Bursa İli un fabrikalarında zarar yapan Ephestia kuehniella Zeler (Lepidoptera: Pyralidae)' nın ergin popülasyon dalgalanması

Bu çalışma, Bursa İli un fabrikalarında Ephestia kuehniella Zell.'nın feromon tuzaklar kullanılarak belirlenmesi ve ergin popülasyon dalgalanmasının izlenmesi amacıyla Osmangazi, Nilüfer, Karacabey ve Yenişehir İlçelerinde bulunan toplam 7 un fabrikasında 2000-2002 yıllarında yapılmıştır. Erginlerin yakalanması ve popülasyon dalgalanmalarının izlenmesinde Pherocon II tipi tuzak ve IMM+4 (Plodia interpunctella Hbn.'nın feromonu) feromon kapsülleri kullanılmış, yakalanan ergin sayıları haftalık olarak değerlendirilmiştir. Yapılan çalışmalar sonucunda E.kuehniella'nm, ilk ergin uçuşlarının Nisan ayında başladığı, Ekim ayından sonra giderek azaldığı ve un fabrikalarına göre 2-4 belirgin uçuş periyodunun bulunduğu belirlenmiştir. Ayrıca E.kuehniella erginlerinin genellikle un fabrikasının makine aksamı bulunan bölümlerinde yoğunlaştığı da saptanmıştır. Feromon tuzaklar zararlıların çıkış zamanları ve depoda yoğun oldukları bölümlerin belirlenmesinde etkin olmuş ve böylece doğru zamanda daha az ilaçlama ile zararlıların mücadelesinde yardımcı olabileceği belirlenmiştir.

The adult population fluctuations of Ephestia kuehniella Zeller (Lepidoptera: Pyralidae) in flour factories in Bursa province

This study was carried out to determine adult population fluctuations of Mediterranean flour moth, Ephestia kuehnilella Zeller by means of pheromone traps in total 7 flour factories in Osmangazi, Nilüfer, Karacabey, Yenişehir districts of Bursa province during 2000-2002. In monitoring of the adult E.kuehniella population fluctuation and catching of adult in traps studies, Pherocon II type trap, IMM+4 (sex pheromone of Plodla interpunctella Hübn.) pheromone capsule were used and the number of the adults caught in traps evaluated weekly. As a result of these studies, the first E. kuehniella adults were observed on April; on the other hand the adult flights decreased after October and E.kuehniella showed 2-4 distinct flight peaks in the flour factories. It was determined that adult flight of E. kuehniella usually become dense in the machine part of flour factories. Consequently, pheromone traps were effective in determining the adult emergence and pest densities in storage houses and thus they could be an important aid in appropriate timing of insecticide applications, which could result in fewer applications of insecticide for managing stored product pests.

PDF

___

Abraham, G., 1998. Vizsgâlatok szex- feromon csapdâk kal mallenok ban es magtârakban. Növenyvedelem, 34 (7): 383-387.
Ahmad, T. R. & M. A. Ali, 1991. Monitoring flight activity of phycitine moths in the warehouse by using pheromon traps. Arab Gulf Journal of Scientific Research, 9(1): 79-86.
Anonymous, 1996. Zirai ve İktisadi Rapor. Türkiye Ziraat Odaları Birliği, Yayın no: 178 Ankara, s. 330-335.
Anonymous, 2000. T. C. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Bursa İl Müdürlüğü Brifing Raporu.
Carmi, Y., V. Pisarev & E. Shaaya, 1984. Fogging of flour mill with dichlorvos to control Ephestia kuehnietta (Zell.). In Progress Report for the year 1982/83 of the Stored Products Division. Bet Dagan, Israel, 6: 31-34.
Cogan, P. M., 1983. Use of pheromones to detect stored product moths in premises in the UK. Mitteilungen der Deutschen Gesellschaft fur Allgemeine und Angewandte Entomologie, 4 (1/3): 108-110.
Coşkuncu, K. S., 2004. Bursa İli un fabrika ve değirmenlerinde zararlı böcek türleri. U. Ö. Ziraat Fakültesi Dergisi, 18 (1): 33-44.
Cox, P. D., 1987. Cold tolerance and factors affecting the duration of diapause in Ephestia kuehnietta Zeller (Lepidoptera: Pyralidae). Journal of Stored Products . Research, 23 (3): 163-168.
Cravedi, P., D. Fogliazza, B. Petrolini & S. Quaroni, 1993. Insetti e Muffe Dei Molini. Tecnica Molitaria, 44 (8): 649-661.
Demir, M., 1985. İhracat ve İthalatta Zirai Karantina. Ekonomi Gazetecilik ve Matbaacılık Ltd. Şti., İstanbul. 382 s.
Doud, C. W. & T. W. Phillips, 2000. Activity of Plodia interpunctetta (Lepidoptera: Pyralidae) in and around flour mills. Journal of Economic Entomology, 93 (6): 1842-1847.
Erakay, S., 1974. Ege Bölgesinde Un ve Undan Mamul Maddelerde Bulunan Zararlı Böcekler Üzerinde Araştırmalar. Türkiye Cumhuriyeti Gıda-Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Genel Müdürlüğü Araştırma Eserleri Serisi Teknik Bülten No:23. İstiklal Matbaası, İzmir. 60 s.
Esin, T., 1971. Hububat ve Bakliyat Ambar Zararlıları Mücadele Talimatı. Ayyıldız Matbaası, Ankara. 144 s.
Göktay, M. & Ş. Kısmalı, 1989. Ambar zararlılarında feromonlar ve bunlardan yararlanma - olanakları. Türk. entomol. d erg., 13 (3): 179-188.
Johnson, J. A.,K. A. Valero, M. M. Hannel & R. F. Gill, 2000. Seasonal occurence of postharvest dried fruit insect and their parasitoids in a culled fig warehouse. Journal of Economic Entomology, 93 (4): 1380-1390
Özar, A. İ. & A. Yücel. 1982. Güneydoğu Anadolu Bölgesinde ambarlanan hububat ürün zararlıları üzerinde survey çalışmaları. Bitki Koruma Bülteni, 22 (2): 89-88.
Özar, A. İ., P. Önder, A. Sarıbay, T. Demir, S. Özkut, Y. Arınç, T. Azeri, M. Gündoğdu & H. Genç, 1985. Ege Bölgesi İncirlerinde Görülen Hastalık ve Zararlılarla Savaşım Olanaklarının Saptanması ve Geliştirilmesi Üzerine Araştırmalar. TÜBİTAK-TOAG, Proje No: TOAG-429 (Yayınlanmamış), İzmir. 80 s.
Özer, M., 1957. Türkiye'de Depo, Ambar, Fabrika ve Silolarda Muhtelif Hububat Taneleri, Un ve Mamulleri ile Kuru Meyvalar ve Tütünlerde Önemli Zarar Yapan Böcek Türlerinin Morfolojileri, Kısa Biyolojileri ve Yayılışları Üzerinde Araştırmalar. A. Ü. Ziraat Fakültesi Yayınları: 125, Ankara. 136 s.
Özgür, A. F., 1990. Depolanmış Ürün Zararlıları. Çukurova Üniversitesi Ziraat Fakültesi Ders Kitabı No:23, Ç.Ü. Ziraat Fakültesi Ofset ve Teksir Atölyesi, Adana. s. 45-55.
Pereira, P., C. Adler & M. Schöeller, 1998. The use of pheromone traps for monitoring Ephestia kuehnietta Zeller (Lepidoptera: Pyralidae) and detection of parasitoids in flour mills. Integrated Protection of Stored Products. Proceedings of Meeting at Zurich, Switzerland, 31 August-2 September, 1997. Bulletin OILB/SROP, 21 (3): 111-117.
Prozell, S. & M. Schöller, 1997. Die Insektenfauna einer Grossbackerei nach Massenfreilassung von Trichogramma evanescens Westwood und Verzicht auf Synthetische Chemische Insektizide. Mitteilungen der Deutschen Gesellschaft fur Allgemeine und Angewandte Entomologic, 11 (1-6): 293-296.
Rotundo, G., A. Cristofaro & A. Chierchia, 1995. Entomocenosi e condizioni igienico sanitarie di un molino pastificio sito nel comune di Campobasso. Tecnica Moltaria, 46 (5): 465-484.
Sifner, F., J. Zd'ârek, I. Hrdy & L. Kalvoda, 1983. Pheromone traps for the pest management of phycitid moths. Crop Protection, 2 (4): 463-472.
Sifner, F., 1995. Synantropni Zavijeci- Skudci v Zemedelstvi a Potravinarstvi. Monitorovani a Regulace Feromonovymi Pasy Ferokap EP. Studijni Informace Rostlinna Vyroba. No. 2, 40 p.
Skovgârd, H., N. Hoist & P. S. Nielsen, 1999. Simulation model of the Mediterranean flour moth (Lepidoptera:Pyralidae) in Danish Flour Mills. Environmental Entomology, 28 (6): 1060-1066.
Soderstrom, E. L, R. T. Hinsch, A. J. Bongers, D. G. Brandl & H. Hoogendorn, 1987. Detecting adult Phycitinae (Lepidoptera: Pyralidae) infestations in a raisin-marketing channel. Journal of Economic Entomology, 80 (6): 1229-1232.
Süss, L, D. P. Locatelli & R. V. Marrone, 1996. Possibilities and limits of mass-trapping and mating disruption techniques in control of Ephestia kuehniella (Zell.) (Lepidoptera: Phycitidae). Bollettino di Zoologia Agraria e di Bachicoltura, 28 (1): 77-89.
Tarıkahya, N., 1991. Un Fabrikalarında Verimlilik Karşılaştırmaları. Milli Prodüktivite Yayınları: 446, Ankara, 8-22.
Yücel, A., 1988. Güneydoğu Anadolu Bölgesi'nde un fabrikaları ve un değirmenlerinde bulunan zararlılar ve zarar durumları üzerine ön çalışmalar. Bitki Koruma Bülteni, 28 (1-2): 57-77.
Zakladnoi, G. A., E. F. Kogteva & V. L.Vasil, 1997. In the mill without insect pests. Zashchita i Karantin Rastenii, 10: 34-35.