“Damak N’si”nin yazımına ilişkin ilgi çekici bir örnek: British library or 9515’te kayıtlı satır arası Kur’an tercümesi

Türkler İslamiyet’i kabul ettikten sonra yaşadıkları her yerde Kur’an’ı kendi dillerine tercüme etmişlerdir. Kur’an tercümeleri Türkçenin tarihî dönemlerini takip ve tespit etmek bakımından son derece önemli belgelerdir. İslamiyeti kabul eden Türkler, intisap ettikleri dinin kutsal kitabını kendi dillerine aktarırken büyük özen göstermişlerdir. İlk dönemlerde genellikle satır arası tercümeler yapılmıştır. Bire bir, kelime kelime yapılan satır arası tercümelerde her ifade için ayrı ayrı karşılıklar kullanılmıştır. Bu yazıda Eski Anadolu Türkçesi dönemine ait bir satır arası Kur’an tercümesinde damak n’sinin yazımına ilişkin alışık olunmayan yazım özellikleri üzerinde durulmuştur. İstinsah tarihi, mütercimi ve müstensihi bilinmeyen bu tercümedeki dikkat çekici bir özellik olan damak n’sinin yazımından hareketle eserin hangi dönemde ve sahada yazıldığına ilişkin çıkarımlarda bulunmaya çalışılmıştır.

An interesting example about orthography of “nasal n”: Interlinear Kur’an translation numbered OR 9515 in the British library

After converting to Islam, the Turkish people had translated the Qur’an into their own language wherever they settled. The translations of the Qur’an are essential to tracing and identifying the historical periods of the Turkish language. The Turks who had been converted in to Islam have taken great care in translating the holy book of the religion to which they have converted. In the earliest period interlinear translations had been common. In these literal, word-for-word translations a counterpart had beenn assigned to each term. In this paper I examine the uncommon orthographic features of the nasal n in an interlinear translation of the Qur’an belonging to the period of the Old Anatolian Turkish. Based on the remarkable orthographic features of the nasal n, an attempt has been made to determine the period and region to which the translation belongs, whose date of copy, translator, and scribe is otherwise unknown.

PDF

___

AĞCA, Ferruh (2012), “Eski Türkçe Metinlerde /ŋ/ /g/ Değişkenliği Üzerine” Türkbilig, Sayı 23, s. 69-82.
ATALAY, Besim (1945), Ettuhfet-üz-Zekiyye Fil-Lûgat-it-Türkiyye, İstanbul.
CAFERO LU, Ahmet (1931), Abu Hayyân - Kitâb al-İdrâk li-lisân al-Atrâk, İstanbul.
GOLDEN, Peter B. (Ed.) (2000) The King’s Dictionary: The Rasûlid Hexaglot: Fourteenth Century Vocabularies in Arabic, Persian, Turkic, Greek, Armenian and Mongol, (İngilizceye çev. Tibor Halasi-Kun, Peter B. Golden, Louis Ligeti ve Edmund Schütz), Handbook of Oriental Studies, section 8: Central Asia, vol. 4., Brill, Leiden-Boston-Köln.
KARAMANLIO LU, Ali Fehmi (1994), Kıpçak Türkçesi Grameri, Türk Dil Kurumu Yay.: 579, Ankara.
MEREDITH-OWENS, Glyn Munro (1957), “Notes on an Old Ottoman Translation of the Kur'Àn” Oriens, Vol. 10, No. 2, s. 258-276.
PRITSAK, Omeljan (1988), “Kıpçakça”, Tarihî Türk Şiveleri (Çev. M. Akalın) içinde, Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü Yay.:73, Seri:IV, Sayı:A.21, Ankara, s. 111-122.
TOPARLI, Recep, M. Sadi Çögenli ve Nevzat H. Yanık (1999), El-Kavânînü’l- Külliyye Li-Zabti’l-Lügati’t-Türkiyye, Türk Dil Kurumu Yayınları: 728, Ankara.
TOPARLI, Recep, M. Sadi Çögenli ve Nevzat H. Yanık (2000), Kitâb-ı Mecmû-ı Tercümân-ı Türkî ve Acemî ve Mugalî, Türk Dil Kurumu Yayınları: 763, Ankara, 2000.
VARISCO, Daniel Martin (Ed.) (1998), The manuscript of al-Malik al-Afdal al- Abbas b. Ali b. Daud b. Yusuf b. Umar b. Ali İbn Rasul, A Medieval Arabic Anthology from the Yemen, E.J.W. Gibb Memorial Trust.

ISSN: 1300-7874
Başlangıç: 1995
Yayıncı: Prof. Dr. Hazım Hikmet POLAT

Arşiv