Mehmet GÜNDOĞDU, Ali İhsan BOZKURT, Özgür SEVİNÇ, Şehmus ASLAN, Emel DİKBAŞ, Zeliha GÖKÇE

Evaluation of the eff ectiveness of an intervention program on preventing childhood obesity in Denizli, Turkey

Amaç: Denizli’deki ilköğretim okulu öğrencilerinde obezitenin önlenmesi için geliştirilen 2 farklı müdahale programının (sağlıklı beslenme eğitimi ve/veya fiziksel aktivite programları) öğrencilerde obezitenin önlenmesindeki etkinliğini ve bu etkinliğin olası değişkenlerle ilişkisini belirlemektir. Yöntem ve gereç: Şehirdeki tüm yarı zamanlı ilköğretim okulları arasından 3 grup oluşturmak üzere 6 okul seçilmiştir. Her bir grup 2 okuldan oluşturulmuştur. Gruplar randomize olarak müdahale 1, müdahale 2 ve control grubu olarak seçilmiştir. Tüm gruplardaki öğrencilerin vücut kitle indeksi (VKİ) düzeyleri ölçülmüştür. Müdahale 1 grubuna fiziksel aktivite ve sağlıklı beslenme programı; Müdahale 2 grubuna yalnızca sağlıklı beslenme programı uygulanmıştır. Müdahalelerden 8 ay sonra yeniden VKİ ölçümü yapılmıştır. Her 2 VKİ ölçümü arasındaki fark hesaplanmıştır. Bulgular: Kontrol grubunda 0,51 olan VKİ artışı her 2 müdahale grubunda sırasıyla 0,35 ve 0,37’ye çekilmiştir. Öğrencilerde müdahale öncesi ve sonrası 8 ay arayla yapılan 2 VKİ ölçümü arasındaki artış (fark) incelenmiş ve her 2 müdahale grubundaki VKİ artışı kontrol grubuna göre daha düşük olmuştur yani müdahaleler etkili bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmada uygulanmş olan 2 farklı müdahale programı (sağlıklı beslenme programı ve/veya fiziksel aktivite) öğrencilerde obezitenin önlenmesinde etkili bulunmuştur.

PDF

___

1. Lobstein T, Baur L, Uauy R. Obesity in children and young people: a crisis in public health. Obes Rev 2004; 5: 4-85.
2. Wang Y, Lobstein T. Worldwide trends in childhood overweight and obesity. Int J Pediatr Obes 2006; 1: 11-25.
3. Lissau I, Overpeck MD, Ruan WJ, Due P, Holstein BE, Hediger ML et al. Body mass index and overweight in adolescents in 13 European countries, Israel and the United States. Arch Pediatr Adolesc Med 2004; 158: 27-33.
4. Gürel S, İnan G. Çocukluk çağı obezitesi tanı yöntemleri, prevalansı ve etyolojisi. ADÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2001; 2: 39- 46.
5. American Academy of Pediatrics, Committee on Nutrition. Prevention of pediatric overweight and obesity. Pediatrics 2003; 112: 424-30.
6. Guldbrandsson K, Wennerstad KM, Rasmussen F. Municipal policies and plans of action aiming to promote physical activity and healthy eating habits among schoolchildren in Stockholm, Sweden: a cross-sectional study. Implement Sci 2009; 4: 47.
7. Singh AS, Chin A Paw MJ, Brug J, Van Mechelen W. Shortterm effects of school-based weight gain prevention among adolescents. Arch Pediatr Adolesc Med 2007; 161: 565-71.
8. Zahner L, Puder JJ, Roth R, Schmid M, Guldimann R, Pühse U et al. A school-based physical activity program to improve health and fitness in children aged 6-13 years (Kinder- Sportstudie KISS): study design of a randomized controlled trial. BMC Public Health 2006; 6: 147.
9. Austin SB, Kim J, Wiecha J, Troped PJ, Feldman HA, Peterson KE. School-based overweight preventive intervention lowers incidence of disordered weight-control behaviors in early adolescent girls. Arch Pediatr Adolesc Med 2007; 161: 865-9.
10. Whitlock EP, Williams SB, Gold R, Smith PR, Shipman SA. Screening and interventions for childhood overweight: a summary of evidence for the US Preventive Services Task Force. Pediatrics 2005; 116: 125-44.
11. Westwood M, Fayter D, Hartley S, Rithalia A, Butler G, Glasziou P et al. Childhood obesity: should primary school children be routinely screened? A systematic review and discussion of the evidence. Arch Dis Child 2007; 92: 416-22.
12. National Center for Health Statistics in Collaboration with the National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion. Growth Charts. 2000. Available from: URL: http: //www.cdc.gov/growthcharts.
13. Molnar D, Livingstone B. Physical activity in relation to overweight and obesity in children and adolescents. Eur J Pediatr 2000; 159: 45-55.
14. Reilly JJ, Kelly L, Montgomery C, Williamson A, Fisher A, McColl JH et al. Physical activity to prevent obesity in young children: cluster randomised controlled trial. BMJ 2006; 333: 1041.
15. Flynn MA, McNeil DA, Maloff B, Mutasingwa D, Wu M, Ford C et al. Reducing obesity and related chronic disease risk in children and youth: a synthesis of evidence with “best practice” recommendations. Obes Rev 2006; 7: 7-66.
16. Livingstone B. Epidemiology of childhood obesity in Europe. Eur J Pediatr 2000; 159: 14-34.
17. WHO. Physical Status: The Use And Interpretation Of Anthropometry. Geneva, WHO Technical Report Series; 1995.
18. Trinh OT, Nguyen ND, Phongsavan P, Dibley MJ, Bauman AE. Prevalence and risk factors with overweight and obesity among Vietnamese adults: Caucasian and Asian cut-off s. Asia Pac J Clin Nutr 2009; 18: 226-33.
19. Semiz S, Özdemir ÖMA, Özdemir AS. The prevalence of obesity in childhood 6-15 years of age in Denizli. Pamukkale Tıp Dergisi 2008; 1: 1-4.
20. Dündar Y, Evliyaoğlu O, Hatun Ş. Short stature and obesity in school children: a neglected problem. T Klin J Pediatr 200; 9: 19-22.
21. Atamtürk D. The prevalence of obesity and overweight among children from lower socioeconomic status. Gaziantep Tıp Dergisi 2009; 15: 10-14.