GRUP İLETİŞİMİ TEMELİNDE ÖNYARGI, AÇI SADAKATİ, KUTUPLARDA DÜŞÜNMEK, AYRIMCILIK VE SOSYAL MEDYADA LİNÇ: FAZIL SAY ÖRNEĞİ

Bireylerin empati ile yaklaşmak yerine, kendisine yapılmasından duyacağı üzüntü ve benzeri olumsuz hisleri, fevri söylemler yoluyla başkasında yaratmaktan tereddüt duymayışı incelemeye değerdir. İnsan bir gruba ait olduğunda güvende ve huzurlu hissetme eğilimlidir. Bu çalışmanın amacı, grup iletişiminin mizacından kaynaklanan değişken tutumları irdelemek, medeni insanın iletişim yaklaşımları ve şartlarını sorgulamaktır. Sorgulama, belirlenen bazı iletişim kavramları ışığında yapılacaktır. Dünyaca ünlü Türk Müzisyen-Besteci ve Piyanist Fazıl Say, 2013 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ı işaret eden bazı eleştirel açıklamalarda bulunmuştu. Medyada gündem olan gerginliğe rağmen Cumhurbaşkanı 2018 Ağustos'unda annesini kaybeden Say'ı taziye için aramıştır. Bu barışçıl yaklaşıma Say, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı Ocak 2019'da Truva Sonatı Prömiyeri'ne davet ederek olumlu karşılık vermiştir. Bu davet, müzisyenin sevenlerinden bir kısmınca tepkilere yol açmıştır. Araştırmanın evreni, piyanist Fazıl Say'ın sosyal medya hesaplarında Truva Sonatı prömiyeri hakkında paylaştığı bilgilendirmenin altına yapılan yorumlardır. Yorumlar üslubuna göre tasniflenmiş ve içerik çözümlemesine göre tablolaştırılmıştır. Yorum analizleri bu kavramlara göre yapılmıştır. Bu çalışmada, nitel araştırmacılar tarafından kullanılan yöntemlerin, belli bir sosyal olgu hakkında salt nicel metodoloji ile çalışılarak ulaşılacak bir anlayışa nazaran çok daha 'derin' bir kavrayış sağlayabilecekleri hakkındaki yaygın inanç benimsenmiştir. Bu temelde araştırmada, sosyal bilimlerde kullanılan temel nitel araştırma yöntemlerinden yapılandırmacı modellerden olan söylem analizi yöntemi kullanılmıştır. Grup iletişiminden kaynaklanan cepheleşme, körü körüne sevme, nefret ve önyargı, açı sadakati gibi durumları yansıtan söylemler, söylembilimsel yöntem ile incelenmiş, medeni insana yakışan duruş üzerine, saygı ve empati temelinde önermeler ve önerilerde bulunulmuştur.

Anahtar Kelimeler:

cepheleşme, önyargı, sosyal medya, linç, empati, saygı

PREJUDGEMENT, ANGLE FIDELITY, POLARIZATION, DISCRIMINATION AND LYNCH ON SOCIAL MEDIA ON THE BASE OF GROUP COMMUNICATION: FAZIL SAY SAMPLE

It is worth to analyze why people suddenly insult someone they loved instead of developing empathy. Thisstudy is based on the knowledge that humans are inclined to feel safe when they belong to a group. It is aimed toquestion the circumstances of criticizing someone by offensive expressions only due to their attitudes which areconceived opposite to group virtues. For this cause, firstly concepts such as the nature of group communication,offensiveness, lynch are explained, then the communication approaches which should be interiorized by civilizedhuman are discussed. Study is set on these communication concepts. The world famous musician-composer and pianistFazıl Say declared some critical comments against President Recep Tayyip Erdoğan in 2013. The two had a stressfulrelationship till The President called Say to convey his condolences in August 2018. Since Say reciprocated Erdoğanwith a positive feedback by inviting him to his concert The Troy Sonata Premier in January 2019 and The Presidentattended the concert, many of musicians' fans reacted against Say via social media comments. The research populationof this study is all the comments under the posts of Fazıl Say in several years. Sample is the comments on 19th January2019, under Say's post on Twitter and Instagram about the concert. Comments are classified according to their wordingand categorised by content analysis. Then the data has been analyzed by discourse analysis relying on the conceptsdetermined by content analysis. It is found that the majority of the comments are positive. Most of the negativecomments featured “thinking in poles”. Half of the comments are featuring “generalisation, judgements according tostereotypes and angle fidelity”

Keywords:

Group communication, Prejudgement, discrimination, lynch, empathy, respct,

PDF

___

ATKINSON, R., ATKINSON, R. C., HILGARD, E. R., (1995), Psikolojiye Giriş 2, (çev. K. Atakay, M. Atakay, A. Yavuz), İstanbul, Sosyal Yayınlar
BARON-COHEN S., (2018). Kötülüğün Anatomisi, İstanbul, Say Yayınları, 2. Baskı
BORA, T., (2018), Türkiye'nin Linç Rejimi, İstanbul, Birikim Yayınları, 6. Baskı
BURNETT, D., (2018), Aptal Beyin / Bir Sinirbilimci Beyninizde Neler Olup Bittiğini Anlatıyor, (çev. A. Erol), İstanbul, 3. Basım, Aganta Kitap, Notos Kitap Yayıncılık
CLINARD B. M., (1968), Sociology of Deviant Behavior, USA, Holt, Rinehart and Winston Inc., 3rd Edition
CÜCELOĞLU, D., (2001), Anlamlı ve Coşkulu Bir Yaşam İçin Savaşçı, İstanbul, Remzi
ÇELİK H., EKŞİ H., (2008), Söylem Analizi, Marmara Üniversitesi Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 27, 99 – 117, http://dergipark.org.tr/en/pub/maruaebd/issue/365/2517, 19.04.2020, 13.16
DÜZGÜN, Ü. A., ÖZKAN, K., (2017), Toplumsal Şiddet Eylemi Olarak Linç, Güvenlik Çalışmaları Dergisi, Ankara, 19, (3), ISSN: 2148-6166
ERGİN, H. VE YILDIZ, A., (2010), Gelişim Psikolojisi. Ankara, Nobel Yayınları
FRANKL, V. E., (2009), İnsanın Anlam Arayışı, (çev. S. Budak), İstanbul, Okyanus Yayınları
FREUD, S. (2017), Kitle Psikolojisi, (çev. K. Şipal), İstanbul, Cem Yayınevi, 8. Basım
FROMM, E., (2008), Sevginin ve Şiddetin Kaynağı, (çev. Y. Salman, N. İçten), İstanbul, Payel Yayınevi, 7. Basım
FROMM, E., (2004), Sevme Sanatı, (çev. Ö. Saatçi Karadana), İzmir, İlya Yayıncılık
GASSET, Y. O., (2016), Kütlelerin İsyanı, (çev. S. Uslucan), İstanbul, Erguvan Yayınları, 2. Baskı
GERRIG, R. J.; ZIMBARDO, P. G., (2013), Psikoloji ve Yaşam / Psikolojiye Giriş, (çev. G. Sart), Ankara, Nobel Akademi Yayıncılık
GIDDENS, A., (2008), Sosyoloji, İstanbul, Kırmızı Yayınları
GLEITMAN, H. (1983), Basic Psychology, London, New York, W. W. Norton & Company
GREEN D.P., SEHER, R.L., (2003), “What Role Does Prejudice Play in Ethnic Conflict?” Annu. Rev. Polit. Sci. 6, 509–31 , (doi: 10.1146/annurev.polisci.6.121901.085642)
GÜNGÖR, N., (2011a), İletişime Giriş, Ankara, Siyasal Kitabevi
GÜNGÖR, N., (2011b), İletişim/Kuramlar&Yaklaşımlar, Ankara, Siyasal Kitabevi
HAMLIN, JK.; WYNN, K.; BLOOM, P., (2007), Social Evaluation By Preverbal Infants, Nov 22, 450(7169): 557-9, doi: 10.1038/nature06288, nature.com
HAN, B.-C. (2016). Şiddetin Topolojisi, İstanbul, Metis Yayınları
İNCEOĞLU, M., (2004), Tutum-Algı İletişim, Ankara, Kesit Tanıtım Ltd. Şti.
KAYA, A. (2016). Kişilerarası İlişkiler ve Etkili İletişim, Ankara, Pegem Akademi Yayınları, 9. Baskı
KUT, Ş.; BİLGİN, H. D., ALEMDAR, Z., AZAK, U., (2014), Genç Araştırmacılar Tartışıyor, Siyasi İlimler Türk Derneği VIII. Lisansüstü Konferansı Bildirileri Seçkisi, İstanbul, Okan Üniversitesi Yayınları: 26
LE BON, G., (2014), Kitleler Psikolojisi, (çev. H. Can), Ankara, Tutku Yayınevi
MACIONIS, J.J., (2013), Sosyoloji, (Çev. Edit., V. Akan), Ankara, Nobel Akademik Yayıncılık
MCQUAIL, D., WINDAHL, S., (1997), Kitle İletişim Modelleri, (çev. K. Yumlu), Ankara, İmge Kitabevi
ÖZEN, Y., GÜLAÇTI, F., (2010), Benlik Kavramı ve Benliğin Gelişimi-Bilen Benliğe Gereksinim Var Mı?, Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 12-2, 21-37
PLOTNIK, R., (2009), Psikolojiye Giriş, (Çev. T. Geniş), İstanbul, Kaknüs Yayınları, 1. Basım
SAYAR, K., (2010), Sufi Psikolojisi/Bilgeliğin Ruhu, Ruhun Bilgeliği, İstanbul, Timaş Yayınları, 6. Baskı
SILVERMAN, D., (2018), Nitel Verileri Yorumlama, (ed. Erkan DİNÇ), Ankara, Pegem Akademi, 5. Baskıdan çeviri
SDOROW, L. M., (1998), Psychology, USA, McGraw-Hill Companies, 4th Edition
TURAN, H., (2017)., Sosyal Medya’da Şiddet: Sağduyunun Yitiminde Başkalık ve Kendilik Deneyimleri, Marmara İletişim Dergisi, İstanbul, 27, 121-133
ÜREK, O., (2007), Kant’ta Etik Değerler Olarak Özgürlük ve Saygı, Uludağ Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8, 13
VAN DİJK, T. A., (2010), “Söylem ve İktidar”, (çev. P. Uygun), Nefret Suçları ve Nefret Söylemi, (Haz. A. Çavdar ve A. B. Yıldırım), İstanbul, Uluslararası Hrant Dink Vakfı Yayınları
VAN DİJK, T. A., (1985), Handbook Of Discourse Analysis, London, Vol. 2, Academic Press
YILMAZ Z., (2012), Hukuki Açıdan Toplumsal Şiddet Olarak Türkiye'de Linç, Hukuk Yüksek Lisans Programı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Bilgi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü
YILMAZ, M. E., (2007), Soğuk Savaş Sonrası Dönemde Etnik Çatışmalar/Etnik Çatışmaların Nedenleri ve Etnik Barışın Tesisi, Ankara, Nobel Yayınları
ZENCİRKIRAN, M., (2017), Davranış Bilimleri, Bursa, Dora Yayınları, 2. Baskı Alternatif Bilişim Derneği, (2013). “İnternet ortamında nefret söyleminin varlığı, http://www.nefretsoylemi.org/detay.asp?id=1155&bolum=rapor, Yayınlama Tarihi: 12.12.2013, Erişim: 07.08.2019, 20.54
https://www.bbc.com/turkce/haberler/2013/04/130415fazilsaykarar, 07.08.2019, 20.48.
https://www.internethaber.com/fazil-saydan-erdogana-agir-sozler-285977h.htm 07.08.2019, 20.00. Eklenme Tarihi: 24.08.2010, 23.13
https://www.sabah.com.tr/yazarlar/gunaydin/sb-mevlut_tezel/2019/01/21/fazil-say-gibi-onemli-bir-kaleyi-kaybettiler Yayınlanma Tarihi: 21 Ocak 2019, 07.08.2019, 19.54
https://www.milligazete.com.tr/haber/1784702/fazil-say-sessizligini-bozdu-erdogan-da-hata-yapar-say-da 07.08.2019, 19.51