Hatay ilinde önemli kışlık sebze alanlarında bulunan zararlı Lepidoptera türleri, parazitoitleri ve zararlı türlerden önemli olanların popülasyon dalgalanmaları

Bu çalışmada, Hatay ili sebze tarımında önemli üç kışlık (lahana, karnabahar, kırmızı lahana) sebze türünde sorun olan zararlı lepidopter türler ile parazitoitleri saptanmıştır. Ayrıca, önemli görülen türlerin populasyon dalgalanmaları belirlenmiştir. Çalışmada kışlık sebze ekimi yapılan toplam 99 tarlada gerçekleştirilen iki yıllık sörveyde dört familyaya bağlı 13 lepidopter türü tespit edilmiştir. Kontrol edilen tarlaların % 40,40’ında görülen Pieris rapae (L.) (Lepidoptera: Pieridae) en yaygın tür olmuştur. Zararlı lepidopter türlerin parazitoitleri olarak Hymenoptera takımına bağlı Ichneumonidae familyasından iki larva parazitoiti, Braconidae familyasından üç larva parazitoiti, Pteromalidae familyasından bir pupa parazitoiti, Diptera takımına bağlı Tachinidae familyasından ise dört larva-pupa parazitoiti tespit edilmiştir. Kışlık sebzelerde lepidopter türlerin populasyon takibinin yapıldığı ilaçsız deneme parsellerinde her iki yılda da populasyon yoğunluğu en yüksek olan tür Pieris brassicae (L.) (Lepidoptera: Pieridae) olmuş, ancak bu yoğunluklar lahanada 12,20 larva/bitki, karnabaharda 5,88 larva/bitki ile, bitkilerin hasada geldiği aralık-ocak aylarında gerçekleştiği için önem kazanmamıştır.

The lepidopterous pest species, their parasitoids and population dynamics of the important ones in winter vegetables areas in Hatay province

Lepidopterous pest species on three important winter vegetables (cabbage, cauliflower, red cabbage), in Hatay province, their population dynamics and parasitoids feeding on these pests were examined. Thirteen lepidopterous species from four families were determined in 99 vegetable fields based on two years survey. Pieris rapae (L.) (Lepidoptera: Pieridae) was widely distributed species with 40,40 % of sampled fields. Two larva parasitoids belonging to Ichneumonidae, three larvae parasiotids belonging to Braconidae, one pupa parasitoid belonging to Pteromalidae, (Hymenoptera) and four larva-pupa parasitoids belonging to Tachinidae (Diptera) were identified as parasitoids of lepidopterous species. In winter vegetable fields without any pesticides application, lepidopterous population were monitored and, consequently, Pieris brassicae (L.) (Lepidoptera: Pieridae) was the most abundant species. However, 12,20 larvae in cabbage and 5,88 larvae in cauliflower per plant did not require any control measurements, since the crops were harvested in december-january.

PDF

___

Anonymous, 1995. Zirai Mücadele Teknik Talimatları, Cilt-2. Tarım ve Köy işleri Bakanlığı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü, Ankara, 435 s.
Anonymous, 2003. Hatay İli Tarım Master Planı. TKİB Hatay Tarım İl Müdürlüğü. Proje İstatistik Şube Müdürlüğü. Nisan-2003, 194 s.
Atak, U. & E. D. Atak, 1984. Lahana kelebeği (Pieris brassicae L.)’nin biyo-ekolojisi ve mikrobiyal ilaçlarla savaşımı üzerinde araştırmalar. Bitki Koruma Bülteni, 24 (4): 173-199.
Avcı, Ü. & H. Özbek, 1990. Erzurum’da lahana zararlısı lepidopter türleri ve parazitoitleri üzerinde bir araştırma. Türkiye II. Biyolojik Mücadele Kongresi, 26-29 Eylül 1990, Ankara 319-330.
Avcı, Ü. & H. Özbek, 1995. Erzurum’da lahana yaprak güvesi Plutella xylostella (L.) (Lep: Yponomeutidae)’nın biyolojisi, zararı ve mücadelesi üzerinde bazı gözlemler. Atatürk Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 26 (3): 363-374.
Bayhan, E., S. Ölmez & M. R. Ulusoy, 2002. Doğu Akdeniz Bölgesi’nde lahana (Brassicae oleracae L.) ve karnabahar (Brassicae oleracae L. var. botrytis L.)’da zararlı olan türler ile bunların predatör ve parazitoitleri. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 17(3):85-92.
Coaker, T.H., 1992. Vegetable Crop Pests. (Ed: McKinlay, R.G.), MacMillan Academic Press, 406 pp.
Doğanlar, M., H. Özbek, O. Ecevit, & H. Yüksel, 1981. Doğu Anadolu Bölgesi’nin bazı lepidopterleri. Bitki Koruma Bülteni, 21 (3):155-172.
Doğanlar, M., 1982. Hymenopter parasites of some lepidopterous pests in Eastern Anatolia. Türkiye Bitki Koruma Dergisi, 6 (4): 197-205.
Ghavami, M. D., 1999. Adana ili Karataş ve Balcalı pamuk tarlalarında doğal düşman türlerinin saptanması (1). Türkiye IV. Biyolojik Mücadele Kongresi, 26-29 Ocak 1999, Adana, 541-552.
Greenberg, S. M., T. W. Sappington, M. Setamou & T. X. Liu, 2002. Beet armyworm (Lep: Noctuidae) host plant preferences for oviposition. Environmental Entomology, 31 (1): 142-148.
Hıncal, P., 1990. İzmir İli ve Çevresinde Cruciferae Familyasına Bağlı Bitkilerde Zarar Yapan Pieridae (Lepidoptera) Türleri, Önemleri, Bunlardan Lahana Kelebeği (Pieris brassicae L.)’nin Biyolojisi ve Populasyon Dalgalanmalarına Etki Eden Faktörler Üzerinde Araştırmalar. E.Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi, İzmir, 165 s.
Jankowska, B., 2006. The occurence of some Lepidoptera pests on different cabbage vegetables. Journal of Plant Protection Research, 46 (2): 181-190.
Özder, N. & N. Kılınçer, 1999. Tekirdağ ilinde lahanalarda zararlı-doğal düşman kompleksi üzerinde araştırmalar. Türkiye Entomoloji Dergisi, 23 (1): 27-37.
Rivnay, E., 1962. Field Crop Pests In The Near East. Uitgeverij Dr. W. Junk-Den Haag-1962, 450 pp.
Sertkaya, E., A. Bayram, & S. Kornoşor, 2004. Egg and larval parasitoids of the beet armyworm Spodoptera exigua on Maize in Turkey. Phytoparasitica, 32 (3): 305-312.
Sertkaya, E. & A. Bayram, 2005. Parasitoid community of the loreyi leaf worm Mythimna (Acantholeucania) loreyi: Novel host-parasitoid associations and their efficiency in the Eastern Mediterranean Region of Turkey. Phytoparasitica, 33 (5): 441-449.
Tozlu, G. R., R. Hayat, Ş. Güçlü & L. Gültekin, 1998. Erzurum ilinde lahanada zararlı olan böcek türleri. II. Sebze Tarımı Sempozyumu 28-30 Eylül 1998, Tokat, 344-348.
Ulusoy, M. R., R. Atlıhan & N. Uygun, 1995. Doğu Akdeniz Bölgesi sebze alanlarında Homoptera, Coleoptera, Lepidoptera ve Diptera takımlarına bağlı zararlı türler ve doğal düşmanları. Türkiye II. Ulusal Bahçe Bitkileri Kongresi (3-6 Ekim 1995, Adana) Bildirileri, Cilt II, 442-446.
Uzun, S., 1987. İzmir ilinde lahana ve karnabaharlarda zarar yapan lahana kelebeği (Pieris brassicae L.) (Lepidoptera:Pieridae)’nin parazitleri. Türkiye Entomoloji Dergisi, 11 (4): 237-245.