Mehmet KAYA, Yusuf KARSAVURAN, Enver DURMUŞOĞLU

Örtüaltı domates yetiştiriciliğinde beyazsineklere karşı farklı tonlardaki sarı renkli yapışkan tuzakların etkinliği

Sarı yapışkan tuzaklar pek çok zararlıyla savaşta yaygın olarak kullanılmaktadır. Günümüze kadar; tuzak boyutu, vertikal veya horizontal konumlandırma ve tuzak yeri gibi faktörlerin tuzak yakalama kapasitesine etkisi gibi çeşitli konuları aydınlatacak pek çok çalışma gerçekleştirilmesine karşın, sarı rengin tonu, parlaklığı ve dalga boyunun ne olması gerektiğine yönelik bilgilere rastlanılmamaktadır. Bu çalışma ile Beyazsinekleri en çok çeken sarı renk tonu belirlenerek, en uygun tuzak renginin ortaya konulması amaçlanmıştır. Çalışmada, fiberglas’dan yapılmış plaka üzerlerine 7 farklı sarı renk tonundaki folyoların her biri ayrı tuzağa yapıştırılarak farklı tonda sarı renge sahip tuzaklar elde edilmiştir. Tuzaklar İzmir ilinde 2004 yılında Seferihisar, 2005 yılında Urla ve 2006 yılında ise Balçova ilçesindeki organik domates yetiştiriciliği yapılan üç farklı seraya asılmıştır. Denemeler tesadüf blokları deneme deseninde ve 5 tekerrürlü olarak kurulmuştur. Tuzaklar asıldıktan 7 gün sonra yapılan sayımlar sırasında, tuzakların her iki yüzeyinde yakalanmış Beyazsineklerin erginleri dikkate alınmıştır. Sayım sonuçları tek yönlü varyans analizi yapılarak değerlendirildiğinde, tekerrürler arasında ciddi varyasyon görülmesine karşın, ortalamalara bakıldığında istatistiki olarak önemli bir fark tespit edilememiştir.

Efficiency of different hue yellow sticky traps to whitefly under greenhouse

Yellow sticky traps are widely used against several insects in pest management. Up to now, many studies on effects of some factors such as trap size, vertical and horizontal positioning, and trap locations on capturing capacity of traps were carried out, however, there is not much information on what hues of yellow color, brightness, and wave length should be. In this study, it is aimed to find out optimum trap color by determining the most attractive hues of yellow color for whitefly. Different hues of yellow color traps were made by sticking seven foils with different hues of yellow on fiberglass plate. The traps were hanged in three different organically grown tomato greenhouses in Seferihisar in 2004, in Urla in 2005 and in Balcova (Izmir-Turkey) in 2006. The trials were set up randomly block design with 5 replicates. Whitefly adults on both sides of the traps were counted after a week of trap hanging in the greenhouses. The results were analyzed statistically by one way ANNOVA. Although there was significant variation amongst the replicates, it was found statistically insignificant in terms of mean individual numbers of whitefly on different hues of yellow color traps.

PDF

___

Anonymous, 2008a. Türkiye İstatistik Kurumu. Örtüaltı sebze üretimi. Web adresi erişim tarihi: Aralık 2008. http://www.tuik.gov.tr/.
Anonymous, 2008b. Zirai Mücadele Teknik Talimatları, Cilt-3, T.C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğü, Ankara, 332 s.
Anonymous, 2008c. Übersicht aller RAL CLASSIC Farbnamen. Web adresi erişim tarihi: Aralık 2008. http://www.ral.de/de/ral_farben/anwender/farbnamen_classic.php.
Blackmer, J. L., J. A. Byers & C. Rodriguez-Saona, 2007. Evaluation of color traps for monitoring Lygus spp.: Design, placement, height, time of day, and non-target effects. Crop Protection, 27: 171-181.
Esker, P. D., J. Obrycki & F. W. Nutter, 2004. Trap height and orientation of yellow sticky traps affect capture of Chaetocnema pulicaria (Coleoptera: Chrysomelidae). Journal of Economic Entomology, 97 (1): 145-149.
Harman, J. A., C. X. Mao & J. G. Morse, 2007. Selection of colour sticky trap for monitoring adult bean thrips, Caliothrips fasciatus (Thysanoptera: Thripidae). Pest Management Science, 63: 210–216.
Hoback, W. W., T. M. Svatos, S. M. Spomer & L. G. Higley, 1999. Trap color and placement affects estimates of insect family-level abundance and diversity in a Nebraska salt marsh. Entomologia Experimentalis et Applicata, 91: 393-402.
Karman, M., 1971. Bitki Koruma Araştırmalarında Genel Bilgiler, Denemelerin Kuruluşu ve Değerlendirme Esasları. Zirai Mücadele Genel Müdürlüğü Mesleki Kitaplar Serisi, 279 s.
Liburd, O. E., S. Polavarapu, S. R. Alm & R. A. Casagrande, 2000. Effect of trap size, placement, and age on captures of blueberry maggot flies (Diptera: Tephritidae). Journal of Economic Entomology, 93 (5): 1452-1458.
Öncüer, C. & E. Durmuşoğlu, 2008. Tarımsal Zararlılarla Savaş Yöntemleri ve İlaçları (Genişletilmiş 6. Baskı). Adnan Menderes Üniversitesi Yayınları No: 28, Aydın, 472 s.
Parrella, M. P. & V. P. Jones, 1985. Yellow traps as monitoring tools for Liriomyza trifolii (Diptera: Agromyzidae) in chrysanthemum greenhouses. Journal of Economic Entomology, 78: 53-56.
Tezcan, S., 2000. Zararlılarla Savaşta Sarı Yapışkan Tuzaklar. Ege Üniversitesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi, Yayım Bülteni No: 36, 4 s.
Tryon E. H., S .L. Poe & H. L. Cromboy, 1980. Dispersal of vegetable leafminer onto a transplant production range. Florida Entomologist, 63 (3): 292-296.
Webb, S. E., M. L. Kok-Yokomi & D. J. Voegtlin, 1994. Effect of trap color on species composition of alate aphids ( Homoptera: Aphididae) caught over watermelon plants. Florida Entomologist, 77 (1): 146-154.
Yoldas, Z., N. Madanlar, A. Gul & E. Onogur, 1999. Investigations on integrated control practices in vegetable glasshouses in Izmir. Acta Horticulture, 486: 453-457.