Okuma Eğitimi ile İlgili Lisansüstü Tezlerin Eğilimleri: Bir İçerik Analizi

Araştırmanın amacı, okuma eğitimi ile ilgili lisansüstü tezlerin son on yıl içerisindeki araştırma eğilimlerini ortaya koymaktır. Araştırmanın desenini doküman analizi, verilerini 2012 yılı Ocak ayından 2022 yılı Nisan ayına kadar Ulusal Tez Merkezi’nde yer alan okuma eğitimi ile ilgili lisansüstü tezler oluşturmaktadır. Veri kaynağındaki tezler, içerik analizi yöntemine göre değerlendirilmiştir. Araştırmanın sonucunda, okuma eğitimi ile ilgili 2012 yılından 2022 Nisan ayına kadar 148 tezin hazırlandığı tespit edilmiştir. Bu tezlerden 111’i yüksek lisans, 37’si doktora çalışmasıdır. Konuyla ilgili en fazla tezin Gazi Üniversitesi’nde hazırlandığı görülmüştür. Gazi, Atatürk, Fırat ve İnönü Üniversiteleri başta olmak üzere 40 farklı yükseköğretim kurumunda okumayla ilgili lisansüstü tez hazırlanmıştır. Ayrıca konuya ilişkin hazırlanan en fazla tez sayısının 2019 yılında olduğu, 2012 yılından bugüne bu eğilimin yavaş yavaş arttığı ancak bu artışın sabit ve sürekli bir artış olmadığı anlaşılmıştır. Okuma eğitimiyle ilgili tezlerde sırasıyla en çok öğretmenlerin geliştirdiği etkinlik uygulamaları, okuma tutum ve motivasyonları, ders kitabı incelemeleri konu edinilmiştir. Nitel desenlere kıyasla daha çok nicel araştırma desenlerinin tercih edildiği ve ortaokul düzeyindeki öğrencilerin çalışma grubu olarak seçildiği sonuçlarına ulaşılmıştır.

___

  • Aksan, D. (2000). Her yönüyle dil- ana çizgileriyle dilbilim. Türk Dil Kurumu Yayınları.
  • Aktaş, Ş., ve Gündüz, O. (2015). Yazılı ve sözlü anlatım. Akçağ Yayınları
  • Arıcı, A. F. (2018). Okuma eğitimi. Pegem Akademi.
  • Büyüköztürk, Ş.(2010). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem Akademi.
  • Ceran, D., Aydin, M. ve Onarıcıoğlu, A. S. (2018). Okuma Eğitimi Üzerine Yapılan Tezlerde Eğilimler: Bir İçerik Analizi Çalışması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(3), 2377-2392.
  • Dilidüzgün, S. (2003). İletişim odaklı türkçe derslerinde çocuk kitapları. Morpa Kültür Yay.
  • Doğan, V., Güneş, G. ve Demir, M. K. (2022). Türkiye’de “Eleştirel Okuma” Konusunda Yapılan Lisansüstü Tezlerin İncelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 10(1), 216-235.
  • Elbir, B. ve Bağcı, C. (2013). Birinci ve İkinci Kademe Okuma Eğitimi Üzerine Yapılan Lisansütü Çalışmaların Değerlendirilmesi. Adıyaman Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, (11), 229-247.
  • Ergin, M. (2001). Üniversiteler için türk dili. Bayrak Yay.
  • Glesne, C. (2012). Nitel araştırmaya giriş. (A. Ersoy- P. Yalçınoğlu, Çev.). Anı Yay.
  • Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Pegem Akademi.
  • Maden, A. (2020). Akıcı Okuma İle İlgili Lisansüstü Tezlerin Araştırma Eğilimleri: Bir Betimsel Analiz Çalışması. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 543-558.
  • Özbay, M. (2006). Türkçe özel öğretim yöntemleri II. Öncü Kitap.
  • Özdemir, E. (1990). Okuma sanatı. İnkılâp Kitabevi.
  • Sever, S. (2011). Türkçe öğretimi ve tam öğrenme. Anı Yayıncılık
  • Tazebay, A. (2005). İlkokul öğrencilerinin okuma becerilerinin okuduğunu anlamaya etkisi. MEB Yayınları.
  • Temizkan, M. (2009). Metin türlerine göre okuma eğitimi. Nobel Yayıncılık.
  • Yalçın, A. (2006). Türkçe öğretim yöntemleri. Akçağ Yayınları.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınları.
  • Yıldız, C., Okur, A., Arı, G. ve Yılmaz, Y. (2008). Türkçe öğretimi. Pegem Akademi.
Türkiye Eğitim Dergisi-Cover
  • Başlangıç: 2016
  • Yayıncı: Ali Fuat ARICI
Sayıdaki Diğer Makaleler

Ana Dili Olarak Türkçe Öğretiminde Ölçme Değerlendirme Temalı Bilimsel Araştırmalar: Bir İçerik Analizi Çalışması

Suat UNGAN, Ömür DİNCEL

İlkokul 1-4. Sınıflar Türkçe Ders Kitaplarında Yer Alan Metinlerin Okunabilirlik Düzeyleri

Kübra ARSLAN, Yalçın BAY

Sosyal Bilgiler Öğretmenleri Tarafından 5E Modeline Göre Hazırlanan Ders Planlarının İncelenmesi

Bilal GEZER, Şahin ORUÇ

Pandemi Sürecinin Öğrencilerin Üniversiteye Uyum Durumlarına Etkisi

Betül ÖZAYDIN ÖZKARA, Orkun ÖZKARA

Bilim ve Sanat Merkezleri Üzerine Yapılan Akademik Çalışmaların Değerlendirilmesi

Şahin ORUÇ, Sibel ÇAĞIR

Avusturya’da Türkçe Öğretimi Üzerine Nitel Bir Araştırma: Sorunlar ve Beklentiler

Pakize KEPENEK, Ali Fuat ARICI

Ortaöğretim Osmanlı Türkçesi Dersi Öğretiminde Karşılaşılan Sorunlar ve Çözüm Önerileri: Kız Anadolu İmam Hatip Liseleri Örneği

Hayrullah KAHYA

Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Teknolojik Pedagojik Alan Bilgisine (TPAB) Bir Bakış

Enes BIÇAK, Mustafa ŞEKER

Öğretmen Adaylarının Akademik Okuryazarlık, Dijital Okuryazarlık ve Eleştirel Okuryazarlık Becerilerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Tuncay TÜRKBEN, Sinem SATILMIŞ

60-72 Aylık Çocuklar İçin Hazırlanan İşitsel Eğitim Materyallerine Dayanan İşitsel İşlemleme Programının İşitsel İşlemleme Becerileri Üzerindeki Etkisinin İncelenmesi

Özgül POLAT, Tosun YALÇINKAYA, Serhat ÇAKABAY