Ramazan Şadet GÜVERCİN

Pamuk (Gossypium spp.) Bitkisinin Köklendirme Yöntemiyle Vejetatif Çoğaltılması

Pamuk bitkisi tohumlarla üretilir. Ancak genetik yapısı vejetatif üretime uygundur. Bu çalışmada, pamuk bitkisinin vejetatif olarak çoğaltılması amacıyla köklendirme yöntemi kullanılmıştır. Deneme, 2020 yılında Doğu Akdeniz Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü’nün iklim odasında yürütülmüştür. Bitki materyali olarak Askabat 100 (G. barbadenseL.), Stoneville 468 (G. hirsutumL.) çeşitleri ile bunların F1hibritlerine ait gövde parçaları, kimyasal material olarak ise 2000 ppm IBA (Indol butirik asit) konsantrasyonu kullanılmıştır.Çalışma sonucunda pamuk genotiplerinin sürgün oluşturduğu ancak farklı oranlarda köklendiği belirlenmiştir. Ayrıca F1melezi, ebeveynlerinden daha fazla kök üretmiş, bunu Askabat 100 ve Stoneville 468 çeşitleri izlemiştir. Dahası F1melezleri incelenen özellikler yönünden önemli heterotik etki (heterosis ve heterobeltiosis) göstermiştir. Bu sonuç, pamuk çeşitlerinin ve hibritlerinin köklendirme yoluyla klon olarak çoğaltılabileceğini ve bu klonların klon üretiminde tekrar anaç olarak kullanılabileceğini göstermiştir.

Anahtar Kelimeler:

Clone production, Cotton (Gossypium spp.), Hybrid vigor, Rooting.

Vegetative Propagation of Cotton (Gossypium spp.) By Rooting

Cotton plant is produced with seeds. However, its genetic structure is suitable for vegetative production. In this study, rooting method used to propagate cotton plant as vegetative. Experiment was conducted in climate chamber at East Mediterranean Transitional Zone Agricultural Research Institute in 2020. Stems of Askabat 100 (G. barbadenseL.), Stoneville 468 (G. hirsutumL.) cultivars and their F1hybrid were used as plant materials while 2000 ppmIBA (Indole butyric acid) concentration used as chemical materials. As a result of the study, it was determined that cotton genotypes rooted and formed shoots in different rates. Moreover, F1hybrid produced more clones than their parents, followed by Askabat 100 and Stoneville 468. Also, F1hybrid were showed that superior heterotic effects as heterosis and heterobeltiosis in term of investigated properties. This result showed that cotton cultivars and hybrids can be propagation as clone using by rooting,and these clones could be used as rootstocks again in clone production.

Keywords:

Clone production, Cotton, Hybrid vigor, Rooting,

PDF

___

[1] Güvercin R Ş. Clonal production of cotton (Gossypium spp.) by T-budding method. Journal of Agricultural Faculty of Gazi Osman Pasa Univ., 2016; 34 (3): 100-104.
[2] Hayta-Smedley S, Ozbek O, Ansız A, Bayraktar M, Gurel A. The effect of different plant growth regulators on callus induction from hypocotyl explants and plantlet regeneration through somatic embryo in cotton (Gossypium hirsutum L.) Genotype Nazilli-143. Anadolu journal of the Aegean Agricultural Research Institute. 2018; 28 (2): 55-61.
[3] Karaca M, Ince AG, Reddy UK. Interspecific grafting between Gossypium hirsutum, G. barbadense and G. herbaceum lines. Scientific Reports. 2020; 10:18649. https://doi.org/10.1038/s41598-020-75679-1
[4] Ouma JP, Young MM, Reichert NA. Rooting of in vitro regenerated cotton (Gossypium hirsutum L.) is influenced by genotype, medium composition, explant type and age. African Journal of Biotechnology. 2004; 3 (6): 313-318.
[5] Özyigit İİ. In vitro shoot development from three different nodes of cotton (Gossypium hirsutum L.). Notulae Botanicae Horti Agrobotanici Cluj-Napoca. 2009; 37 (1): 74-78.
[6] Rea HE. Asexual reproduction of cotton. Journal of Heredity. 1928; 19: 357.
[7] Rea HE. Callusing cotton stem cuttings. Plant Physiology. 1930; 5: 575-586.