Hanife MUT, Medine ÇOPUR DOĞRUSÖZ, Uğur BAŞARAN, Erdem GÜLÜMSER

Doğal Floradan Toplanan Aktaş Yoncalarının (Melilotus alba Desr.) Bazı Kalite Özellikleri

Türkiye’de kaliteli kaba yem açığı hayvansal üretimin en önemli sorunlarından biri iken, halen çok az sayıda yem bitkisinin tarımı yapılmaktadır. Diğer taraftan bitkisel gen kaynaklarının korunması, bugün dünyanın önemli bir sorunu haline gelmiştir. Nitekim biyolojik çeşitlilik, başta gıda olmak üzere insan yaşamının vazgeçilmez bir öğesi olup, 2030 yılına kadar bu kaynaklarının % 20’sinin yok olacağı tahmin edilmektedir. Bu araştırma, Bilecik ili doğal florasından toplanan aktaş yoncalarının (Melilotus alba Desr.) bazı kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Çalışmada bitkiler çiçeklenme döneminde toplanmış ve 17 adet genotip incelenmiştir. Genotiplerde belirlenen kalite özelliklerinden ham protein, ADF, NDF, NYD, K, P, Mg, Ca ve Ca/P değerleri sırasıyla %11,99-21,07; %27,70-40,53; %43,31-55,84; 93,44-147,02; %1,300-2,807; %0,187- 0,310; %0,127-0,350; %0,490-1,417 ve %2,05-5,92 arasında değişmiştir. Çalışma sonucunda Bilecik ili doğal florasından toplanan aktaş yoncalarının kalite özellikleri bakımından iyi değere sahip olduğu ve buna göre, 17 farklı lokasyondan toplanan aktaş yoncalarının hayvan beslenmesinde kullanılabileceği ve geleceğe yönelik ıslah çalışmaları için önemli bir potansiyele sahip olduğu tespit edilmiştir.

Some Quality Traits of White Sweet Clover Collected from Natural Flora

In Turkey, one of the most important problem of livestock’s production is insufficiency of quality forage crop, but still few forage species are cultivated. On the other hand, conservation of plant genetic resources has become an important problem in the world today. Indeed, biodiversity is an indispensable element of human life, especially food, and it is estimated that 20% of these resourceswill extinct by 2030. The aim of study was to determine some quality traits of white sweet clover (Melilotus alba Desr.) collected from natural flora of Bilecik province. In this study, plants were collected at the flowering stage and investigated of 17 genotypes. The determined quality traits of genotypes as fallows; crude protein, ADF, NDF, RFV, K, P, Mg, Ca and Ca/P, and these traits werenoted as11.99-21.07%, 27.70-40.53%, 43.31-55.84%, 93.44-147.02, 1.300-2.807%, 0.187-0.310%,0.127-0.350%, 0.490-1.417% and 2.05-5.92%, respectively. As a result of the study, it has beendetermined that the quality of the 17 white sweet clover genotypes collected from Bilecik naturalflora have been sufficient for animal feeding and have a significant potential for future breeding activities.

PDF

___

Anonymous, 2019. https://mgm.gov.tr/?il=Bilecik (Erişim tarihi:12.09.2019).
Başaran U, Acar Z, Mut H, Önal Aşçı Ö. 2006. Doğal Olarak Yetişen Bazı Baklagil Yembitkilerinin Bazi Morfolojik ve Tarimsal Özellikleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 21(3): 314-317.
Çaçan E, Aydın A, Başbağ M. 2015. Bingöl Üniversitesi Yerleşkesinde Yer Alan Bazı Baklagil Yem Bitkilerine Ait Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi. 2(1): 105–111.
Fırıncıoğlu HK, Ünal S, Pank Z, Beniwal SPS. 2012. Growth and development of narbon vetch (Vicia narbonensis L.) genotypes in the semi-arid central Turkey. Spanish Journal of Agricultural Research. 10(2): 430-442
Karagöz A, Zenciri N, Tan A, Taşkın T, Kökse, H, Sürek M, Toker C, Özbek K. 2010. Bitki genetik Kaynaklarının Korunması ve Kullanılması. Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, Ankara, 11-15 Ocak, ss: 155-177.
Khan FA, Zahoor M, Khan E. 2016. Chemical and Biological Evaluation of Ranunculus muricatus. Pakistan Journal of Pharmaceutical Sciences, 29(2): 503-10.
Manga İ, Acar Z, Ayan İ. 2003. Baklagil Yem Bitkileri (2. Basım). Samsun Ondokuz Mayıs Üniversitesi Yayınları.
Mayland HF, Hankins J. 2001. Mineral imbalances and Ani- 493 mal health: A management puzzle. In: Karen Launehbaugh: 494 Anti-quality factors in rangeland and pastureland forages. Station Bulletin, 73: 53-60.
Ocak A, Öztürk D, Kara, İ. 2017. Bilecik Florası. Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Yayınları. 1135 s.
Önal Aşçı, Ö, Acar Z. 2018. Kaba Yemlerde Kalite. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası, Ankara, 112.
Rohweder DA, Barnes RF, Jorgensen N. 1978. Proposed hay grading standards based on laboratory analyses for evaluating quality. Journal of Animal Science, 47(3): 747-759.
Sabancı CO, Baytekin H, Balabanlı C, Acar Z. 2010. Yem Bitkileri Üretiminin Artırılması Olanakları. Türkiye Ziraat Mühendisliği VII. Teknik Kongresi, Ankara, 11-15 Ocak, ss: 343-360.
Sayar MS, Han Y. 2015. Mürdümük (Lathyrus sativus L.) Hatlarının tohum verimi ve verim komponentlerinin belirlenmesi ve GGE biplot analiz yöntemiyle değerlendirilmesi. Tarım Bilimleri Dergisi, 21(1): 78-92.
Smith, D. 1962. Forage Management in the West W.M.C. Brown Book Company 135, South Locust Street, Lowa.
Straks PJ, Samuel WC, William AP. 2004. Determination of Forage Chemical Composition Using Remote Sensing. Journal of Range Management, 57:635–640.
Şılbır Y. 2009. Sayfa 463-470. Taş Yoncası. (Yem Bitkileri CiltII). Editörler: Avcıoğlu, R. Hatipoğlu, R. Karadağ, Y. İzmir.
Tan A. 1992. Türkiye’deki Bitkisel Çeşitlilik ve Bitki Genetik Kaynakları, Anadolu Dergisi 2: 50–64.
Thompson LJ. 2018. Chromium, loadine, and Phosphorus. Veterinary Basic and Clinical Principles. 3rd Edition Chapter 25, Academic Press, pp:423-424.
Topçu GD, Özkan SS. 2017. Türkiye ve Ege Bölgesi Çayır-Mera Alanları ile Yem Bitkileri Tarımına Genel Bir Bakış. ÇOMÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 5 (1): 21–28.
Yisehak, K. 2008. Effect of seed proportions of Rhodes grass (Chloris gayana) and white sweet clover (Melilotus alba) at sowing on agronomic characteristics and nutritional quality. Livestock Research for Rural Development 20: 28.