Mehmet UYAR, Lütfi Saltuk DEMİR, Yasemin DURDURAN, Mehtap YÜCEL, Saniye Bilge ALTINAY, Tahir Kemal ŞAHİN

İlkokul Öğrencilerinde Obezite İnsidansının Saptanması; 4 Yıllık Kohort Çalışmasının Ön Bulguları

Amaç: Bu çalışmada, ilkokul öğrencilerinde obezite insidansının belirlenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntemler: Kohort türündeki bu çalışma, Konya ili Meram ilçesinde yer alan ikisi özel, ikisi devlet okulu olmak üzere dört ilk öğretim okulunda yürütüldü. Çalışmanın örneklem büyüklüğü 181 olarak hesaplandı. Çalışmanın ilk verileri 29 Nisan -07 Mayıs 2019 tarihleri arasında toplandı. Araştırma için, çalışmacılar tarafından 45 sorudan oluşan bir veri toplama formu geliştirildi. Velileri tarafından araştırmaya katılmaları için yazılı onamı alınan öğrencilerin, boy ve ağırlık ölçümleri yapıldı. Sayısal verilerin özetlenmesinde; aritmetik ortalama, standart sapma, minimum ve maksimum değerleri, kategorik verilerin özetlenmesinde frekans dağılımları ve yüzdelikler kullanıldı. Kategorik veriler arasındaki ilişkiler ki-kare testi ile değerlendirildi ve istatistiksel olarak p’nin 0.05’ten küçük olduğu durumlar anlamlı kabul edildi. Bulgular: Araştırmaya, %61.2’si devlet okulunda eğitim gören, %53.6’sı kız olmak üzere 209 öğrenci dâhil edildi. Öğrencilerin %12.4’ü fazla kilolu, %15.8’i obezdi. Öğrencilerin annesinin eğitim durumu, ailenin aylık geliri, okulun türü, annesinin beden kitle indeksi, babasının mesleği, ailede obez akraba olması, okula beslenme çantası götürmesi ve öğle yemeğini nerede yediği ile obez olma durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulundu (p<0.05). Sonuç: Ailelere beslenme konusunda eğitim verilmeli.

Anahtar Kelimeler:

Obezite, insidans, çocuk

Determination of Obesity Incidence in Primary School Students and Determination of Affecting Factors; Preliminary Findings of the 4-Year Cohort Study

Objective: In this study, it is aimed to determine the incidence of obesity in primary school students. Material and Methods: This cohort type study was carried out in four primary schools, two of which are private and two are public schools, located in the district of Meram in Konya. The sample size of the study was calculated as 181. The first data of the study were collected between April 29 to May 07, 2019. For the research, a data collection form consisting of 45 questions was developed by the workers. Students whose written consent was obtained by their parents to participate in the study, were measured in terms of height and weight. Arithmetic mean, standard deviation, minimum and maximum values were used to summarize the numerical data, frequency distributions and percentages were used to summarize the categorical data. The relationships between the categorical data were evaluated by Chi-square test and the cases where p was less than 0.05 were considered statistically significant. Results: The study included 209 students, 61.2% of whom were studying at public schools, 53.6% of whom were girls. 12.4% of the students were overweight and 15.8% were obese. A statistically significant difference was found between the educational status of the mother of the students, the monthly income of the family, the type of the school, the body mass index of the mother, the profession of the father, the obese relative in the family, bringing a lunchbox to the school, and where she ate lunch and being obese (p <0.05). Conclusion: Families should be educated about nutrition and schools, which have an important place in children’s lives, should be supported to participate in the nutrition-friendly school project.

Keywords:

Child, Incidence, Obesity,

PDF

___

1. Özilbey P, Ergör G. İzmir ili Güzelbahçe İlçesi’nde ilköğretim öğrencilerinde obezite prevalansı ve beslenme alışkanlıklarının belirlenmesi. Türk J Public Health. 2015;13(1):30-9.
2. Manandhar S, Suksaroj TT, Rattanapan C. The association between green space and the prevalence of overweight/obesity among primary school children. Int J Occup Environ Med. 2019 Jan;10(1):1-10.
3. WHO Obesity: Preventing and managing the global epidemic. Technical Report Series No: 894, (2000), Geneva. https://www.who.int/nutrition/publications/obesity/WHO. (Erişim Tarihi: 03.02.2020).
4. Sah VK, Giri A, Acharya R. Prevalence of overweight, obesity and its asociated risk factors amongs chool children aged 6-16 years of Biratnagar. Journal of Nobel Medical College. 2016;5(2):22-5.
5. WHO (2017). World Health Organization. Obesity and Overweight Fact Sheet, https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight (Erişim Tarihi: 05.32.2020).
6. T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/obezite/turkiyede-obezitenin-gorulme-sikligi. (Erişim Tarihi: 05.03.2020).
7. Wilhelmsen CK, Skalleberg K, Raanaas RK, Tveite H, Aamodt G. Associations between green area in school neighbourhoods and overweight and obesity among Norwegian adolescents. Prev Med Rep. 2017 Jun 1;7:99-105.
8. Köksal G, Özel HG. Çocukluk ve ergenlik döneminde obezite. Birinci Baskı. Ankara: Klasmat Matbaacılık, 2008;7-13.
9. Onay Beşikçi A. Erken Yaşta Görülen Obezite: Nedenleri ve Tedbirler. Mised Dergisi. 2010; Sayı:23-24: 82-5.
10. Kökcü BN, Köse RD, Bulut F,Amasyalı MF. Kolektif Öğrenme Algoritmalarıyla Çocuklarda Obezite Hastalığına Yakalanma Olasılıklarının Hesaplanması. Akıllı Sistemlerde Yenilikler ve Uygulamaları Sempozyumu.2014.
11. Atlas of Childhood Obesity. October 2019. World Obesity Federation. http://s3-eu-west-1.amazonaws.com/wof-files/11996_Childhood_Obesity_Atlas_Report. (Erişim Tarihi: 11.03.2020).
12. TC Sağlık Bakanlığı Beslenme Dostu Okullar Programı Uygulama Klavuzu Ankara Kasım/2018.
13. World Health Organization. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/obesity-and-overweight (Erişim Tarihi: 10.03.2020).
14. COSI-TUR, (2016). Türkiye Çocukluk Çağı (İlkokul 2. Sınıf Öğrencileri) Şişmanlık Araştırması, Sağlık Bakanlığı, Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü, Milli Eğitim Bakanlığı, Dünya Sağlık Örgütü Avrupa Bölge Ofisi, Sağlık Bakanlığı Yayın No: 1080, Ankara 2017.
15. Savaşhan Ç, Sarı O, Aydoğan Ü, Erdal M. İlkokul çağındaki çocuklarda obezite görülme sıklığı ve risk faktörleri. Türkiye Aile Hekimliği Dergisi. 2015;19(1):1-2.
16. Uskun E, Öztürk M, Kişioğlu AM, Kırbıyık S, Demirel R. İlköğretim öğrencilerinde obezite gelişimini etkileyen risk faktörleri. S.D.Ü. Tıp Fak Derg. 2005:12(2)719-25.
17. 2013 Türkiye Nüfus ve Sağlık Araştırması. Hacettepe Üniversitesi Nüfus Etütleri Enstitüsü, T.C. Kalkınma Bakanlığı,Tübitak. Ankara, 2014.
18. Piryani S, Prased Baral K, Pradhan B, Poudyal AK. Overweight and it sassociated risk factors among urban school adolescents in Nepal: a cross-sectional study. BMJ Open 2016;6:e010335.
19. Douglas L. Children’s food choice. Nutrition & Food Science. 1998;98(1):14-8.
20. Taşkın Kılınç G. Ankara’da Seçilmiş Okullarda Öğrencilerin Beslenme Özelliklerinin Beslenme Dostu Okul Olma Durumuna Göre Değerlendirilmesi. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Halk Sağlığı Hemşireliği Yüksek Lisans Tezi.2018.