DİJİTALLEŞEN TİCARET: YAŞLI DOSTU E-TİCARET SİTELERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Küreselleşmenin ve teknolojik gelişmelerin de etkisi ile rekabet baskısı işletmeler tarafından dahafazla hissedilir hale gelmiştir. Neredeyse her faaliyetin başına getirildiği gibi “e” ön ekini alarak dijitalplatforma taşınan ticari faaliyetler şirketleri hem tehdit etmekte, hem de onlara sonsuz fırsatlarsunmaktadır. İşletmeler bir yandan yeni pazarlara ulaşma imkanı yakalarken, bir yandan da stok vehaberleşme gibi giderlerini azaltma şansı yakalamaktadırlar. Diğer taraftan internete erişebilen herişletmenin eşit imkanlara sahip olmasından dolayı da rakip sayısı artmaktadır. Müşteri perspektifindenbakılacak olursa bol çeşit ve ucuz fiyatlı ürünlere zaman ve mekandan bağımsız olarak ulaşabilmeimkanları karşımıza çıkmaktadır. Bunların da ötesinde söz konusu faaliyetlerin ülkelerin ekonomilerinicanlandırması da söz konusudur. Çeşitli istatistikler incelendiğinde farklı etkenlerden dolayı dünyanüfusunun giderek yaşlandığı, yaşlı bireylerin bilişim teknolojilerini ve interneti kullanım oranlarınınarttığı ve yaşlı bireylerin interneti sadece haber okumak için değil aynı zaman da alışveriş için deyoğun olarak kullandıkları görülmektedir. Elde edilen bu bilgiler, internet ortamında faaliyet yürütenbaşta ticari kuruluş olmak üzere tüm aktörlerin tasarımlarında yaşlı bireyleri de gözetmeleri gerektiğikonusunda uyarıcı niteliğindedir. Gelecek öngörüsüne sahip işletmeler web sitelerini yaşlılarınkullanımına uygun hale getirip, bu kitleyi kendilerine çekerek avantaj elde edebilir ve rakiplerineüstünlük sağlayabilirler. Dolayısı ile internet sitelerinin yaşlı dostu olup olmadıklarının araştırılmasıbir çalışma alanı olarak belirmektedir. İnternette faaliyet gösteren pek çok farklı sektör içinuygulanabilecek araştırma konusu bu çalışmada elektronik ticaret siteleri özelinde mercek altınaalınmaktadır. Alexa şirketinin sunmuş olduğu Türkiye’deki ilk 50 web sitesi arasında bulunan veHürriyet Gazetesinin yayınlamış olduğu “Türkiye’deki en başarılı 10 e-ticaret sitesi” başlıklı haberkapsamındaki elektronik ticaret siteleri ile örtüşen 10 e-ticaret sitesi çalışmanın örnekleminioluşturmaktadır. Söz konusu 10 e-ticaret sitesi Ulusal Yaşlanma Enstitüsü tarafından yayınlanan“Making Your Website Senior Friendly” belgesindeki yaşlı dostu web sitesi kriterleri esas alınarakincelenmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Dijitalleşme, E-Ticaret, Yaşlı Dostu

PDF

___

Afra, S. (2012), Elektronik Ticaret Yabancıları da Cezbediyor, https://bkm.com.tr/wp-content/uploads/ 2015/06/kart_monitor_2012.pdf (20.01.2018). Akyazı E., & Kara T. (2017), Bilişim Çağının Haber Kaynağı Olarak İnternet Gazetelerinin Yaşlı Dostu Web Sitesi Kriterleri Açısından Karşılaştırmalı Analizi. International Journal of Social Sciences and Education Research, 3(4), 1352-1363 Ateş, V., & Karacan, H. (2009). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Web Sitesi Kullanılabilirlik Analizi. Bilişim Teknolojileri Dergisi, 2(2), 33-37. Baran, G.A., Kurt, K.Ş., Tekeli, S.E. (2017). "Yaşlıların Dijital Teknolojileri Kullanım Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma", İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi(45), 1-24. Brown, J. R. (2002). An evaluation of Missouri High School Library web pages., Central Missouri State University, Missouri. Değirmenci, C. (2012). BKM Express E-Ticareti Geliştirecek, https://bkm.com.tr/wp-content/uploads/ 2015/06/kart_monitor_2012.pdf. (28.12.2017) Deutsche Welle. (2015). http://www.dw.com/tr/t%C3%BCrkiyede-ya%C5%9Fl%C4%B1lar-da-sosyalmedyac% C4%B1/a-18749668. (17.01.2018) İleri, Y.Y., İleri, H. (2011). İnternet Bankacılığı ve E-Ticaretin Türkiye Ekonomsi Üzerindeki Etkileri. Selçuk Üniversitesi MYO Sosyal Bilimler Dergisi(1(2)), 109-125. Karadağ, G. H. (2017). Reporting and Interviewing Styles of Professional and Citizen Reporters on Periscope. Communication and Technology Congress (CTC 2017), 88-104., Doi: 10.7456/ ctc_2017_07 Marangoz, M., Yeşildağ, B., Saltık, A.I. (2012). E-Ticaret İşletmeleri Web ve Sosyal Ağ Sitelerinin İçerik Analizi Yöntemiyle İncelenmesi. IUYD, 3(2), 53-78. OECD, (2011). OECD Guide To Measuring The Information Society, OECD Publishing Özcan, U., Hamzaoğlu, O. (2006). Türkiye Sağlık İstatistikleri, http://www.ttb.org.tr/kutuphane/ istatistik2006.pdf. (18.01.2018) Özkan, Y., Eda, P. (2010). Yaşlılıkta Teknolojik Yeniliklerin Kabulünü Etkileyen Sosyalizasyon Süreci. Aile ve Toplum Eğitim Kültür Araştırma Dergisi, 6(23), 37-46. Tekedere, H., Arpacı, F. (2016). Orta Yaş ve Yaşlı Bireylerin Sosyal Medyaya Yönelik Görüşleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi(2), 377-392. Terkeş, N., Bektaş, H. (2016). Yaşlı Sağlığı ve Teknoloji Kullanımı. Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik Fakültesi Elektronik Dergisi(9(4)), 153-159. TUİK. (2017). http://www.tuik.gov.tr/PreTablo.do?alt_id=1028. (20.01.2018) Tuthill, L. (2016). E-Commerce and the WTO. https://www.wto.org/english/forums_e/business_e/ 1_1_TUTHILL.pdf, (20.01.2018) https://assets.kpmg.com/content/dam/kpmg/tr/pdf/2017/07/the-truth-about-online-consumers.pdf (22.01.2018) https://www.slideshare.net/webrazzi/trkiye-eticaret-raporu-2017-turkish-ecommerce-report (17.01.2018)