Murat DEMİREL, Sibel ERDOĞAN, Savaş ÇELİK, Fırat CENGİZ

Değişik oranlarda Sudan otu ve Macar fiğinden yapılan silajların kalitatif özellikleri ve rumende parçalanabilirlikleri üzerine bir araştırma

Bu çalışma, sudan otu (S) ile % 75 sudan otu + % 25 macar fiği (75S25MF) ve % 50 sudan otu + % 50 macar fiği (50S50MF) karışımlarının silaj kaliteleri ve rumende kimi ham besin maddelerinin naylon kese yöntemi ile 4, 8, 16, 24 ve 48. saatlerdeki parçalanabildik derecelerini belirlemek amacıyla yürütülmüştür. Hazırlanan 3 silaj örneği cam kavanozlara konularak 70 gün inkübasyona bırakılmıştır. Silajların rumende parçalanabilirliklerinin belirlenmesinde rumen fistülü açılmış 4 baş Akkaraman erkek toklu kullanılmıştır. Fiziksel analiz sonuçları bakımından memnuniyet verici silajlar elde edilmiştir. pH düzeyleri bakımından silajlar arasındaki farklılık P < 0,01 düzeyinde, laktik, asetik, propiyonik ve bütirik asit değerleri arasında ise farklılık P < 0,05 düzeyinde önemli bulunmuştur. En düşük pH, asetik, propiyonik ve bütirik asit düzeyleri sırasıyla 5,15, 6,87 g/kg KM, 2,18 g/kg KM ve 1.10 g/kg KM ile, en yüksek laktik asit değeri ise 9,48 g/kg KM ile S silajından elde edilmiştir. Rumende 48. saatte kuru madde ve ham sellüloz parçalanabildikleri bakımından silaj grupları arasındaki farklılık önemsiz iken, ham protein parçalanabildiği açısından S ve 50S50MF silajları arasındaki farklılık önemli bulunmuştur (P < 0,01). Genelde sudan otuna macar fiği ilavesi rumende silaj kuru maddesi ve ham proteininin ortalama parçalanabilirliğini artırmıştır (P < 0,05). Silaj kalitesi ve kimi besin maddelerinin parçalanabildiği açısından, sudan otu yem bitkisine kuru madde üzerinden % 25 ve % 50 oranında macar fiği ilave edilmesinin uygun olacağı görüşüne varılmıştır.

A study on silage quality and rumen degradability of mixed silages containing different levels of Sudan grass and Hungarian vetch

This study was conducted to determine the silage quality and degradability of some nutrient matter of pure sudangrass silage (S) and mixed silages made up from 75% sudangrass + 25% hungarian vetch (75S25HV) and 50% sudangrass + 50% hungarian vetch (50S50HV) in the rumen by the nylon bag technique at 4, 8, 16, 24 and 48 h. The three different silage mixtures were put into jars and incubated for 70 days. Four rumen fistulated Akkaraman male lambs were used to determine the degradability of silages in the rumen. Satisfactory silages were obtained in terms of physical properties. While there was statistically significant difference among silages in terms of pH levels P < 0.01, but lactic, acetic, propionic and butyric acid levels of silages were found to be significant at (P < 0.05). The lowest pH, acetic, propionic and butyric acid levels were 5.15, 6.87 g/kg DM, 2.18 g/kg DM and 1.10g/kg DM, respectively, and the highest lactic acid level was 9.48 g/kg DM obtained from S silage. Although differences among silage groups for dry matter and crude cellulose degradabilities in the rumen at 48 h were not significant, the differences between the crude protein degradability of S and 50S50HV silages were statistically significant (P < 0.01). In general, adding hungarian vetch to sudangrass increased the degradability of dry matter and the crude protein of the silages in the rumen (P < 0.05). In conclusion, in terms of silage quality and the degradability of some nutrients, hungarian vetch can be added up to 25% and 50% on a dry matter basis to sudangrass for ensiling.

PDF

___

İptaş, S., Avcıoğlu, R.: Mısır, sorgum, sudan otu ve sorgum-sudan otu melezi bitkilerinde faklı hasat devrelerinin silo yerrji niteliğine etkileri. Türkiye 1. Silaj Kongresi, Bursa. 16-19 Eylül 1997; 42- 51.
Tümer, S.: Hayvan beslemede silo yemleri-silaj. TİGEM Derg., 1994; 9: 5-8.
Undersander, D.J., Smith, L.H., Kaminski, A.R., Kelling, K.A., Doll, J.D.: Sorghum forage. Alternative Field Crops Manual. Minesota. 1990; http://www.hort.purdue.edu/newcrop/afcm/forage.html. Last accessed: 23 June 2003.
Sattell, R., Dick, R., Ingham, R., Karow, R., McGrath, D.: Sudangrass and sorghum-sudangrass hybrids {Sorghum bicolor L). 1998; www.eesc.orst.edu/ agcomwebfile/edmat/ html/em/em8703/em8703.htrnl. Oregon State University Extension Service.
Sarıçiçek, Z., Garipoğlu, A., Sarıcan, C: Adi fiğ ve macar fiğinin yem değeri üzerine bir araştırma. O.M.Ü. Zir. Fak. Derg., 1995, 11: 39-45.
Kalebozan, H.: Macar fiği. Tarım Dergisi, Haziran Sayısı 1993; 1-14.
Orak, A., Tuna, M.: Macar fiğinde {Vida pannonica Crantz) farklı ekim normu ve sıra arası mesafenin bazı verim ve verim "unsurlarına etkisi üzerine bir araştırma. T. Ü. Tekirdağ Zir. Fak. Derg., 1994; 3: 166-170.
Kılıç, A.: Silo Yemi (Öğretim, Öğrenim ve Uygulama Önerileri). Bilgehan Basımevi, İzmir. 1986; 327 s.
Petit, H.V., Veira, D.M.: Digestion characteristic of beef steers fed silage and different levels of energy with or without protein supplementation. J. Anim. Sci., 1994; 72: 3213-3220.
NRC: Nutrient Requirements of Sheep. Sixth edition. National Academiy of Sciences, Washington, D.C., 1985.
Alçiçek, A., Özkan, K.: Silo yemlerinde fiziksel ve kimyasal yöntemlerle silaj kalitesinin saptanması. Türkiye 1. Silaj Kongresi, Bursa. 16-19 Eylül 1997; 241-246.
Hart, S.P., Horn, F.P.: Ensiling characteristics and digestibility of combinations of turnips and wheat straw. J. Anim. Sci., 1987; 14: 1790-1800.
Varga, G.A., Tyrell, H.F., Huntington, G.B., Waldo, D.R., Glenn, B.P.: Utilization of nitrogen and energy by Holstein steers fed formaldehyde and formic acid treated alfalfa or orchardgrass silage at two intakes. J. Anim. Sci., 1990; 68: 3780-3791.
Karabulut, A., Filya, İ., Değirmencioğlu, T., Canbolat, Ö.: Bazı silajlık mısır çeşitlerinin naylon kese tekniği ile rumende parçalanabilirliklerinin saptanması. Türkiye 1. Silaj Kongresi, Bursa. 16-19 Eylül 1997; 135-146.
Tuncer, Ş.D., Kocabatmaz, M., Coşkun, B., Şeker, E.: Kimyasal maddelerle muamele edilen arpa samanının sindirilme derecesinin naylon kese (nylon bag) tekniği ile tespit edilmesi. Turk. J. Vet Anim. Sci., 1987; 13:67-77.
Petit, H.V., Flipot, P.M.: Feed utilization of beef steers fed grass as hay or silage with or without nitrogen supplementation. J. Anim. Sci., 1992; 70: 876-883.
Deniz, S., Tuncer, Ş.D.: Bitkisel protein kaynaklarının formaldehit ile muamele edilmesinin rumende kuru madde, ham protein ile efektif protein yıkılımı üzerine etkisi. Turk. J. Vet. Anim. Sci., 1995; 19: 1-8.
Bulgurlu, Ş., Ergül, M.: Yemlerin Fiziksel, Kimyasal ve Biyolojik Analiz Metotları. E.Ü. Basımevi Yay., No: 127. İzmir. 1978; 176 s.
SAS: SAS/STAT User's Guide: Statistics 1996 version 6, fourth ed., Vol. 2, SAS Institute Inc.
Gill, J.L.: Design and analysis of experiments in the animal and medical science. Vol. 1-2 Iowa State Univ. Press. 1988.
Bilgen, A., Alçiçek, A., Sungur, N., Eichhorn, P., Walz, O.P.: Mısır silaj makinasında dane kırıcının silaj kalitesi ve yem değerine etkisi üzerine bir araştırma. Türkiye 1. Silaj Kongresi, Bursa. 16-19 Eylül 1997; 52-60.
Ak, İ., Doğan, R.: Bursa bölgesinde yetiştirilen bazı mısır çeşitlerinin verim özellikleri ve silaj kalitelerinin belirlenmesi. Türkiye 1. Silaj Kongresi, Bursa. 16-19 Eylül 1997; 83-92.
Filya, İ.: Silaj kalitesinin arttırılmasında yeni gelişmeler. International Animal Nutrition Congress 2000, İsparta. 4-6 September 2000; 243-250.
Çerçi, İ.H., Şahin, K., Güler, T., Tatlı, P.: Farklı oranlarda silajlık mısır ve yonca kullanılarak yapılan silajların kalitesinin belirlenmesi. Türkiye 1. Silaj Kongresi, Bursa. 16-19 Eylül 1997; 105-113.
Demirel, M., Cengiz, F., Erdoğan, S., Çelik, S.: Van ekolojik koşullarında yetiştirilen sorgum ve macar fiği karışımlarının, silaj kaliteleri ve besin maddelerinin rumende parçalanabilirlikleri üzerine bir araştırma. Ankara Üniv. Zir. Fak. Tarım Bilimleri Derg., 2001; 7: 94-101.
Demirel, M., Cengiz, F., Erdoğan, S., Çelik, S.: Van ekolojik koşullarında yetiştirilen mısır ve macar fiği karışımlarının silaj kaliteleri ve besin maddelerinin rumende parçalanabilirlikleri üzerine bir araştırma. Y.Y.Ü. Zir. Fak. Tarım Bilimleri Derg., 2001; 11:69-78.
Todorov, N.A., Pavlov, D.H., Djouvinov, D.S.: Effect of hybrid, maturity and grain content on rumen degradability of maize silage. Türkiye 1. Silaj Kongresi, Bursa. 16-19 Eylül 1997; 127- 134.
Türemiş, A., Kızılşimşek, M., Kızıl, S., İnel, İ., Sağlamtimur, T.: Bazı katkı maddelerinin Çukurova koşullarında yetiştirilebilen bazı yazlık yem bitkileri ve karışımlarından yapılan silajlar üzerine etkilerinin saptanması üzerinde bir araştırma. Türkiye 1. Silaj Kongresi, Bursa. 16-19 Eylül 1997; 166-175.
Hart, S.P.: Effects of altering the grain content of sorghum silage on its nutritive value. J. Anim. Sci., 1990; 68: 3832-3842.
Reeves, J.B., Blosser, T.H., Colenbrander, V.F.: Near infrared 32. reflectance spectroscopy for analyzing undried silage. J. Dairy Sci., 1989; 72: 79-88.
Ahmad, M.R., Allen, V.G., Fontenot, J.P., Hawkins, G.W.: Effect of sulfur fertilization on chemical composition, ensiling characteristics and utilization by lambs of sorghum silage. J. Anim. Sci., 1995; 73: 1803-1810
Bolsen, K.K., Ashbell, G., Weinberg, Z.G.: Silage fermentation and silage additives. Asian-Australasian J. Anim. Sci., 1996; 9: 483-493.
Hinds, M., Brethour, J., Bolsen, K., lig, H.: Inoculant and urea-molasses additives for forage sorghum silage. Cattlemen's Day Proc. Report of Progress 427. 1983; March: 31-38.