Mustafa ŞAHİN, Nurengin METE, Öznur ÇETİN

Determination of Self-Fertility of the 'Hayat' Olive Cultivar Obtained by Hybridization Breeding

Bu çalışmada melezleme ıslahı ile elde edilmiş 'Hayat' zeytin çeşidinin döllenme biyolojisi incelenmiştir. Bu amaçla 3 yıl süre ile serbest tozlanma, karşılıklı tozlama ve kendileme uygulamaları yapılarak yeni çeşidin kendine verimlilik durumu ve uygun tozlayıcıları araştırılmıştır. Üç yılda da en yüksek meyve tutum oranları sırasıyla % 2,74, % 2,81 ve % 2,14 olarak serbest tozlanmalarda saptanmıştır. Diğer yandan, en düşük meyve tutum oranları ise yine sırasıyla % 1,53, % 1,79 ve % 1,16 ile kendileme uygulamalarında belirlenmiştir. Bununla birlikte, çalışmadan elde edilen verilerde yapılan istatistiksel analizler ve kendine verimlilik indeks dikkate alındığında, 'Hayat' zeytin çeşidi kendine verimli olarak sınıflandırılmıştır. Ancak veriler, yabancı tozlanmanın meyve tutumunu arttırmada etkili olduğunu da göstermektedir. Bu sebeple bahçe tesisinde tozlayıcı çeşit kullanımının verimlilik açısından fayda sağlayacağı düşünülmektedir. Çalışmada, çiçek tozu canlılık ve çimlendirme testleri 2,3,5 Triphenyl Tetrazolium Chlorid (TTC) ve petride agar (% 15 sakkaroz + % 1 agar + 100 ppm HBO) yöntemleri kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Buna göre, incelenen zeytin çeşitlerinin çiçek tozu canlılık ve çimlenme oranları arasında hem çeşit hem de yıllar arasında farklılıklar saptanmıştır.

Melezleme Islahı İle Elde Edilmiş 'Hayat' Zeytin Çeşidinin Kendine Verimlilik Durumunun Belirlenmesi

In this study, pollination biology of the 'Hayat' olive cultivar obtained by hybridization breeding was examined. For this reason, applications of free pollination, cross pollination, and self-pollination were performed for 3 subsequent years and self-compatibility and appropriate pollinators of this new cultivar were investigated. For three subsequent years, the highest rates of the fruit set were determined as 2,74%, 2,81%, and 2,14% respectively in free pollination. On the other hand, the lowest rates of fruit set were also determined as 1,53%, 1,79%, and 1,16% respectively in self-pollination. In addition, when self-fertility index and statistical analysis in data obtained from the study were taken into consideration, the 'Hayat' olive cultivar was classified as self-fertile. However, the data also indicated that cross pollination was effective in increasing fruit set. Therefore, it is thought that the use of pollinator cultivar in orchard establishment would be beneficial in terms of yield. Pollen viability and germination tests were performed by using 2,3,5 Triphenyl Tetrazolium Chloride (TTC) and agar in petri (15% sucrose + 1% agar + 100 ppm H 3BO3)methods in the study. Accordingly, differences were determined between pollen viability and germination rates of examined olive cultivars in terms of both cultivar and years

PDF

___

Androulakis, I.I. and Loupassaki, M.H, 1990. Studies on self-fertility of some olive cultivars in the area of Crete. Acta Horticulturae 286: 159-162.
Bartolini, S. and Guerriero, R, 1995. Self-compatibility in several clones of oil olive cv. Leccino. Hort. Sci., 9: 71- 74.
Bradley, D., Griggs, W.H. and Hartmann, H.T., 1961. Studies on self and cros pollination of olives under varying Agriculture 15:4-5. conditions. California
Çavuşoğlu, A, 1970. Ege Bölgesinin Önemli zeytin çeşitlerinin Döllenme Biyolojisi Üzerine Araştırmalar. E.Ü: Ziraat Fakültesi, Uzmanlık Tezi.
Farinelli, D., Boco, M. and Tombesi, A, 2006. Results of four years of observations on self - sterility behaviour of several olive cultivars and significance of cross - pollination. - Proceedings Second International Seminar Olivebioteq 2006, Mazara del Vallo (TP), 5- 10 November, pp. 275-282.
Farinelli, D., Tombesi, A. and Hassani, D, 2008. Self- Sterility and Cross-Pollination Responses of Nine Olive Cultivars in Central Italy. Acta Hort. 791: 127- 136.
Ferrara, E., Papa, G. and Lamparelli, F, 2002. Evaluation of the Olive Germplasm in the Apulia Region: Biological and Technological Characteristics. Acta Hort. 586: 159-162.
Ferri, A., Giordani, E., Padula, E. and Bellini, E, 2008. Viability and in vitro germinability of pollen grains of olive cultivars and advanced selections obtained in Italy. Adv Hort. Sci., 22 (2):116-122.
Griggs, W.H., Hartmann, H.T., Bradley, M.V., Iwakiri, B.T. and Whisler, J.E, 1975. Olive Pollination in California. Bulletin 869. University of California, Davies, CA.
Kaya, H. ve Tekintaş, F.E, 2006. Aydın İlinde Yetiştirilen Yamalak Sarısı Mahalli Zeytin Çeşidinin Fenotipik Özelliklerinin Tanımlanması. ADÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 3: 69-76.
Lavee, S., Taryan, J., Levin, J. and Haksal, A, 2002. The significance of cross-pollination for various olive cultivars conditions. Olivae 91: 25-36. intensive growing
Lombardo, N., Alessandrino, M., Godino, G. and Madeo, A, 2006. Comparative observations regardding the floral biology of 150 Italian olive ( Olea europae L.) cultivars. Adv. Hort. Sci. 20 (4) : 247-255.
Mete, N. ve Mısırlı, A, 2009. Bazı zeytin çeşitlerinin döllenme BBAD/2008/1/06/01 No.lu Tagem projesi. Aralık 2009, İzmir. üzerinde araştırmalar.
Mete, N., Mısırlı, A., Çetin, Ö, 2012. Determining the biology of fertilization and pollinators in some olive cultivars. Proceedings of the 4th international conference on "Olive Culture and Biotechnology of Olive Tree Products" pp:69-74
Moutier, N, 2002. Self-fertility and inter-compatibilities of sixteen olive varieties. Acta Hortic. 586, 209-212.
Öztürk, F, 2006. Zeytin yetiştiriciliği. Zeytincilik Araştırma Enstitüsü Müdürlüğü. Yayın No: 61. İzmir.
Norton, J.D, 1966. Testing of plum pollen viability with tetrazolium salts. Proc. Amer. Soc. Hort. Sci. 89:132-4.
Palasciano, M., Camposeo, S., Ferara, G. and Godini, A, 2008. Pollen Production by Poplular Olive Cultivar. Acta Hort. 791: 489-492.
Pinney, K. and Polito, V.S, 1990. Olive pollen storage and in vitro germination. Acta Horticulturae 286: 207- 210.
Sütçü, A.R, 1980. Gemlik zeytininin döllenme biyolojisi üzerine araştırmalar. E.Ü. Ziraat Fakültesi Uzmanlık Tezi.
Taheen, R.N., Boulouha, B. and Benchaabane, A, 1995. Study of Floral Biology Characteristics of Clones Selected from the 'Picholine marocaine' Varietal Population. Olive/No.58 - October : 48-53.
Vulletin Selak, G., Perica, S., Poljak, M., Goreta, S., Radunic, M. and Hartl Musinov, D, 2006. Compatibility relationships within and between olive (Olea europaea L.) cultivars. 4. Slovenian Symposium on Plant Biology with International Participation . Slovenian Society for Plant Physiology.
Wu, S.B., Collins, G. and Sedgley, M, 2002. Sexual compatibility within and between olive cultivars. Journal of Horticultural Science & Biotechnology 77: 665-673