Amaç: Serebrovasküler o'ay (SVO) geçiren hastaların serumlarında nitrik oksit (NO) son ürünleri olan nitrit ve nitrat düzeylerinin belirlenerek bazı klinik ve laboratuvar parametreleri He ilişkisinin araştırılması. Materyal ve Metot: Hastanemiz Acil Servisine ve Nöroloji Polikliniklerine başvurup, SVO tanısı konmuş 34'ü iskemik, 37'si hemorajik toplam 71 olgu He yaş ve cinsiyetleri uyumlu çalışma hakkında bilgilendirilen 30 sağlıklı bireyden oluşan kontrol grubu çalışmaya dahil edildi. SerebraH CT incelemeleri yanısıra uygulanan medikal tedaviden önce ve sonra (taburcu olurken) ahnan kan örneklerinde serum nitrit ve nitrat düzeyleri tespit edildi. Olguların demografik özellikleri (yaş ve cins), SVO'nun tipi (iskemik veya hemorajik) etkilenen vücut tarafı (sağ veya sol), klinik tablonun şiddeti (hemiparezi veya hemipleji) ve kranial CT'de lezyonun bulunduğu bölge kaydedildi. Takip eden günlerde eks ile sonuçlanan 6 hemorajik SVO'lu olgu çalışmadan çıkarıldı. lezyonun bulunduğu bölge kaydedildi. Takip eden günlerde eks ile sonuçlanan 6 hemorajik SVO'lu olgu çalışmadan çıkarıOdı. Bulgular: İstatistikse' olarak elde edilen veriler ortalama değer+standart hata olarak hesap'andı. Tedaviden önce ve sonra serum seviye'eri karşılaştırıldığında, hem iskemik hem de hemorajik olgularda nitrit (10.9+0.4 —mol/L ve 12.0+0.4 —mo'/L, 10.3+0.3 —mo'/L ve 11.2+0.5 —mo'/L) ve nitrat (24.4+3.3 —mo'/L ve 23.1+2.1 —mo'/L, 36.1+6.1 —mol/L ve 29.1+3.4 —mo'/L) değerleri arasında istatistikse' olarak anlamlı fark saptanmadı (p>0.05). Bununla birlikte, kontrol grubunu oluşturan bireylerin serum nitrit (1.7+0.1 —mol/L) ve nitrat (18.4+0.9 —mol/L) düzey'eri hasta gruplarındaki olgulara göre daha düşük seviyelerde tespit edildi. İskemik ve hemorajik olgularda serum nitrit ve nitrat değerleri He; SVO'nun tipi, etkilenen vücut tarafı ve CT'deki lezyonun yeri arasında istatistikse' olarak anlamlı derecede bir ilişki saptanmazken (p>0.05), iskemik olgularda klinik tablonun şiddeti ile hem tedavi öncesi (r-0.384) ve hem de tedavi sonrası (r-0.514) serum nitrit seviye'eri arasında istatistikse' o'arak an'am'ı ilişki saptandı (p<0.05). Buna i'ave o'arak, hem iskemik hem de hemorajik SVO'Hu o'gu'arda tedavi öncesi ve sonrasındaki serum nitrit ve nitrat düzeylerinin, kontrol grubuna göre istatistikse' olarak anlamlı derecede yüksek oldukları tespit edildi (p<0.001). Sonuç: SVO'Hu iskemik o'gu'arda k'inik tab'onun şiddeti i'e serum nitrit seviye'eri arasında pozitif kore'asyonun o'ması ve sağlıklı bireylerle karşılaştırıldığında SVO'Hu olgularda serum nitrit ve nitrat düzeylerinin yüksek bulunması, NO'in SVO'nun patogenezinde rolü olabileceğini desteklemektedir. Sınırlı sayıda olgularda elde edilen bu verilerin doğru'anması için i'eri ça'ışma'ara ihtiyaç duyu'maktadır. Anahtar kelimeler: SVO. Serum. Nitrit. Nitrat.

Objectives: This study was conducted to determine serum levels of nitrite and nitrate in patients with cerebrovascular accident (CVA) and to assess whether there are correlations between serum NO end-product levels with some clinical and laboratory parameters. Material and Methods: Thirty-four patients with ischaemic CVA, thirty seven patients with hemorrhagic CVA admitted to the Emergency Department and Outpatient Clinic of Neurology of Turgut Ozal Medical Center together with thirty heathy age and sex matched volunteers were included into this study. Routine blood analyses and cerebral CT scans were taken on admission and after medical treatment. In addition, demographic parameters (age and gender) type of CVA (ischaemic or hemorrhagic), affected side of the body (right or left), severity of CVA (hemiparesis or hemiplegia), and the localization of the pathologic lesion in the CT scan were recorded. Six patents with hemorrhagic CVA who died during the study period were excluded from the analysis. Results: Statistical values were calculated as mean"standard error. There were no statistical significant differences in serum nitrite concentrations (10.9±0.4 —mol/L vs. 12.0"0.4 —mol/L, 10.3"0.3 —mol/L vs. 11.2±0.5 —mol/L, p>0.05) between the admission level and that after medical treatment in ischaemic and hemorrhagic patients. Similarly there were no statistically significant deferences in serum nitrate concentration (24.4±3.3 —mol/L vs. 23.1±2.1 —mol/L, 36.1±6.1 —mol/L vs. 29.1"3.4 —mol/L, p>0.05) between ischaemic and hemorrhagic CVA patients. But, serum nitrite (1.7±0.1 —mol/L) and nitrate (18.4"0.9 —mol/L) levels in healthy volunteers were significantly lower than both of the patient groups (p<0.001). Although, there was no correlation between the clinical and laboratory findings with serum nitrite and nitrate levels in hemorrhagic patents (p>0.05), there was a positive correlation between the CVA severity and serum nitrite levels at the admission (r-0.384) and that after medical treatment (r-0.514) in patients with ischaemic type of CVA (p<0.05). Conclusion: We found that, there was a positive correlation between the severity of CVA and serum nitrite levels at admission and that after treatment in patients with ischaemic CVA. In addition, serum nitrite and nitrate levels were statistically higher in patient groups than healthy volunteers. Our findings suggest that, NO may contribute in pathogenesis of CVA. How this is achieved is not certain and needs further research. Key words: CVA, Serum, Nitrite, Nitrate, Levels.