UYGUR “KÖK MEŞREBİ” ÜZERİNE BİR DEĞERLENDİRME

Uygur Türklerinin sosyal hayatında önemli yer tutan kültürel unsurlardan biri meşreplerdir. Uygur meşrepleri sözlü kültür ürünlerinden halk türküleri, bilmece, fıkra ve maninin yanı sıra müzik, dans, giyim-kuşam, yeme-içme, köy seyirlik oyunları ve el sanatları gibi kültürel unsurları içinde barındırır. Eğlenmenin yanı sıra eğitim ve bireyin sosyalleşmesini de içine alan bu törenler, Uygur Türklerinin vazgeçilmez sosyal birlikteliklerinden birini oluşturmaktadır. Makalede, ilk olarak “meşrep” kavramı ve Uygur meşreplerinin genel özellikleri hakkında bilgi verilecek, daha sonra da “Kök Meşrebi”nin hangi coğrafyada, kimler tarafından, nasıl icra edildiği; bu meşrebin yapı, içerik ve işlevi üzerinde durulacaktır.
Anahtar Kelimeler:

Çin, Uygur, Kumul, Meşrep, Türkoloji.

AN ASSESMENT ON “KÖK MESREP” OF UIGHUR

One of the cultural values taking an important place in the social lives of Uighur Turks is mesreps. Uighur mesreps contain within itself folk songs, riddles, joke, folk poem from oral culture as well as cultural elements such as music, dance, wear clothing, eating and drinking, village theatrical plays and crafts. These ceremonies involving entertainment as well as education and socialization of individuals are one of the indispensable social cohesion of Uighur Turks. In this paper, firstly the concept of mesrep and the general features of Uighur mesreps are given. And then, it is emphasized on the “Kök Mesrep” by considering of what geography, by whom and how performed; and also its structure, content and functionality.