nsanlığın var oluşundan günümüze değin temel gereksinimlerini oluşturan beslenme olgusundan dolayı, tarım ülkemizin vazgeçilmezlerinden birisidir. Ülkemizde tarımla uğraşan kesime gereken önemin verildiği tartışmalı bir durumdur. Tarımla uğraşan kesimin en önemli sorunu üretimde girdi maliyetlerinin yüksek olması ve üretilen üründe fiyat istikrarının olmamasıdır. Üretimde yer alan girdilerden, en önemli olanlarından birisi de gübredir. Ülkemizde gübre kullanım bilincinin yeterince oluşmaması sonucu, bazı bölgelerde aşırı gübre kullanımı sonucu verimde kalite bozulması, tarım topraklarının verimliliğini kaybetmesi, çevreye olumsuz etkisi gibi sorunlara neden olurken, bazı yerlerde gereğinden az kullanılması sonucu verim düşüklüğü görülmektedir [53]. Bu nedenle sorunlu bazı alanlarda tarımda olumlu etki yaratan gübrenin yerine geçebilecek mikoriza mantarının önemini bir kez daha ortaya koymak amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Türkiye’de şimdiye kadar toplam 122 mantar türünün bulunduğu bildirilmiştir [7]. Bunlardan birisi de Mikorizadır. Mikorizal mantar bitki kökünün korteksine (kabuğuna) yerleştikten sonra korteks içine hiflerini (mantar ipliği) salarak iç ortamın bir parçası olmaktadır. İçeride ve dışarıda hızla gelişen hifler dışardan içeriye su ve mineral madde, içerden dışarıya da organik madde sağlamaktadırlar. Bu simbiyoz ortak yaşam, doğası gereği çok aktif olup, ekosistemde besin döngüsü ve bitki canlılığının devamını sağlamaktadır. Mikorizal faaliyet için çevresel ısı ve nem, havalanma, ışık, organik madde varlığı gibi faktörler önemlidir. Yeryüzünde çok sayıda bitkinin mantarlarla simbiyotik bir ortaklık oluşturdukları tespit edilmiştir [1]. Sonuç olarak, tarımsal alanda mikoriza kullanımının sağlanması ile, toprak verimliliği arttırılacak, girdi masrafı azaltılacak, karlılık ve ürün kalitesi arttırılacak ve tarıma dayalı çevre kirliliği azaltılmış olacaktır.

Because of the nutrition facts that constituting basic requirements, agriculture is one of the indispensables of our country from the existence of humanity until today. Also the importance given to whom engaged in agriculture sector is controversial. The most important issues are high cost of production inputs and the lack of price stability in manufactured products. Also fertilizer is one of the most important input in agricultural production. In our country, by the lack of awareness on the fertilizer usage, quality degradation in efficiency, loss of productivity in agricultural land and negative impact on the environment can be seen because of excessive usage of fertilizers. Also yield loss can be observed as a result of too little usage [53]. Therefore, this study was conducted to reveal once again the importance of mycorrhizal fungi that can replaced as fertilizer. So far a total of 122 fungal species has been reported in Turkey [7]. One of them is mycorrhiza. After settling on plant root cortex, mycorrhizal fungi becomes a part of the internal environment by releasing hyphae into the cortex. The fast-growing hyphae provides water and mineral nutrients from the outside to the inwards and organic substances from the inside out. By its nature this symbiosis is very active in providing nutrient cycling and plant vitality in the eco-system. Environmental temperature and humidity, ventilation, light and presence of organic matter are important factors for mycorrhizal activity. And a large number of plant which create a symbiotic partnership with fungi have been identified [1]. In conclusion, using mycorrhizae in agriculture will increase soil fertility, improve profitability and product quality also reduce input costs and environmental pollution based on agriculture