Klinik Eğitimin Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Empati Düzeyine Etkisi

Amaç: Bu çalışmanın amacı, tıp fakültesi öğrencilerinde, hasta-hekim ilişkisinin temel öğelerinden biri olan empati becerisini, standart bir empati beceri ölçeği kullanarak, belirlemek ve klinik eğitimin bu beceriyi dolaylı olarak ne şekilde ve ne ölçüde etkilediğini saptamaktır. Yöntem: Araştırmamız Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi dördüncü sınıfındaki 48 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. Veri toplama aracı olarak Üstün Dökmen tarafından geliştirilen Empati Beceri Ölçeği (EBÖ) B formu kullanılmıştır. Ölçek klinikte eğitim alınmaya başlanan dördüncü sınıfın dönem başında ve sonunda uygulanmıştır. Elde edilen veriler bilgisayar ortamında frekans ve ortalama üzerinden değerlendirilmiş, grup karşılaştırmalarında ki kare ve student t testi kullanılmıştır. Sonuçlar: Katılımcıların dönem başındaki EBÖ puan ortalaması (138.83) ile dönem sonundaki (138.38) arasında istatistik olarak anlamlı bir farklılık bulunmamaktadır (p>.05). Ölçeği oluşturan problemler arası karşılaştırma yapıldığında dönem başında ve sonunda puan ortalaması sıralamasında değişiklik olduğu görülmektedir. Tartışma: Katılımcıların EBÖ puan ortalamaları, literatürde yer alan çalışan hekimlerin ortalamalarına yakın olduğu saptanmış ve aldıkları klinik eğitimin EBÖ ortalaması üzerinde bir etkisinin bulunmadığı çıkarımı yapılmıştır. Anahtar kelimeler: Empati Becerisi; Tıp Eğitimi; Klinik Eğitim.

The Impact of Clinical Education on the Empathy Level of Medical Students

Objective: The purpose of this study is to determine the empathy skill (which is one of the main issues of patient-doctor relationship) in medical school students by using a standard empathy skill scale and to determine in what aspect does clinical education effect this skill indirectly. Methods: Our research was conducted on 48 students in 4th grade of Mersin University Medical School. Empathy skill scale ESS-B form which was developed by Üstün Dökmen was used to collect data. The scale was applied in the term beginning and end of the 4th grade. The collected data was evaluated in terms of frequency and average. Chi square and student t test was used in group comparisons. Results: While the ESS-B point average of the participants at the beginning of the term was 138.83 and at the end of the term was 138.38. There is no significant difference between these two averages (p>.05). When the problems forming the scale were compared, it seems there are differences in point average order between term beginning and term end. Discussion: It was determined that the ESS-B point averages of the participants are close to the doctors in general and it was concluded that the clinical education has no effect on ESS average. Key words: Empathy Skill; Medical Education; Clinical Education.

___

  • Uzel İ. Tıp Etiği Eğitimi. Türkiye Klinikleri Tıp Etiği Dergisi 1994;2:121-6.
  • Erbaydar T, Aşut Ö, Demirdizen H, Öniz A, Şen H, Karakaya D ve ark. TTB-GPE iletişim becerileri eğitim programı. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2003;12:109-114.
  • Kadıoğlu S. Türkiye’de Cerrahi Devrim. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara, Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, 1997.
  • Yıldırım G, Kadıoğlu S. Etik ve tıp etiği temel kavramları. C. Ü. Tıp Fakültesi Dergisi 2007;29:7-12.
  • Aydın E. Dünya ve Türk Tıp Tarihi, Ankara, Güneş Kitabevi, 2006.s.227-45
  • Hojat M, Gonnella JS, Mangione S, Nasca TJ, Veloski JJ, Erdmann JB et al. Empathy in medical students as related to academic performance, clinical competence and gender. J Med Educ 2002;36:522-7.
  • Lempp H, Seale C. The hidden curriculum in undergraduate medical education: qualitative study of medical students' perceptions of teaching. BMJ 2004;329:770-3.
  • Smith R. Why are doctors so unhappy? BMJ 2001;322:1073-74.
  • Association of American Medical Colleges (AAMC). Learning objectives for medical student education: Guidelines for medical schools. http://www.aamc.org/meded/msop/start.htm adresinden 1 Mart 2010 tarihinde indirildi.
  • Hojat M, Vergare MJ., Maxwell K, Brainard G, Herrine SK, Isenberg GA et al. The devil is in the third year: A longitudinal study of erosion of empathy in medical school. Academic Medicine 2009;84:1182-91.
  • Dereboy Ç, Harlak H, Gürel S, Gemalmaz A, Eskin M. Tıp eğitiminde eş duyumu öğretmek. Türk Psikiyatri Dergisi 2005; 16:83-9.
  • Hemmerdinger JM, Stoddart SD, Lilford RJ. A systematic review of tests of empathy in medicine. BMC Med Educ 2007;7:24.
  • Akgöz S, Özçakır A, Atıcı E, Altınsoy Y, Tombul K, Kan İ. Uludağ Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi’nde çalışan hekimlerin empatik eğilimleri. Turkiye Klinikleri J Med Ethics 2005;13:97-104.
  • Mcgaghie WC, Mytko JJ, Brown WN, Cameron JR. Altruism and compassion in the health professions: A search for clarity and precision. Med Teach 2002;24:374-8.
  • Ulusal Çekirdek Eğitim Programı. http://www.medinfo.hacettepe.edu.tr/tebad/te_cep.htm adresinden 10 Şubat 2010 tarihinde indirildi.
  • Mezuniyet Öncesi Tıp Eğitimi Ulusal Standartları. http://www.uteak.org/index.php?option=com_content&task=vi ew&id=20&Itemid=30 adresinden 1 Şubat 2010 tarihinde indirildi.
  • Bleakley A, Bligh J. Students learning from patients: Let’s get real in medical. Education Advances in Health Sciences Education 2008;13:89-107.
  • Hojat M, Gonnella JS, Mangione S, Nasca TJ, Veloski JJ, Erdmann JB et al. Empathy in medical education and patient care. Acad Med 2001;76:669.
  • Hojat M, Gonnella JS, Mangione S, Nasca TJ, Magee M. Physician empathy in medical education and practice: Experience with the Jefferson scale of physician empathy. Seminars in Integrative Medicine 2003;1:25-41.
  • Tutuk A, Al D, Doğan S. Hemşirelik öğrencilerinin iletişim becerisi ve empati düzeylerinin belirlenmesi. C.Ü.i Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2002;6:36-41.
  • Uygun E. Psikiyatri Servisinde Çalışan Hemşirelerin Empati Beceri Düzeylerinin Belirlenmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul, İstanbul Üniversitesi, 2005.
  • Shapiro J, Morrison EH, Boker JR. Teaching empathy to first year medical students: evaluation of an elective literature and medicine course. Education for Health Journal 2004;17:73-84.
  • Bayam G, Şimşek EU, Dilbaz N. Üç farklı meslek grubunda empatik beceri düzeylerinin karşılaştırılması. Kriz Dergisi, 1995;3:205-7.
  • Aydın A. Empatik becerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi İzmir, Ege Üniversitesi, 1996.
  • Alver B. Çeşitli kamu kurum ve kuruluşlarında çalışanların empatik becerileri, karar stratejileri ve psikolojik belirtileri arasındaki ilişkiler. Yayımlanmamış doktora tezi, Erzurum, Atatürk Üniversitesi, 2003.
  • Di Lillo M, Cicchetti A, Scalzo A, Taroni F, Hojat M. The Jefferson scale of physician empathy: Preliminary psychometrics and group comparisons in Italian physicians. Acad Med 2009; 84: 1198-1202.
  • Kataoka HU, Koide N, Ochi K, Hojat M, Gonnella JS. Measurement of empathy among japanese medical students: Psychometrics and score differences by gender and level of medical education. Acad Med 2009;84:1192-97.
  • Hojat M, Gonnella JS, Nasca TJ, Mangione S, Veloksi JJ, Magee M. The Jefferson scale of physician empathy: Further psychometric data and differences by gender and specialty at item level. Acad Med 2002;77:58-60.
  • Sayar K, Sayar NA, Aksöyek A, Aşık G, Ekenel M, Kanber Y. Sağlık çalışanlarında empati becerisinin değerlendirilmesi. Yeni Symposium 1998;36:19-28.
  • Hojat M, Mangione S, Nasca TJ, Rattner S, Erdmann JB, Gonella JS et al. emprical study of decline in empathy in medical school. J Med Educ 2004;38: 934-41.
  • Mersin Üniversitesi Dönem I ders programı kitapçığı, 2006-2007.