M.erdal ÇAM, Mehmet KUŞKU, M.arif AKŞİT, Ömür ŞAYLIGİL

Bilgilendirme (Aydınlatma) ve Rıza (Onam) formu ve Genel Hukuk Boyutu

AMAÇ: Her bir bireyin kendi bedeni üzerinde sorumluluğu, otonomisi kesindir ve hukuk açısından dakorunmaktadır. Çocuklarda ve özellikle prematürelerde temel olan Yaşama Hakkıdır ve bu tüm MahkemeKararları açısından da net ve kesindir. Buna uymayan ailelerin bebekleri Çocuk Koruma Kanunun 5.Maddesi c ve d bendine göre ailelerden alınarak devlet koruması ve gözetimi altına alınır. Bu açıdanbilgilendirme konusuna hukuksal açıdan bakarak yorumlanmak amaçlanmaktadır.Dayanaklar/Kaynaklar (Materyal ve Metot): Tüm İnsan Hakları ile ilgili Ulusal ve Uluslararasınoktalar ele alınarak, bilgilendirme ve rıza konusu, özellikle prematürelerde ele alınmıştır.Her bir bireyin kişilik hakları temelinde, kişinin vücut bütünlüğüne dokunulamaz, rızası olmadan,otonomisine gereken insanlık boyutu yaklaşımlar, onuru korunum gözetilmeli ve gereken saygı gösterilmesietik ve hukuk açısından zorunluluktur. Yaşam Hakkı temel insan olarak var olma hakkı olduğu dikkatealınarak, tıbbi zorunluluklar ve kanunda belirtilen durumlarda rıza gözetilmeden yapılacaklartanımlanmıştır. Tıbbi gereklerden bahisle veya her ne suretle olursa olsun, hayat hakkındanvazgeçilemez. Kendisinin veya bir başkasının talebi olsa dâhil, kimsenin hayatına son verilemez.Ulusal ve Uluslararası tüm yasal boyut, tıbbi yaklaşımlarda, sağlık açısından her türlü yaklaşımdayaşam hakkı konusu dışındakilerde rıza şartı olduğu, rıza alınması içinde bilgilendirmenin gerekliolduğu vurgulanmaktadır.Ölüm Hakkı, letting to die, kaliteli yaşam gibi konularda gündeme getirilmiştir.Bu sunumda Ulusal ve Uluslararası etik ve hukuk değerlendirmeler ile bazı mahkeme sonuçları ileboyut irdelenmektedir.Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Etik Kurulun 2011 yılında oluşturduğu bir formdagüncellenerek ayrıca eklenmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Bilgilendirme ve rıza konusunda yasal ve etik mevzuat

PDF

___

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Etik Kurulu tarafından düzenlenen, 31 Mayıs 2011 tarihindeki 3’üncü Sürüm Aydınlatma ve Onam Formu ve “Yaşam Hakkı” kitabından alınmıştır.