İŞ YERİNDE PSİKOLOJİK TACİZE MARUZ KALAN KAMU PERSONELİNİN İZLEYEBİLECEĞİ HUKUKİ BAŞVURU YOLLARI

Dünyada ilk olarak 1980’li yıllarda iş yaşamında kullanılmaya başlanan psikolojik taciz (mobbing) kavramı, özel sektör çalışanları için olduğu kadar kamu personeli için de önemli bir sorun teşkil etmektedir. Bu çalışmada, kamu personeli bakımından psikolojik taciz ve psikolojik tacize karşı izlenebilecek hukuki başvuru yolları incelenmektedir. İdare hukuku bağlamında, psikolojik tacize maruz kalan bir kamu personeli öncelikle idari başvuru yollarına başvurabileceği gibi doğrudan idari yargıda dava açabilir ve maruz kaldığı eylem suç niteliğinde ise Cumhuriyet Başsavcılığına şikâyette de bulunabilir. Ayrıca yargı yollarını tüketip sonuç alamaması durumunda bir iç hukuk yolu olarak 2012 yılından itibaren hukuk sistemimizde yerini alan Anayasa Mahkemesine bireysel başvuru yoluyla hak arama imkânına da sahiptir. Kamu personelinin yargı yoluna gitmeden evvel başvurabileceği pek çok idari başvuru yolu bulunmaktadır. Ancak önemli olan psikolojik tacizin durdurulması ve bir daha tekrarlanmamasının sağlanması açısından bu başvuru yollarının etkili olmasıdır. Uygulamada, başvurulan idari kurulların kararlarının bağlayıcı olmaması çoğu zaman bireyleri yargı yoluna sevk etmektedir. Bu çerçevede idari yargı yerlerinin içtihatları da günden güne gelişerek şekillenmektedir. Gerek toplumsal farkındalığın artması gerekse yargı kararlarında birliğin sağlanması açısından ayrı bir yasal bir düzenlemenin yapılması faydalı olacaktır.

Anahtar Kelimeler:

Psikolojik Taciz, İdari Başvuru Yolları, Kamu Personeli, Mobbing Davaları, İdarenin Sorumluluğu.

LEGAL REMEDIES TO DEAL WITH PSYCHOLOGICAL HARASSMENT IN THE WORKPLACE

The concept of psychological harassment (mobbing), which was first used in business life in the 1980s, poses an important problem for public employees as well as for private sector employees. In this study, the concept of psychological harassment and the legal remedies that can be followed against psychological harassment by public personnel are examined. In the context of administrative law, a public officer who is exposed to psychological harassment may first apply to administrative application remedies or may file a lawsuit directly in the administrative jurisdiction. If the act he has been exposed to is a crime, he can also file a complaint with the Office of the Chief Public Prosecutor. In addition, in case of exhaustion of the judicial remedies and failure to obtain results, it also has the opportunity to seek rights through individual application to the Constitutional Court, which has taken its place in Turkish legal system since 2012, as a domestic legal remedy. Administrative remedies that can be applied by a public officer before going to the judiciary are varied and numerous. However, the important thing is that these remedies should be effective in stopping the psychological harassment and preventing the recurrence. In practice, the fact that the decisions of the administrative boards are not binding, often leads individuals to judicial proceedings. In this context, the jurisprudence of the administrative courts is increasing day by day. Thus, it would be beneficial to make a separate legal regulation on mobbing in terms of both increasing social awareness and ensuring unity in judicial decisions.

Keywords:

Psychological Harassment, Administrative Remedies, Public Personnel, Cases About Mobbing, Administration Responsibility.,

PDF

___

Akgeyik, Tekin/Güngör Delen, Meltem/Uşen, Şelale (2013) Çalışma Yaşamında Psikolojik Taciz, Ankara, Özyurt Matbaacılık.
Akyılmaz, Bahtiyar/ Sezginer, Murat/ Kaya, Cemil (2019) Türk İdari Yargılama Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Savaş Yayınevi.
Aslan, Zehreddin (Editör) (2019) Açıklamalı ve İçtihatlı İdari Yargılama Usulü Kanunu, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
Bilge, Selahattin Samet (2016) “Mobbing Terimi ve Türk Hukuk Düzeninde İncelenmesi”, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:4, S:65, s.1245-1290.
Chappell, Duncan/ DiMartino, Vittorio (2006) “Violence at Work” ILO Report, 3rd edition, s.e.t.01.04.2022.
Çınarlı, Serkan/Çelik, Selçuk Sinan (2015) “Disiplin Soruşturmaları Açarak Kamu Görevlilerine “Mobbing” Uygulanması”, Mevlana Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, C:3, S:1, s.49-98.
Davenport, Noa/Schwartz, RuthDistler/Elliott, GailPursell (2003) Mobbing Emotional Abuse In The American Workplace, (Çev: Önertoy, Osman Cem), İstanbul Sistem Yayıncılık.
Duran, Lûtfi (1974) “Türk Kamu Personelinin Mali Sorumluluğu”, Prof. Dr. Tahsin Bekir Balta’ya Armağan, Ankara, s.59-120.
Düren, Akın (1979) İdare Hukuku Dersleri, Ankara.
Erdoğan, Gülnur (2009) “Mobbing (İşyerinde Psikolojik Taciz)”, TBB Dergisi, S:83, s.318-352.
Erkal, Atilla (2015) İdare Hukukunda Mobbing, Ankara, Adalet Yayınevi.
Gözler, Kemal (2009) İdare Hukuku, Cilt 1, 2. Baskı, Bursa, Ekin Yayınevi.
Göztepe Çelebi, Ece (2015) “Anayasa Mahkemesi’nin “Mobbing” Başvurularına İlişkin Kararlarının Değerlendirilmesi”, Anayasa Yargısı Dergisi, S:32, s.322-342.
Günday, Metin (2011) İdare Hukuku, 10. Baskı, Ankara, İmaj Yayınevi.
Işık, Emre (2007) “İşletmelerde Mobbing Uygulamaları ile İş Stresi İlişkisine Yönelik Bir Araştırma”, (Yüksek Lisans), Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Kaplan, Gürsel (2020) İdari Yargılama Hukuku, 7. Baskı, Bursa, Ekin Yayınevi.
Kasapoğlu Turhan, Mine (2013) “Kamu Görevlileri Bakımından İşyerinde Psikolojik Taciz (Mobbing) ve Hukuki Korunma Yolları”, TBB Dergisi, S:105, s.89-128.
Leymann, Heinz (1996) “The Content and Development of Mobbing At Work”, European Journal of Work and Organizational Psychology, C:5, S:2, s.165-184.
Okuyucu Ergün, Güneş (2017) “Ayrımcı Mobbing”, 5. Uluslararası Suç ve Ceza Film Festivali Akademik Program Tebliğleri s.184-187.
Onar, Sıddık Sami (1966) İdare Hukukunun Umumi Esasları, C:I, İstanbul.
Onar, Sıddık Sami (1966) İdare Hukukunun Umumi Esasları, C:III, İstanbul.
Özay, İl Han (2004) Günışığında Yönetim, İstanbul.
Pınar, İbrahim/ Çalışkan, Öner (2013) Disiplin Suç ve Cezaları, Ankara, Seçkin Yayınevi.
Sancakdar, Oğuz/ Önüt, Lale Burcu/ Us Doğan, Eser/ Kasapoğlu Turhan, Mine/ Seyhan, Serkan (2020) İdare Hukuku Teorik Çalışma Kitabı, 9. Baskı, Ankara, Seçkin Yayıncılık.
Sancakdar, Oğuz /Önüt, Lale Burcu (2022) İdari Yargılama Hukuku Genel Esaslar, 4. Baskı, Ankara, Vadi Grafik Tasarım.
Sancakdar, Oğuz/ Altınok Çalışkan, Elif/ Dursun, Gizem/ Seyhan, Serkan/ Yağcı, Pınar/Karaca, Egemen (2022) Disiplin Hukuku, 2. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi.
Solmuş, Tarık (Haziran-2005) “İş Yaşamında Travmalar: Cinsel Taciz ve Duygusal Zorbalık/Taciz /Mobbing”, İş, Güç, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, C:7, S:2, s.1-14.
Tan, Turgut (2015) İdare Hukuku, 4. Baskı, Ankara, Turhan Kitabevi. Tınaz, Pınar (2006) “Mobbing: İşyerinde Psikolojik Taciz”, Çalışma ve Toplum Dergisi, S:3, s.11-22.
Ulusoy, Ali (2019) Yeni Türk İdare Hukuku, Ankara, Yetkin Yayıncılık. Ünver, Yener (2009) “Ceza Hukuku Açısından Mobbing, Stalking ve Cinsel Taciz Eylemleri”, Ceza Hukuku Dergisi, C:4, S:11, s.101-127.
Yıldız, Selver/Kılkış, İlknur (2010) “Psikolojik Taciz Olgusuna 4857 Sayılı İş Kanunu Açısından Bir Bakış”, Çalışma İlişkileri Dergisi, C: 1, S:1, s.71- 93.