Kariyer Yapılandırma Görüşmesi ile Anlam Oluşturma: Bir Vaka Çalışması

Bu araştırmada Kişilerarası Süreci Hatırlama (KASH) tekniği ile zenginleştirilmiş Kariyer Yapılandırma Görüşmesinin (KYG) (a) danışanda ne gibi değişimler meydana geldiği, (b) KASH tekniğinin KYG’de dile gelmeyen ne gibi içsel deneyimleri açığa çıkardığı ve (c) KYG’nin danışanı kariyer psikolojik danışmasına getiren sorununun çözümüne ilişkin ne gibi katkılar sağladığı incelenmiştir. Bu çalışma, 24 yaşında kariyer geleceğine dair kararsızlık yaşayan üniversite son sınıf öğrencisi ile gerçekleştirilmiş bir vaka incelemesidir. Bulgularda, (a) rol modeller, erken çocukluk anıları ve mottoyu incelemenin kişilik özelliklerine, kariyer kararsızlığına ve kariyer geleceği için ihtiyaç duyduğu motivasyonlara dair danışana farkındalıklar ve içgörü getirdiği (b) KASH sürecinin danışanın mesleki değerleri, kariyer kararlarında yaşamındaki önemli kişilerin rolü ve onlardan onay alma ihtiyacına dair farkındalıkları açığa çıkardığı ve (c) KYG’nin danışanın yaşadığı kararsızlığın azalmasına, motivasyonun artmasına ve geleceğe yönelik harekete geçmesine katkı sağladığı ortaya konulmuştur. Çalışmanın, kuramsal açıdan KYG ve KASH’ın kariyer psikolojik danışması sürecinde kullanılabilirliğini ortaya koyduğu, uygulamaya yönelik ise yükseköğretimde kariyer psikolojik danışmanlığı hizmetlerinde kullanılabilecek yeni, dinamik ve danışanın yaşamına anlam katan yöntemler kazandırdığı söylenebilir.

Anahtar Kelimeler:

Kariyer Yapılandırma Görüşmesi, Kişilerarası Süreci Hatırlama, Yükseköğretimde Kariyer Hizmetleri

Meaning Making Process through the Career Construction Interview: A Case Study

This study examined (a) what changes career construction counseling used the Career Construction Interview (CCI), integrated with Interpersonal Process Recall (IPR) brought about on the client (b) how the IPR uncovered insights and unspoken inner experiences during career counseling, and (c) how the CCI prompted the solutions for client’s career problem. The study based on a case study with 24 years-old, the fourth-year student in a private university. Findings revealed that (a) examining role models, early recollections and motto during the CCI uncovered self-awareness and insights about the self, career indecision and motivation needed for the vocational future, (b) the IPR revealed values, the role of significant people on career decision process of the client and the need for approval from them, and (c) the CCI contributed the client’s career decision making process, motivation and taking an action. The study verified the use of the CCI and the IPR in career counseling process, theoretically and brought new, dynamic and meaning making methods to career counseling practices in higher education.

Keywords:

Career construction interview, Interpersonal process recall, Career counseling in higher education,

PDF

___

Aytaç, S. ve Bayram, N. (2001). Üniversite gençliğinin iş ve eş seçimindeki etkin kriterlerinin analitik hiyerarşi süreci (Ahp) ile analizi. İŞ GÜÇ Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 3(1).
Barclay, S. R. (2015). Turning transition into triumph: Applying Schlossberg's transition model to career transition. Maree K. ve Fabio A.D. (Eds.), Exploring new horizons in career counseling: Turning challenge into opportunity içinde (ss. 219–232). Rotterdam: Sense.
Barclay, S. R. ve Wolff, L. A. (2012). Exploring the career construction interview for personality assessment. Journal of Vocational Behavior, 81, 370-377. doi:10.1016/j.jvb.2012.09.004
Bullock-Yowell, E., McConnell, E. A.ve Schedin, E. A. (2014). Decided and undecided students: Career self-efficacy, negative thinking, and decision-making difficulties. NACADA Journal, 34(1), 22-34. doi:10.12930/NACADA-13-016
Cardoso, P., Duarte, M. E., Gaspar, R., Bernardo, F., Janeiro, I. N. ve Santos, C. (2016). Life design counseling: A study on clients' operations for meaning construction. Journal of Vocational Behavior, 97, 13-21. doi:10.1016/j.jvb.2016.07.007
Cashwell, C. S. (1994). Interpersonal process recall. Eric Digest, 94-10. www.counseling.org/resources/library/eric%20digests/94-10.pdf adresinden erişilmiştir.
Creswell, J. W. (2014). Research design: Qualitative, quantitative and mixed methods approaches (4. baskı). London: Sage Publications Ltd.
Doygun, Ö. ve Gulec, S. (2012). The problems faced by university students and proposals for solution. Procedia- Social and Behavioral Sciences, 47, 1115-1123. doi:10.1016/j.sbspro.2012.06.788
Fouad, N. A., Guillen, A., Harris-Hodge, E., Henry, C., Novakovic, A., Terry, S. (2006). Need, awareness, and use of career services for college students. Journal of Career Assessment, 14, 407-420. doi:10.1177/1069072706288928
Guichard, J. (2016). Reflecivity in life design interventions: Comments on life and career design dialogues. Journal of Vocational Behavior, 97, 78-83. doi:10.1016/j.jvb.2016.08.001
Hartung, P. J. ve Vess, L. (2016). Critical moments in career construction counseling. Journal of Vocational Behavior, 97, 31–39. doi:10.1016/j.jvb.2016.07.014
Işık, E. (2010). Sosyal bilişsel kariyer teorisi temelli bir grup müdahalesinin üniversite öğrencilerinin kariyer kararı yetkinlik ve mesleki sonuç beklentileri düzeylerine etkisi (Yayınlanmamış Doktora Tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
Kagan, N. ve Kagan, H. (1990). IPR: Validated model for the 1990s and beyond. The Counseling Psychologist, 18, 436–440.
Kagan, N. I., Krathwohl, D. R., Goldberg, D., Campbell, R. J., Schauble, P. G., Greenberg, B, S. ve Bondy, S. B. (1967). Studies in human interaction: Interpersonal process recall stimulated by videotape. East Lansing, MI:Educational Publishing Services.doi:10.1177/0011000090183004
Kagan, N., Krathwohl, D. R. ve Miller, R. (1963). Stimulating recall in therapy using video tape: A case study. Journal of Counseling Psychology, 10, 237–243. doi:10.1037/h0045497
Kai-wen, C. (2010). A study of stress sources among college students in Taiwan. Journal of Academic and Business Ethics, 2(1) 35- 41.
Karacan-Ozdemir, N. (2018). Kariyer yapılandırma görüşmesi: Nitel bir değerlendirme aracı ve kariyer danışma yöntemi. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2018, 6(6) 1071–108. doi: 10.18506/anemon.423085
Lairio, M. ve Penttinen, L. (2006). Students’ career concerns: Challenged facing guidance providers in higher education. International Journal for Educational and Vocational Guidance, 6(3), 143-157. doi:10.1007/s10775-006-9107-z
Lamanauskas, V. ve Augienė, D. (2016). Scientific research activity of students preservice teachers of sciences at university: Significance, readiness, effectiveness and career aspects. Journal of Baltic Science Education, 15(6), 746-758.
Larsen, D., Flesaker, K. ve Stege, R. (2008). Qualitative interviewing using interpersonal process recall: Investigating internal experiences during professional-client conversations. International Journal of Qualitative Methods, 7(1), 18-37. doi:10.1177/160940690800700102
Lent, R. W., Hackett, G. ve Brown, S. D. (1999). A social cognitive view of school to work transition. The Career Development Quarterly, 44, 297-311. doi:10.1002/j.2161-0045.1999.tb00739
Luzzo, A., D. (1991). Social class and ethnic differences in college students’ career maturity: A quantitative and qualitative analysis. http://files.eric.ed.gov/fulltext/ED333152.pdf adresinden erişilmiştir.
Luzzo, A. D. (1993). Evaluating the relationship between college students’ vocational congruence, academic success and career maturity: career counseling implications and future directions. http://www.eric.ed.gov/PDFS/ED369947.pdf adresinden erişilmiştir.
Maree, J. G. (2012). Using “informal” hypnotherapy in career counselling: Blending Savickas and Erickson to “free the angel”. South African Journal of Psychology, 42(2), 156-168. doi:10.1177/008124631204200203
Maree, J. G. (2016). How career construction counseling promotes reflection and reflexivity: Two case studies. Journal of Vocational Behavior, 97, 22–30. doi:10.1016/j.jvb.2016.07.009
Özden, K. ve Sertel-Berk. Ö. (2017). Kariyer Stresi Ölçeğinin (KSÖ) Türkçe’ ye uyarlanması ve psikometrik özelliklerinin sınanması. Psikoloji Çalışmaları. 37(1), 35-51.
Pouyaud, J., Bangali, M., Cohen-Scali, V., Robinet, M. L. ve Guichard, J. (2016). Exploring changes during life- and career-designing dialogues. Journal of Vocational Behavior, 97, 3-12. doi:10.1016/j.jvb.2016.07.008
Refhuss, M. C., Del Corso, J., Glavin, K., ve Wykes, S. (2011). Impact of the Career Style Interview on individuals with career concerns. Journal of Career Assessment, 19(405), 419. doi:10.1177/1069072711409711
Reid, H., Bimrose, J.ve Brown, A. (2016). Prompting reflection and learning in career construction counseling. Journal of Vocational Behavior, 97, 51–59. doi:10.1016/j.jvb.2016.07.013
Rojewski, J. W. ve Kim, H. (2003). Career choice patterns and behavior of work-bound youth during early adolescence. Journal of Career Development, 30(2), 89-108. doi:10.1023/A:1026150427009
Rottinghaus, P. J., Jenkins, N. ve Jantzer, A. M. (2009). Relation of depression and affectivity to career decision status and self-efficacy in college students. Journal of Career Assessment, 17, 271-285. doi:10.1177/1069072708330463
Savickas, M. L. (1989). Career-style assessment and counseling. T. Sweeney (Ed.), Adlerian counseling: A practical approach for a new decade içinde (3. basım, ss. 289–320). Muncie, IN: Accelerated Development Press.
Savickas, M. L. (2005). The theory and practice of career construction. R. W. Lent ve S. D. Brown (Eds.), Career development and counseling: Putting theory and research to work içinde (ss. 42-70). Hoboken, NJ: John Wiley, USA.
Savickas, M. L. (2011a). Contracting careers: Actor, agent and author. Journal of Employment Counseling, 48(4), 179-181. Savickas, M. L. (2011b). Career counseling. Washington, DC: APA
Savickas, M. L. (2013). Career construction theory and practice. R. W. Lent, & S. D. Brown (Eds.), Career development and counseling: Putting theory and research to work içinde (2. basım, ss. 144-180). Hoboken, NJ: John Wiley.
Savickas, M. L. (2015). Life-design counseling manual. Rootstown, OH: Vocopher
Savickas, M. L., Nota, L., Rossier, J., Dauwalder, J. P., Duarte, M. E., Guichard, J., Soresi, S., Esbroeck, R. V., & Vianen A. E. M. (2009). Life designing: A paradigm for career construction in the 21st century. Journal of Vocational Behavior, 75(3), 239-250.
Taber, B., Hartung, P., Briddick, H., Briddick, W. ve Rehfuss, M. (2011). Career style interview: A contextualized approach to career counseling. The Career Development Quarterly, 59(3), 274-287. doi:10.1002/j.2161-0045.2011.tb00069.x
Tien, H. S. (2001). Career decision- making difficulties perceived by college students in Taiwan. Educational Psychology, 33(1), 87-98. doi:10.6251/BEP.20010612
Ukil, M. L. (2016). Career barriers to career indecision: a final-year BBA students view. Polish Journal of Management Studies, 13(1), 193-205.
Ulaş, Ö. ve Özdemir, S. (2018). Üniversite son sınıf öğrencilerinde algılanan kariyer engellerinin yordayıcıları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(3), 672-688. doi: 10.16986/HUJE.2017033806
Vilhjálmsdóttir, V. ve Tulinius, T. H. (2016). The career construction interview and literary analysis. Journal of Vocational Behavior, 97, 40–50. doi:10.1016/j.jvb.2016.07.011
Yavuzaslan, A., Barişçil, A. ve Fekete Farkas, M. (2016). Stress and future career aspiraions among university studens in Turkey. International Journal of Socıal Sciences and Humanity Studies, 8(1).
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. (9. Baskı). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, İ. A., Dursun, B., Pektaş, K. ve Altay, A. (2012). Üniversite öğrencilerinin kariyer seçimlerinin demografik özellikler açısından incelenmesi: Pınarhisar MYO Örneği. Electronic Journal of Vocational Colleges, 2(2), 2012.
Yin, R. (1984). Case study research: design and methods. (3. Basım). California: Sage Publications.

ISSN: 2146-5959
Yayın Aralığı: Yılda 3 Sayı
Başlangıç: 2011
Yayıncı: Bülent Ecevit Üniversitesi (Önceden Zonguldak Karaelmas Üniversitesi)