12025

İçsel Büyüme /Teknoloji Yoğun Büyüme Modelleri Kapsamında Türkiye’de Teknoloji Geliştirme Bölgelerine Yönelik Vergi Uygulamaları

Teknolojik gelişmelerin hız kazanması, araştırma geliştirme (Ar-Ge ) faaliyetlerini gerekfirmalar ve gerekse de ülke ekonomileri açısından oldukça önemli bir hale getirmiştir. Ar-Geyatırımları ile ekonomik büyüme arasında olumlu bir ilişkinin varlığı bilinmektedir. Bu nedenle, Ar-Ge yatırımları hem kamu kesimi hem de özel kesim tarafından desteklenen bir faaliyet alanı halinegelmiştir. Teknoparklar, üniversiteler, teknoloji enstitüleri gibi akademik kuruluşlarca desteklenenbir yapılanmayı ifade etmektedir. Teknoparklar, yeni üretim teknolojilerinin gelişmesinde vedolayısıyla da üretim düzeyinin artmasında oldukça önemlidir. Bu nedenle, kamu kesimi tarafındanvergisel teşvik yoluyla desteklenmektedir. Türk vergi sistemi içerisinde de teknoparklara yönelikolarak mevzuatta birtakım özel uygulamalara gidilmiş ve Ar-Ge faaliyetleri desteklenmeyebaşlanmıştır. Bu çalışmada, Ar-Ge faaliyetlerinin ekonomik büyümeyi sağlama konusundaki katkısıteorik yaklaşımlar çerçevesinde açıklanmış ve Türk vergi sistemi içerisinde yer alan muafiyet veistisna uygulamalarından bahsedilerek uygulamaya ilişkin çözüm önerileri sunulmaya çalışılmıştır.

Taxatıon Practıes For Technology Development Regıons The Framework Wıthın The Internal Growth / Technology Growth Model Framework Of Tax Incentıves In Turkey

Acceleration of the technological developments made Research & Development studies highly important for both national economies and firms. It is well-known that there is a positive relationship between investments in R&D and economic growth. For that reason, investing to R&D has become a substantial field of activity which is supported by both public and private sectors. Technoparcs are considered as structures sustained by academic enities like universities and technical institutes. Technoparcs are very important for development of new production techniques and obviously increase inproduction level. For this reason they are supported by public sector through tax incentives. Within the Turkish tax system, a number of regulations have been made in legislation for technoparks and R&D activities have begun to be supported. In this study, the contribution of R&D activities to ensuring economic growth is explained in the framework of theoretical approaches. Exemptions included in the Turkish tax system have been mentioned and it is aimed to present solutions for R & D and technopark applications.

PDF

___

Yülek, M. A. (1997). İçsel Büyüme Teorileri, Gelişmekte Olan Ülkeler ve Kamu Politikaları Üzerine. Hazine Dergisi. (6).
Yaylalı, M. vd. (2010), “Türkiye’de Ar&Ge Yatırım Harcamaları Ve Ekonomik Büyüme Arasındaki Eş-Bütünleşme Ve Nedensellik İlişkisi: 1990-2009”. Bilgi Ekonomisi ve Yönetim Dergisi. 5(2).
Uzawa, H. (1965). Optimum technical change in an aggregative model of economic growth. International economic review, 6(1), 18-31.
Tuncer, S. (2008), “Ar-Ge Teşviklerinin Teşviki ile İlgili 5746 Sayılı Yasa”. Yaklaşım Dergisi. Sayı:185, Mayıs.
Tunalı, A. (2008), “Ar-Ge Faaliyetleri Kapsamında Aktifleştirilen Bazı Harcamalarda Kapsam”. Vergi Dünyası. Mayıs 2008, Sayı: 321.
Taşkın, H. ve Adalı, M. R. (2004), Teknolojik Zeka ve Rekabet Stratejileri. İstanbul: Değişim Yayıncılık, Ocak.
Swan, T. W. (1956). Economic growth and capital accumulation. Economic record. 32(2), 334-361.
Sönmez, F. (2004), “Teknoloji Geliştirme Bölgeleri”. E-yaklaşım. Sayı:17, Aralık.
Solow, R. M. (1956). “A Contribution to the Theory of Economic Growth”, The Quarterly Journal of Economics, 70 (1), 65-94.
Segerstrom, P. S., Anant, T. C., & Dinopoulos, E. (1990). A Schumpeterian model of the product life cycle. The American Economic Review, 1077-1091.
Schumpeter, J.A. (1942). Capitalism, Socialism and Democracy. New York: Harper.
Saygılı, Ş. (2003), Bilgi Ekonomisine Geçiş Sürecinde Türkiye Ekonomisinin Dünyadaki Konumu. Uzmanlık Tezi-DPT.
Sanayi Bakanlığı, . (25.11.2017).
Romer, P. M. (1990). Endogenous technological change. Journal of political Economy, 98(5, Part 2), 71-102.
Romer, P. M. (1986). Increasing returns and long-run growth. Journal of political economy, 94(5), 1002-1037.
Rebelo, S. (1991). Long-run policy analysis and long-run growth. Journal of political Economy, 99(3), 500-521.
Parker, J. (2014). Theories of endogenous growth. Economics 314 Course book.
Lucas, R. (1988). “On the Mechanics of Economic Development”, Journal of Monetary Economics. (22),3-42.
Lemanowicz, M. (2015). Innovation in Economic Theory and The Development of Economic Thought. Acta Scientiarum Polonorum. Oeconomia, 14(4), 61-70.
Koopmans, T.C., (1965), On the Concept of Optimal Economic Growth, in The Econometric Approach to Development Planning, Amsterdam, North Holland.
Kiraz, A. (2004), “Teknoparklar ve Sağlanan Vergisel Avantajları”, Yaklaşım. Yıl:12, Sayı:140, Aralık.
Karlsson, C., Johansson, B., & Stough, R. (2001). Introduction: Endogenous Regional Growth and Policies. In Theories of endogenous regional growth (pp. 3-13). Springer Berlin Heidelberg.
Kar, M. (2003). Kamu Harcama Çeşitlerinin Ekonomik Büyüme Üzerine Etkisi. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 58(03),145-169.
Hu, A.G. (2003), “China’s Technology Parks and Regional Economic Growth”. http://www.cerdi.org/uploads/sfCmsContent/html/197/Hu.pdf (15.11.2017). IASP, http://www. iasp.ws/publico/index.jsp?enl=2, (10.11.2017).
Hersek, H. (2007), Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Vergi Teşvikleri ve Ar-Ge Faaliyetlerinin Muhasebeleştirilmesi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı Muhasebe-Finansman Bilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
Yücel, İ. H. (1997), Bilim Teknolojileri Politikaları ve 21. Yüzyılın Toplumu, Ankara: DPT.
Güzel, S. (2009), “Ar-Ge Harcamaları ve Vergi Teşvikleri: Belirli Ülkeler Karşısında Türkiye’nin Durumu”. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi. Cilt: 4, Sayı:2, Ekim.
Guellec, D. ve Pottelsberghe, B.V. (2001), “R&D And Productivity Growth: Panel Data Analysis of 16 OECD Countries”. OECD Economic Studies. No. 33, 104‐125.
Global Research & Development Incentives Group April 2017, https://www.pwc.com/gx/en/tax/pdf/pwc-global-r-and-d-brochure-april-2017.pdf. Grossman, G.M. and Helpman, E. (1991). Innovation and Growth in the Global Economy. Cambridge.
Frankel, M. (1962). The production function in allocation and growth: a synthesis. The American Economic Review. 52(5), 996-1022.
Ertürk, M. (2000), İşletme Biliminin Temel İlkeleri. İstanbul Beta.
Eren, M. (2011), Türkiye’nin Teknolojik Gelişmesinde Teknoparklar ve Ar-Ge Desteği. Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Maliye Anabilim Dalı Mali İktisat Bilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. İstanbul.
Ekren N., (2000), “Bilgi ve Ekonomik Etkinlik”, Activeline Bankacılık ve Finans, No: 6, Eylül.
Ehrlich, I. (1990). The problem of development: introduction. Journal of Political Economy, 98(5, Part 2), 1-11.
Durlauf, S. N., & Blume, L. (Eds.). (2008). The new Palgrave dictionary of economics (Vol. 6, pp. 631-34). Basingstoke: Palgrave Macmillan.
Denison, E. F. (1961). The sources of economic growth in the United States (Committee for Economic Development, New York).
Çelebi, A.K., Kahriman, H. (2011), "Avrupa Birliği Ülkeleri ve Türkiye’de Ar-Ge Faaliyetlerine Yönelik Vergi Teşvikleri ve Bunların Karşılaştırmalı Analizi", Maliye Dergisi, Sayı 161., Temmuz -Aralık, 33-63.
Cumhurbaşkanlığı Devlet Denetleme Kurulu (2009), 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu Uygulamalarının Değerlendirilmesi ile Uygulamada Ortaya Çıkan Sorunların Çözümüne İlişkin Öneri Geliştirilmesi Hakkında Rapor. Ankara.
Cohen, W. M. ve Levinthal, D. A. (1989), “Innovation and Learninig: The Two Facesof R&D”. The Economic Journal. 569‐596.
Cass, D. (1965). Optimum growth in an aggregative model of capital accumulation. The Review of economic studies. 32(3), 233-240.
Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı (2013), Faaliyet Raporu, Ankara.
Berksoy, T. (1982), Az Gelişmiş Ülkelerde İhracata Yönelik Sanayileşme. İstanbul.
Bayra, S. (2004) “Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Uygulanan Vergisel Teşvikler”. Vergi Dünyası. Yıl:23, Sayı:269, Ocak.
Bayındır, Süha ve Çerkez Cüneyt, “Teknolojik ve Ekonomik Gelişmenin Öncüsü Gazi Mağusa Teknoloji Geliştirme Bölgesi Teknopark’ı” (20.11.2017).
Barutçugil, İ. (1981), Teknolojik Yenilik ve Araştırma-Geliştirme Yönetimi. Bursa
Barro, R. J. (1990). Government spending in a simple model of endogeneous growth. Journal of political economy. 98(5, Part 2), 103-125
Atay, T. (2004), Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Sağlanan Vergisel Teşvikler. Ankara: Yaklaşım. Babacan M. (1995), Dünyada ve Türkiye’de Teknoparklar (Bilim ve Teknoloji Parkları. Asil Ofset, İzmir
Arrow, K.J. (1962), The Economic Implications of Learning by Doing. The Review of Economic Studies. 29(3), 155-173
Ananth, M.S. (2009) “Indian Science and Technology Parks”. Understanding Research Science and Technology Parks: Global Best Pratice:Report of a Symposium, Washington. http://www.nap.edu/openbook.php?record_id=12546&page=62
Aktan, C. ve İstiklal V. (2004), Rekabet Gücü ve Rekabet Stratejileri, Ankara: TİSK, No: 254, Aralık.
Akocak, İ. S. (2009), “Incubators as Tools for Entrepreneurship Promotion in Developing Countries”. United Natıons Unıversıty Working Paper Series. 054.
Aghion, P., Howitt, P., Brant-Collett, M., & García-Peñalosa, C. (1998). Endogenous growth theory. MIT press
Aghion, P., Howitt, P. (1990).A model of growth through creative destruction (No. w3223). National Bureau of Economic Research.