Tarımsal Kooperatiflerde Ortakların Yönetime Katılımını Etkileyen Faktörlerin Analizi Üzerine Bir Araştırma: İzmir İli Sütçülük Kooperatifleri Örneği

Kooperatifler ortakları tarafından yönetilen örgütlerdir. Kooperatif yönetimi, kaynaklarını etkin ve hakkaniyetli bir şekilde dağıtmaya çalışmaktadır. Kooperatiflerin etkin yönetimi, ortakların yönetime katılımına bağlıdır. Dolayısıyla başarılı kooperatif uygulamaları için ortakların yönetime aktif katılımı oldukça önemlidir. Bu çalışmanın ana amacı ortakların kooperatif yönetimine katılım düzeylerinin belirlenmesidir. Ayrıca, kooperatif yönetiminde daha önce hiç görev almamış ortakların, görev alma eğilimleri ve toplantılara katılımı etkileyen faktörlerin belirlenmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla veriler İzmir ilinde 142 kooperatif ortağı ile yüz yüze yapılan anketler ile elde edilmiştir. Buna göre, elde edilen sonuçlar tablo ve grafikler halinde özetlenmiştir. Ortakların yönetime katılım durumları non-parametrik testlerle ortaya konulmuştur. Ortakların yönetime katılım durumlarını etkileyen faktörler ise Lojistik regresyon analizi ile test edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre; genel olarak ortakların yönetime katılım düzeyleri düşüktür. Fakat, ortaklar ileride yönetimde görev almada istekli olduklarını belirtmişlerdir. Yönetimde görev alma istekliliği yaş arttıkça azalmakta, eğitim seviyesi arttıkça ise artmaktadır.

A Research on The Analysis of Factors Affecting Member Participation in Agrıcultural Cooperatives: A Case of Dairy Cooperatives in Izmir Province

Cooperatives are organizations that are managed by members. Cooperative management tries to achieve more effective and equitable systems of resource management. The effective management of co-operatives depends on the involvement of members in governance. Therefore, the active involvement of members in managing is very important for cooperatives success. The aim of this study is to determine the level of members’ participation in cooperative management. Besides, tasks take trends in the cooperative management who didn’t take the task in the cooperative management and factors affecting participation in cooperative meetings were determined.  The data were obtained by face-to-face interviews with the 142 cooperative members in İzmir province. Accordingly, results were summarized as tables and graphics. Participation of members in the cooperative management of the situation revealed non-parametric statistical methods and logistic regression analysis method were used. According to logistic regression results; young members (generation effect) are more willing to take some tasks in the cooperative management than older members. As the level of education (education effect) increases, the willingness to take tasks in cooperative management increases.

___

  • Cechın, A.,Bıjman, J., Pascuccı, S., 2013. Drıvers of Pro-Active Member Participation in Agricultural Cooperatives: Evidence from Brazil, Annals of Public and Cooperative Economics.84(4): 443-468.
  • Çelik Ateş, H., Ermi, T., Örmeci Kart, Ç. M., 2014. Gülbirlik Ortaklarının Kooperatiften Beklentileri, XI. Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi 3-5 Eylül 2014, s.1204-1211, Samsun.
  • Çelik Ateş, H., Yılmaz, H., Demircan, V., Gül, M., Öztürk, E., Örmeci Kart, Ç. M., 2017. How did post-2000 agricultural policy changes in Turkey affect farmers? – A focus group evaluation, Land Use Policy 69:298-306.
  • Çınar, G., 2017. Çiftlik Sütü Fiyatlarından Yoğurt ve Peynir Pazarına Asimetrik İletim, Tarım Ekonomisi Dergisi, 23 (1): 93-99.
  • Demircan, V., Örmeci, Ç. M., Kızılyar, G., 2011. Isparta İlindeki Ailelerin Ambalajlı ve Açık Süt Tüketim Alışkanlıklarının Karşılaştırmalı Olarak İncelenmesi, Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi 6(2): 39-47.
  • Didier, V., B., Henninger, M., C., Akremi, A., E., 2012. The Relationship Between Members' Trust and Participation in the Governance of Cooperatives: The Role of Organizational Commitment, International Food and Agribusiness Management Review, 15(1): 75p
  • Engindeniz, S., Kınıklı, F., Burhan, M., Çelik, C., Öztürk, G.2017. İzmir'de Kooperatif Ortağı Olan Konvensiyonel Süt Sığırcılığı İşletmelerinin Organik Süt Üretme Eğilimleri, Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi 52. Özel Sayı, 668-686.
  • Ertan, A., Turan, A., 2001. Gülbirlik Ortaklarının Kooperatif Ortak İlişkisi Yönünden Analizi, SDÜ İ.İ.B.F. Dergisi, 6(2): s. 29-43.
  • Everest, B., 2015. Tarım Kredi Kooperatiflerinde Ortakların Kooperatifçilik İlkelerini Algılamaları Ve Yönetime Katılmalarını Etkileyen Faktörlerin Analizi Üzerine Bir Araştırma: Balıkesir Bölge Birliği Örneği, Doktora Tezi, Ege Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir (yayımlanmamış).
  • Everest, B., Yercan, M., 2016. Kooperatif Ortaklarının Kooperatif Yönetimine Katılma Durumları ve Eğilimleri: Tarım Kredi Kooperatifleri Balıkesir Bölge Birliği Örneği, SESSION 5C: Çevre ve Tarım Ekonomisi, Internatıonal Conference On Eurasıan Economıes, s. 519-526.
  • Gray, T., Kraenzle, C., A., 1998. Member Participation in Agricultural Cooperatives: A Regression and Scale Analysi, Rural Business-Cooperative Service Research Report, 165 p.
  • Gümüş, E., 2015. Olası Türkiye – Amerika Birleşik Devletleri Serbest Ticaret Anlaşmasının Türkiye Hayvancılık Sektörüne Olası Etkileri. AB Uzmanlık Tezi, T.C. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, 136s, Ankara.
  • İzmir Valiliği, 2017. www.izmir.gov.tr (Erişim Tarihi: 19.05.2017)
  • Miran, B., 2010. Temel İstatistik. ISBN:975-93088-0-0. s.142. İzmir.
  • Msimango, B., Oladele, O. I. 2013. Factors Influencing Farmers' Participation in Agricultural Cooperatives in Ngaka Modiri Molema District, .J Hum Ecol,44(2): 113-119.
  • Örmeci Kart, Ç. M., Demircan, V., 2014. Dünyada ve Türkiye'de Süt ve Süt Ürünleri Üretimi, Tüketmi ve Ticaretindeki Gelişmeler, Akademik Gıda 12(1):78-96.
  • Österberg, P., Hakelius, K., Nilsson, J., 2007. Members' Perception of their Participation in the Governance of Cooperatives: The Key to Trust and Commitment in Agricultural Cooperatives. Department of Economics, Swedish University of Agricultural Sciences, Uppsala, Sweden.
  • Özdemir, G., 1996. Tekirdağ İlinde Tarımsal Kooperatiflerde Kooperatif Ortak İlişkileri, Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara (yayımlanmamış).
  • Sabuncuoğlu, Z., Tüz, M., 2003. Örgütsel Psikoloji. Furkan Ofset, Bursa.
  • Talas, C., 1997. Toplumsal Ekonomi, Çalışma Ekonomisi, İmge Kitabevi, Ankara.
  • TÜİK, 2017. Türkiye İstatistik Kurumu. www.tuik.gov.tr (Erişim Tarihi: 19.05.2017)
  • Wham, C.A., Worsley, A., 2003. New Zealanders' Attitudes to Milk: Implications for Public Health. Public Health Nutrition, 6(2): 73-78.
  • Yercan, M., 2003. Tarım Kooperatifleri, Ege Üniversitesi Tarımsal Uygulama ve Araştırma Merkezi, Çiftçi Broşürü:34
Tarım Ekonomisi Dergisi-Cover
  • ISSN: 1303-0183
  • Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
  • Başlangıç: 1992
  • Yayıncı: Tarım Ekonomisi Dergisi