Bazı Çemen (Trigonella foenum-graecum L.) Genotiplerinin Vejetatif Aksam ve Tohumlarının Yağ Asit Komposizyonunun Belirlenmesi

Bu araştırma; 18 farklı çemen genotipinin vejetatif aksam ve tohumlarının yağ asit kompozisyonunu belirlemek üzere Kahramanmaraş ekolojik koşullarında 2016-2017 yılı içerisinde yürütülmüştür. Deneme tesadüf bloklar deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Çalışma sonuçlarına göre çemen bitkisinin vejetatif aksamının yağ asit bileşenleri; araşidik asit %37,34-50,92, linoleik asit %14,15-29,83, palmitik asit %10,01-12,37, bütirik asit %3,42-9,28, elaidik asit %2,15-11,14, stearik asit %2,33-3,03 ve oleik asit %0,20-0,51 arasında değiştiği belirlenmiştir. Çemen tohumlarının yağ asit bileşenleri ise; linolenik asit %36,92-43,82, gama linoleik asit %23,39-29,74, oleik asit %12,79-19,27, palmitik asit %9,77-13,68 ve stearik asit %3,5-4,8 arasında değiştiği saptanmıştır. Çalışmada çemen tohumların yağ oranı %3,01-5,34 arasında değiştiği tespit edilmiştir.

Anahtar Kelimeler:

Çemen, Yağ asit bileşenleri, Trigonella foenum-graecum L

Determination of Fatty Acid Composition of Some Fenugreek (Trigonella foenum-graecum L.) Genotypes Vegetative Parts and Seeds

This research was carried out in 2016-2017 under the ecological conditions of Kahramanmaras to determine the fatty acid composition of above ground parts and seeds of 18 different fenugreek genotypes. The experiment was set up in a Randomized Complete Block Design with three replications. According to the results of the study, the fatty acid components of the vegetative component of the fenugreek plant; arachidic acid 37.34-50.92%, linoleic acid 14.15-29.83%, palmitic acid 10.01-12.37%, butyric acid 3.42-9.28%, elaidic acid 2.15-11.14%, stearic acid 2.33-3.03% and oleic acid 0.20-0.51% ıt has been determined that it has changed. When the fatty acid components of fenugreek seeds are examined; It was found that linoleic acid ranged between 36.92-43.82%, linolenic acid 23.39-29.74%, oleic acid 12.79-19.27%, palmitic acid 9.77-13.68% and stearic acid 3.5-4.8%. In addition, it has been determined that the oil content of seeds varies between 3.08-5.34%.

Keywords:

Fenugreek, Oil acid components, Trigonella foenum-graecum L.,

PDF

___

[1] Acharya SN, Thomas JE, Basu SK. Fenugreek: an “old world” crop for the “new world”. Biodiversity. 2006; 7:27-30.
[2] Gupta K, Thakral KK, Arora SK, Chowdhary ML. Structural carbohydrate and mineral contents of fenugreek seeds Indian Cocoa. Arecanut and Spices Journal. 1996; 20(4):1201-124.
[3] Żuk-Gołaszewska K, Wierzbowska J. Fenugreek: productivity, nutritional value and uses. Journal of Elementology. 2017; 22(3):1067-1080.
[4] Baldemir A, İlgün S. Geçmişte ve günümüzde çemen otunun kullanım alanları: Trıgonella foenum-graecum L. Lokman Hekim Journal. 2015; 5(1):1-4.
[5] Mir Z, Mir PS, Acharya SN, Zaman MS, Taylor WG, Mears GJ, Goonewardene LA. Comparison of alfalfa and fenugreek silages supplemented with barley grain on performance of growing steers. Canadian Journal of Animal Science. 1998; 78:343–349.
[6] Meghwal M, Goswami TK. A review on the functional properties, nutritional content, medicinal utilization and potential application of fenugreek. Journal Food Processing & Technology. 2012; 3:1-10.
[7] Kıralan M, Yorulmaz A, Çalıkoğlu E, Bayrak A. Çemen otu (Trigonella foenum-graecum L.) tohumunun yağ asitleri ve sterol bileşimi. Derim. 2017; 34(2):138-141
[8] Eseceli H, Değirmencioğlu A, Kahraman R. Omega yağ asitlerinin insan sağlığı yönünden önemi. Türkiye 9. Gıda Kongresi. Bolu; 2006.
[9] Gürcan Ü. Yağ Rafinasyonunda Oluşan Trans Yağ asitleri. Y. L. T. S. Ü. Fen Bilimleri Enstitüsü. Konya; 2001.
[10] Das U. Essential fatty acids enhance free radical generation and lipid peroxidation toinduce apoptosis of tumor cells, Clinical Lipidology. 2011; 6(4):463-489.
[11] AOAC. Official method of analysis. Association of official analytical chemists 15th.edition, 1990. p.66-88.
[12] SAS. SAS Institute Inc., SAS/STAT User’s Guide, Version 8, SAS INSTITUTE Inc., Cary, NC. 1999.
[13] Al-Jasass FM, Al-Jasser MS. Chemical composition and fatty acid content of some spices and herbs under Saudi Arabia conditions. The Scientific World Journal. 2012; 1:1-5.
[14] Gökçe Z. Kahramanmaraş koşullarında ekim zamanlarının çemen'de (Trigonella foenum-graecum L.) verim ve kalite üzerine etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Anabilim Dalı, Yüksek Lisans; 2015.
[15] Özçelik ŞN, Şahin A. Çemen (Trigonella Foenum- Graecum L.) otunun ve tohumunun besin madde içerikleri ve ın vitro sindirilebilirliğinin belirlenmesi. Hayvan Bilimi ve Ürünleri Dergisi. 2018; 1(1): 25-35.
[16] Akbari S, Abdurahman NH, Yunus RM, Alara OR, Abayomi OO. Extraction, characterization and antioxidant activity of fenugreek (Trigonella-foenum graecum) seed oil. Materials Science for Energy Technologies. 2019; 2:349–355.