DORIS LESSING’IN YAŞLI ŞEF MIŞLANGA’SINA SÖMÜRGECİ GÖNDERMELER

Sömürgecilik, on altıncı yüzyıldan itibaren kapitalist üretim tarzının küreselleşmesiyle birlikte anılır. Terim köken olarak Latince “colonia” sözcüğünden türemiş olup, anayurtlarına bağlantısını koparmadan bir başka ülkede topluluk oluşturan insanlara göndermede bulunmaktadır. Günümüzde ise yaşananlara bağlı olarak yeni bir ifade biçimi edinmiş ve “başka insanların toprakları ve mallarının fethedilmesi ve doğrudan kontrolü”  şeklinde tanımlanmıştır. Kontrolü elde edilen topraklarda yıkıma toplumsal, psikolojik ve ekonomik olarak yıkıma uğratıcı süreçler işletilmiştir. Bu uygulamalar arasında değişim topluluğu bozmakla başlarken süreç içerisinde ticaret, savaş, soykırım, köleleştirme gibi yıkıma uğratıcı uygulamalar sömürgecilerin başvurduğu uygulamalar olmuştur. Yaşlı Şef Mışlanga adlı kısa öyküsünde Doris Lessing Britanyalı sömürgeciler tarafından sömürülen bir Afrika ülkesinin panaromasını verir ve ben ve öteki ikilemi içinde yaşlı şef Mışlanga ile küçük beyaz kızın deneyimlerini anlatır. Böylelikle, sömürge deyiminin sosyal, psikolojik ve kültürel zararlarını ortaya çıkarır

___

  • Eugene, Melvine. Sonnenburg, Penny, M.; Colonialism:An International Social, Cultural, and Political Encyclopedia, ABC-Clio, Santa Barbara, 2003.
  • Leonard, M. Thomas ;Encyclopedia of the Developing World, Routledge, London, 2006.
  • Lessing Doris, Yaşlı Şerif Mışlanga, [Britanya Edebiyatından Öyküler], Haz: Lale Akalın, Esra Melikoğlu, Notos Kitap Yayınevi, 2010.
  • Loomba Ania. Kolonyalizm Postkolonyalizm, çvr., Mehmet Küçük, Ayrıntı, İstanbul, 2000.
  • Said, Edward W. Şarkiyatçılık (Çev. Berna Ünler), Metis yayınları, İstanbul, 2001.
  • Sim, Stuart; Postmodern Düşüncenin Eleştirel Sözlüğü, çvr. Mukadder Erkan-Ali Utku, Ebabil, Ankara, 2006.