Karl Marx ve Demokrasi Üzerine Bir İnceleme

Karl Marx gençlik dönemi metinlerde [Yahudi Sorunu, Hegel’in Hukuk Felsefesinin Eleştirisi] demokrasi kavramından söz etmektedir. Demokrasi ekonomi ve siyasalın homojen olduğu bir safhayı ifade eder. Marx’a göre bu safha, ‘toplumsal özgürlük’ kavramıyla da ifade edilebilir. Bu düşünceye göre sivil toplum ve yurttaşlık haklarının devlet tarafından tanınması özgürlük getirmez. Bu durum, eşitsizliği yeni bir form dâhilinde yeniden düzenlenip ortaya konulmasına hizmet eder. Marx’a göre bu eşitsizlikçi formlar yabancılaşmaya neden olmaktadır. Bu bağlamda Marx kapitalist ekonomik sistemin yarattığı eşitsizlikçi formların ortadan kaldırılacak sistemi ilk dönem metinlerinde ‘demokrasi’ olarak tanımlar. Yine Marx’ın olgunluk dönemi metinlerinden Fransa’da İç Savaş kitabında Paris Komünü üzerine yaptığı açıklamalar ‘doğrudan demokrasi’ye uygun özellikler içerir. Her iki dönem metinlerinin temel sorunsallarından biri yabancılaşmanın ortadan kaldırılmasına yönelik tartışmaları içerir. Dolayısıyla bu çalışmada, Marx’ın ‘demokrasi’ imgesiyle, onun Paris Komünü üzerine yaptığı açıklamalar arasında bir sürekliliğin olduğuna vurgu yapılacaktır. Marx Paris Komününü emeğin özgürleşmesi ve yabancılaşmadan kurtuluşu sağlayacak bir öz yönetim olarak ifade etmektedir.

Anahtar Kelimeler:

doğrudan demokrasi, Demokrasi, Paris Komünü

Karl Marx and Democracy on a Study

Karl Marx in his youth texts [On The Jewish Question, Critique of Hegel’s Philosophy of Right] refers to the concept of democracy. Democracy indicates the phase where the economy and politics are homogeneous. According to Marx, this phase can also be expressed with the concept of social freedom. According to this thought, the recognition of civil society and citizenship rights by the state does not bring freedom. This case serves to reorganize and put forward inequality in a new form. According to Marx, these inequitable forms cause alienation. In this context, Marx defines the system that will eliminate the inequality forms created by the capitalist economic system as 'democracy' in the early texts. Marx’s explanations on the Paris Commune in his book Civil War in France which is one of the maturity texts, include features suitable for 'direct democracy'. The main problem of the texts of both terms is that they contain discussions about eliminating alienation. Therefore, in this study, it will be emphasized that there is continuity between Marx's image of "democracy" and his statements on the Paris Commune. Marx Paris Commune express as self-governance that will ensure the liberation of labor and liberation from alienation.

PDF

___

Aktürk, Ş. (2010). Marx’ın Yahudi Sorunu: Laik Devlet-Dindar Sivil Toplum Eleştirisi. Doğu-Batı Dergisi, 55, 223-242.
Balta, E. (2001). Marksizm: İnsan Özgürleşmesinin Felsefesi. Praksis Dergisi, 1, 82-91.
Bookchin, M. (2012). Fransız Devriminden İkinci Enternasyonele. Keskin, D. (Çev.). Ankara: Dipnot Yayınevi. Carnoy, M. (2015). Devlet ve Siyaset Teorisi. Coşar, S. vd. (Çev.). Ankara: Dipnot Yayınları.
Clarke, S. (2004). Devlet, Sınıf Mücadelesi ve Sermayenin Yeniden Üretimi. (Ed.) Clarke, Simon, Devlet Tartışmaları, içinde, (s.210-242).Yıldız, İ. (Çev.). Ankara: Ütopya Yayınevi.
Draper, H. (1974). Marx on Democratic Forms of Government. The Socialist Register, 11, 101-124.
Engels, F. (2000). Ütopik Sosyalizmden Bilimsel Sosyalizme. Sabuncu, Y. (Çev.). İstanbul: Bilim ve Sosyalizm Yayınları.
Jichang, W. (2015). Reconsider Marx’s Democracy Theory, Higher Education of Social Science. 8(3), 13-18.
Krancberg, S. (1982). Karl Marx and Democracy. Studies in Soviet Thought, 24, 23-35.
Marx, K. ve Engels, F. (2012). Komünist Manifesto. Erdost, M. İ. (Çev.). Ankara: Sol Yayınları.
Marx, K. ve Engels, F. (2011). Alman İdeolojisi. Belli, S. (Çev.). Ankara: Sol Yayınları.
Marx, K. (2014). 1844 El Yazmaları. Belge, M. (Çev.). İstanbul: Birikim Yayınları.
Marx, K. (2013). Kapital I. Cilt. Selik, M. vd. (Çev.). İstanbul: Yordam Kitap. Marx, K. (2012A). Basın Özgürlüğü Üzerine. Kulak, Ö. (Çev.). Ankara: Dipnot Yayınları. Marx, K. (2012B). Fransa’da İç Savaş. Somer, K. (Çev.). Ankara, Sol Yayınları.
Marx, K. (2009). Hegel’in Hukuk Felsefesinin Eleştirisi. Somer, K. (Çev.). Ankara: Sol Yayınları.
Marx, K. (1997). Yahudi Sorunu. Erdost, M. İ. (Çev.). Ankara: Sol Yayınları.
Moore, B. (1989). Diktatörlüğün ve Demokrasinin Toplumsal Kökeni: Çağdaş Dünyanın Yaratılmasında Soylunun ve Köylünün Rolü. Tekeli, Ş. vd. (Çev.). Ankara: Verso Yayıncılık.
Negri, A. (2006). İmparatorluktaki Hareketler: Geçişler ve Görünümler. Atakay, K. (Çev.). İstanbul: Otonom Yayınları.
Özkazanç, A. (2003). Marx ve Demokrasi, (Edt.) Barış Ünlü vd., “Marksizm Ve…” içinde, (s.110-140), Ankara: İmge Kitabevi.
Savran, G. A. (1987). Marx’ın Düşüncesinde Demokrasi: Siyasetin Eleştirisi. 11. Tez Kitap Dizisi, 6, 66-98.
Schecter, D. (2015). Marx’tan Bugüne Solun Tarihi. Torlak, S. vd. (Çev.). Ankara: Dipnot Yayınları.
Schmidt, M. G. (2002). Demokrasi Kuramlarına Giriş. Köktaş, M. E. (Çev.). İstanbul: Vadi Yayınları.
Şakacı, B. K. (2009). Unutulan Bir Sosyalist Deneyim: Paris Komünü. Toplum ve Hekim Dergisi, 4-5, 245-25.
Thomas, P. (2010). Yabancı Politik: Marksist Devlet Kuramına Yeniden Bakmak. Yıldız, İ. (Çev.). Ankara: Dipnot Yayınları.
Zarembka, P. (2015). Sermaye Birikimi. Sarı, A. (Çev.). (Ed.). Fine, B. ve Saad-Filho, A. Marksist İktisat Klavuzu, içinde, (s.11-24). Ankara: Dipnot Yayınları.
https://sosyolojivefelsefe.files.wordpress.com/2011/10/012_paris_komunu.pdf