oluşumuna giden yolda önemli tarihsel olaylardı. 19.yüzyılda, İngiltere ve Almanya’nın öncülüğünde sosyal güvenlik sistemlerini gelişirken, özünde, çalışma gücünü kaybettiğinde işçinin korunması esas alındı. Ancak, 1980 sonrası sermaye lehine yeniden düzenlenen politikalar, sosyal devletin müdahaleci, düzenleyici ve geliri yeniden dağıtıcı rolünde büyük değişimi getirdi. Mamafih, ithal ikameci politikadan dışa açık ekonomi politikasına yeni liberal dönem, bilgisayarlaşma ve artan rekabet beraberinde çalışma gücünün muhafazasına ilişkin devletin rolünü zayıflattı ve beşeri sermaye adını alan emek, piyasaya açıldı.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Politika, Çalışma, İstihdam

THE NEW SOCIAL POLITICS NOTION, THE CHANGING FROM WORKING POWER ACCUMULATION TO THE SAFETY TO LIVE

Before the Industrial Revolution, the craftsmanship which was the most important non-agricultural production form, was the skills and qualifications gained after a strict learning process by doing handicraft.However, the most important change brought about by the industrial revolution process was on the concepts for labor and labor relations.After the machine production, the production of "thecraftsmanship" gradually diminished and nowadays it is almost at a non-existing level.With the Industrial Revolution, machine production brought a new working order in which humanity was imprisoned from nature to the factory environment.While the factory superseded the workshops, it appeared as large production spaces whereemployees were not dominated by the whole production process by dividing the work into pieces.Anti-colonialism, the development of human rights, the rise of nation-states, the competition of communism-capitalism, the industrial revolution, and the organized struggle of the employees in the factory environment were important historical events in the development of social policies.In the 19th century, social security systems developed under the leadership of England and German focused, in essence, on the protection of the workers when they lost his working power.However, the rapid transition from import - substitution industrialization policies to export promotion policies in the 1980s led to the transformation of computerization, competition and labor into human capital.

Keywords:

Working, Employment, Social Policy,

PDF

___

Alçın, S.(2016). Üretim İçin Yeni Bir İzlek: Sanayi 4.0.” Journal of Life Economics, 3(2), 19-30.

Adésínà, J. (2011). “Beyond the Social Protection Paradigm: Social Policy in Africa's development.” Canadian Journal Of Development Studies, 32(4), 454-470.

Allen, R. C. (2006). Explaining The British Industrial Revolution From The Perspective of Global Wage and Price History. Oxford University Press, UK.

Alp, S. (2009). “Refah Devletinin Gelişimi ve Bir Liberal Alternatif Olarak Üçüncü Sektör.” Maliye Dergisi, 1(156), 265-279.

Alper, Y. (2015). Sosyal Güvenlik Reformu (2008-2016): Kapsamla İlgili Gelişmeler. Sosyal Siyaset Konferansları / Journal of Social Policy Conferences Sayı / Issue: 68 – 2015/1, 1-23.

Atik, H. (2005). Finansal Krizlerin Gölgesinde Yükselen Piyasa Ekonomileri. Uzmanlık tezi, Türkiye Kalkınma Bankası A.Ş. Ankara.

Armutçu, O. (2019). Örnek karar: Bıçaklanan kadının yerinin değiştirilmemesine AYM’den tazminat: Tayin et, koru. http://www.hurriyet.com.tr/gundem/ornek-karar-bicaklanan-kadinin-yerinin-degistirilmemesine-aymden-tazminat-tayin-et-koru-41327371/11.09.2019

Aydın, M.K. ve Çakmek, E.E. (2017). Sosyal Devletin Temelleri, Bilgi (34), 1-19.

Aydınlı, H. İ. (2004). “Sosyo-ekonomik dönüşüm süreci ve sanayi ötesi yaklaşımlar.” Kamu İş, 7(4), 1-20.

Bahçe, S. (2011). “Kapitalist kriz ve sosyalist mücadele: çöküş teleolojisinin çöküşü.” Mülkiye Dergisi, 35(271), 175-206.

Başer, N.E. (2011). I.Sanayi Devriminde Teknolojik Gelişmenin Rolü, Dokuz Eylül Üniversitesi, İktisat Anabilim Dalı, Doktora Tezi, İzmir.

Baştürk, E. (2012). Michel Foucault’da Liberalizm Eleştirisi: İktidar, Yönetimsellik ve Güvenlik. FLSF (Felsefe ve Sosyal Bilimler Dergisi), (14), 65-78.

Bauman, Z. (1999). Çalışma, Tüketicilik ve Yeni Yoksullar. Çev: Ümit Öktem, Gündüz Basım, Birinci Baskı.

Bekcan, U. (2013). “Devrimden Sonra: Bolşeviklerin Zorunlu Dış Politikası 1917-1925.” Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 68(4), 73-102.

Bildirici, Z. (2011). Avrupa Birliği’nde Yoksullukla Mücadele Ve Türkiye’nin Uyum Sürecindeki Yeni Uygulamalar. Yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Boutellier, H. (2001). “The Convergence of social policy and criminal justice”, Eur. J. on Crim. Policy and Res., vol. 9, no. 4, 2001, pp. 361-380.

Boztepe, V. (2015). Bir Sosyal Dışlanma Biçimi Olarak Yoksulluğun Türkiye’deki Televizyon Haberlerine Yansımaları. Doktora tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.

Brown, W. (2018). Halkın Çözülüşü; Çev. Barış Engin Aksoy. İstanbul : Metis Yayınları.

Buğra, Ayşe ve Keyder, Ç. (2018). Sosyal politika yazıları. İstanbul: İletişim yayınları.

Demir, G. (2011). Post Neoliberalizm? Kriz ve Sonrası Üzerine. Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, Sayı:1, 1-20.

Doğan, E. T. (2012). Zanaatkârlığın Günümüzde Yeniden Yorumlanması: Yeni Zanaatkârlık mı? Çalışma İlişkileri Dergisi, 3(1), 67-85.

Eraslan C. ve Bayraktar Y. (2013). Küresel Kriz, Sosyal Piyasa Ekonomisine Geçiş İçin Bir Fırsat Olabilir Mi?. Cumhuriyet Ünv. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 14(2), 161-185.

Erdal, S. (2012). Küreselleşme Sürecinde Refah Devleti Uygulamaları Açısından İşveç Modelinin Değerlendirilmesi, Doktora Tezi, Dokuz Eylül Üniv. Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.

Ergun, A.D. ve Sallan Gül, S. (2009). “Küreselleşme, Ulusötesi Aktörler ve Türkiye’de Sağlık Hizmetlerinin Piyasalaştırılması”. VII. Kamu Yönetimi Forumu, 196-214.

Erkişi, K. (2017). Uluslararası Politik İktisat Perspektifinde İktisadi Milliyetçiliğin Kavramsal Analizi. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 54(10), 827-837.

Eser, K. ve Gökmen, Ç. E. (2009). Beşeri sermayenin ekonomik gelişme üzerindeki etkileri: Dünya deneyimi ve Türkiye üzerine gözlemler. Sosyal ve Beşeri Bilimler Dergisi, 1(2), 41-56.

Ersöz, H. Y. (2003). “Doğuşundan Günümüze Sosyal Politika Anlayışı ve Sosyal Politika Kurumlarının Değişen Rolü.” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası, 53(2), 119-144.

Frank, M.R. et al.Toward understanding the impact of artificial intelligence on laborProc. Natl. Acad. Sci. U. S. A., 116 (14) (2019), pp. 6531-6539

Frey, C.B. and Osborne, M.A. (2017). The future of employment: How susceptible are jobs to computerisation? Tecnological Forecasting and Social Change, 114, 254-280.

Gorz, A. (1999). Reclaiming Work. Transl. Chris Turner, Cambridge : Polity Press.

Gorz, A. (2001). Yaşadığımız Sefalet. Çev. Nilgül Tutal, İstanbul: Ayrıntı Yayınları.

Gökbunar, R. ve Birol, K. (1998). “Sosyal Refah Devleti ve Değişim”. Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 3 (3): 10-25.

Graetz, G. and Michaels, G. (2015) “Robots at Work,” CEP Discussion Paper No 1335.

Güler, M. A. (2017). “Sosyal politikanın sınıf sorunu ve sosyal devlet modelleri.” Emek Araştırma Dergisi (GEAD), 8(12), 87-106.

Gülmez, M. (2009). İnsan Hakları Olarak Sosyal Haklar ve Haksızlıklar. I.Sosyal Haklar Uluslararası Sempozyumu. Antalya : Akdeniz Üniversitesi.

Häusermann, S. (2011). Post-industrial social policy reforms in continental Europe: what role for social partners? Contribution prepared for presentation at the 18th Conference of Europeanists, Barcelona, Spain, June 20-22, 2011, pp.1-30.

Harvey, D. (2012). Yaratıcı Yıkım Olarak Neoliberalizm. Çev.E.Çamuroğlu Çığve Ü.Çığ. Atılım Sosyal Bilimler Dergisi, 2(2), 67-88.

Heyneman, S. P. (2003). The history and problems in the making of education policy at the World Bank 1960–2000. International Journal of Educational Development, (23), 315–337.

Heywood, A. (2013). Siyasi ideolojiler (Çev. A. K. Bayram vd). Ankara: Liberte Yayınları.

Hirschman, A. (1977). The Passions and the Interest. Political Arrangements for Capitalism before Its Triumph. Princeton University Press: Princeton.

Huber, E. and Stephens, J. D. (1999). ‘Welfare state and production regimes in the era ofretrenchment’, Occasional Papers, Institute for Advanced Studies, Princeton, NJ.

İzgi, B.B ve Özpolat, A. (2008). Küreselleşen Devletin Değişen Rolü ve Sanayileşme Üzerine Tartışmalar. Journal of Social Science, 7(2), 229-240.

Kahraman, F. Ç. (2010). “Yoksulların Haklar İronisi: Metalaştırılmış Çalışanlar.” (Ed.) Mesut Gülmez. Sosyal Haklar Ulusal Sempozyumu II. İstanbul: Petrol İş Yayını. İstanbul: Can matbaacılık: 153-170.

Kantarcı, Ş. (2012). “Soğuk Savaş Sonrası Uluslararası Sistem: Yeni Sürecin Adı Koalisyonlar Dönemi mi?.” Güvenlik Stratejileri Dergisi, 8(16), 47-85.

Kaya, K. (2017). Yirminci Yüzyıla Girerken İdeoloji ve Sosyoloji. Journal of Economy Culture and Society, 26, 165-178.

Kaymakçı, O. (2007). Küreselleşme ve Ulus Devlet. Ankara: Ekin Kitapevi.

Koray, M. (2005). “Görülmek İstenmeyen Gerçek:Sosyal Refah Politaları ve Demokrasi İlişkisi”, Çalışma ve Toplum, 2, 27-60.

Korinek, A. (January 2019). Labor in the Age of Automation and Artificial Intelligence. Economists For Inclusive Prosperity, Research Brıef, 1-9.

Lindbeck, A. (1996). Full Employment and The Welfare State. Frank E. Seidman Award Lecture, Working Paper, No.469, pp. 1-24.

Meinagh, S. R. (2011). Beşeri Sermayenin Unsurlarından Eğitimin Ekonomik Kalkınma Üzerindeki Etkileri (1980-2008 Dönemine İlişkin İran Örneği, Yüksek Lisans Tezi, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.

Michan, S. L. and Deepak, N. (Producer), B. Levy and J. D. Hall (scriptwriter), R. Luketic (Director), “ The Paranoia” Sci-fi, Action film, USA, Gaumont Film, 2013

Miller, B. and Atkinson, R.D. (2013). “Are robots taking our jobs, or making them?,” ITIF, 2013, [Online]. Available: https://itif.org/publications/2013/09/09/are-robots-taking-our-jobs-or-making-them.

Mohan, D. (2003). People’s Right to Safety. Harward University Press, Roundtable Discussion, 6(2),161-167.

Mütevellioğlu, N. (2006). “Sosyal devlet bireysel özgürlükleri sınırladı mı?.” Amme İdaresi Dergisi, 39(3), 23-45.

Nazım, N. (2004). Zehra. İstanbul : Bordo Siyah Klasik Yayınlar.

Oğuz, M. C.(2017). “ABD’de Progressivisim hareketi ve Woodrow Wilson’ın Kurucu Babalara İtirazı. Amme İdaresi Dergisi, 50(1), 1-25.

Özaydın, M. M. (2008). “Küresel etkilerle şekillenen sosyal politika anlayışı ekseninde sosyal politikaların geleceğini tartışmak.” Gazi Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(1), 163-180.

Özdemir, B. Ş. ve Beltekin, N.(2012). “Türk Eğitim Sisteminin Dönüşümünde Uluslararası Aktörler: IMF ve Dünya Bankası Örnekleri”. Yüzüncü yıl üniversitesi eğitim fakültesi dergisi. IX (I): 33-55.

Öztürk, N. (2006). “Ekonomide Devletin Değişen Rolü.” Amme İdaresi Dergisi, 39(1), 17-38.

Sarıipek, D. B. (2017), “İhtiyaç” Kavramı Ekseninde Sosyal Koruma: Temel İhtiyaçlar Yaklaşımı”, İnsan & İnsan, Sayı: 4, Cilt: 12, ss. 43-65.

Saklı, A.R. (2007). Kapitalist gelişim sürecinde fordizm ve post – fordizm. Ankara, http://www.sakli.info/Fordizm.pdf, EriĢim Tarihi: 20.07.2019.

Sayın, A. K. (2004) Emek Piyasalarını Düzenleyen Uluslararası Normlar, Sosyal Siyaset Konferansları Dergisi, 53-96.

Sencer, M. (1990). “İnsan Hakları Açısından İngiliz Devrimi.” Amme İdaresi Dergisi, 23(2), 3-21.Sengenberger, Werner (ty).Uluslararası Çalışma Örgütü Amaçları, İşlevleri ve Politik Etkileri. https://library.fes.de/pdf-files/tez/10695.pdf./12.07.2019.

Sennett, R. (1995). Something in the city: the spectre of uselessness and the serach for a place in the world, Times Literary Supplement, 22 Eylül 1995.

Sönmez, S. (2016). “Bretton Woods, fordizm ve hegemonya.” Hacettepe Üniversitesi

Sunal, O. (2011). “Sosyal Politika: Sosyal Adalet Açısından Kurumsal Bir Değerlendirme” Ankara Üniversitesi, SBF Dergisi, 66(3), 283-305.

Şanlı, Y. (2004). Küreselleşme Sürecinde İnsan Hakları: Sığınma Hakkı. Yüksek lisans tezi. Ankara Üniversitesi Kamu Hukuku Bölümü, Ankara.

Şimşek, O. (2016). “Tevhidi düşünce açısından batı (sanayi) medeniyeti çöküşüne yönelik ontolojik analiz.” Akademik Hassasiyetler Dergisi, 3(5), 57-85.

Talas, C. (1983). Sosyal Ekonomi. İstanbul : Sevinç Matbaası.

Tanzi, V. (2004). Ulus Devletin Sonu mu Geliyor?. Çev: Hakan Ay, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 6(1), 50-64.

Tarhan, N. (31.09.2019). Yapay Zekâ sayesinde daha az çalışacağız. Sözcü Gazetesi, Ekonomi Sayfası.

Tartanoğlu, Ş. (2007). 1980 Sonrası Türk Sendikacılığı ve Devrimci İşçi Sendikaları Konfederasyonu. Yüksek Lisans Tezi. Ankara Ünv. SBE. Ankara.

Taymaz, E. (1993). “Kriz ve teknoloji.” Toplum ve Bilim, 56(61), 5-41.

Topkaya, Ö. (2016). “Sosyal politika bağlamında dünyada sağlık politikaların tarihsel gelişimi.” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 21(2), 707-722.

Torun, İ. (2002). “Kapitalizmin zorunlu şartı ‘Protestan ahlâk’.” Çukurova Üniversitesi İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 3(2), 89-98.

Tuştaş, P. (2015). Klasik Politik İktisattan Marjinalizme Ücret Düşüncesinin Dönüşümü, Yüksek Lisans Tezi, Ankara Üniversitesi, SBE, Ankara.

Türkoğlu, İ. (2013). Sosyal Devlet Bağlamında Türkiye’de Sosyal Yardım ve Sosyal Güvenlik. Akademik İncelemeler Dergisi , 8 (3), 276-305.

Uslu, A. (2014). “Avrupa'da Erken Dönem Sosyalist Teori ve İşçi Hareketleri (1830-1840).” Akademik İncelemeler Dergisi, 9(1), 1-24.

Uyanık, Y. (2008). “Neoliberal küreselleşme sürecinde işgücü piyasaları.” Gazi Üniversitesi İktisadi İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 209-224.

Yeldan, E. ve Yıldırım, D. (2014). “Türkiye’de Devlet, Demokrasi ve Toplumda Vasatlıkla Yüzleşme ve Bundan Çıkış Yolları”, İstanbul Sanayi Odası 12.Sanayi Kongresi için Hazırlanmış olan Çalıştay Raporu, 1-36.

Yılmaz, Z. ve Danışoğlu, F. (2017). “Ekonomik Kalkınmada Beşerî Sermayenin Rolü ve Türkiye’de Beşerî Kalkınmanın Görünümü Olarak İnsani Gelişim Endeksi”. Dumlupınar Üniversitesi sosyal bilimler dergisi, 1 (51): 117-147.

Yücesoy, Y. (2009). Sosyal Devletten Yeni Liberal Devlete Çalışanların Sosyal Hakları ve Devletin İşlevlerinde Değişim. http://www.sosyalhaklar.net/2009/bildiri/yucesoy.pdf.

Yüksel, H. (2014). “Küreselleşme sürecinin sosyal politika dinamikleri üzerinde neden olduğu değişimin analizi.” Süleyman Demirel Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(19), 127-151.