TÜRKİYE’DE TÜTÜN ÜRETİMİNİN GELİŞİMİNDE MÜBADİLLERİN YERİ

30 Ocak 1923 tarihinde Türk ve Yunan taraflarınca Lozan Barış Konferansı’nda imza altına alınan “Türk-Yunan Nüfus Müba-delesi’ne İlişkin Sözleşme ve Protokol” antlaşması, ulus-devlet inşa etme niyetine sahip olan ve bu niyetlerini iç politikalarında da uygulamaya geçiren her iki devlet için de oldukça büyük bir önem taşımıştır. İmzalanan bu antlaşma yalnız demografik değişime yol açmamıştır. Akabinde siyasi, iktisadi ve sosyolojik etkileri ile so-runları da beraberinde getirmiştir. Bu sebeple genç Türkiye Cum-huriyeti için Yunanistan’dan gelecek tütün işiyle uğraşan mübadil-ler iktisadi açıdan büyük önem taşımıştır. Bu araştırma makalesi Yunanistan’dan gelen tütüncü mübadillerin yerleştirilmelerini, yaşadıkları sorunları ve sonraki süreçte Türk tütün sektörüne ikti-sadi etkilerini açıklamaya çalışacaktır.

___

  • Arı, Kemal, Büyük Mübadele: Türkiye'ye Zorunlu Göç (1923-1925), Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2. Baskı, İstanbul, 2000.
  • Behar, Cem, Osmanlı İmparatorluğu'nun ve Türkiye'nin Nüfusu 1500-1927, T.C. Başbakanlık Devlet İstatistik Enstitüsü, Ankara, 1996.
  • Doğruel, Fatma ve Doğruel, A. Suut, Osmanlı’dan Günümüze Tekel, Tarih Vakfı Yayınları, İstanbul, 2000.
  • Erdal, İbrahim, Mübadele, Uluslaşma Sürecinde Türkiye ve Yunanistan (1923-1930), İdeal Kültür Yayıncılık, İstanbul 2018.
  • İzmir Büyükşehir Belediyesi, İzmir İktisat Kongresi 17 Şubat – 4 Mart 1923, İzmir, 2001.
  • İpek, Nedim, Mübadele ve Samsun, Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara, 2000.
  • Kurmuş, Orhan, Emperyalizmin Türkiye’ye Girişi, Yordam Kitap, İstanbul, 2008.
  • Şahingiray, Özel (Hazırlayan), Celal Bayar'ın Söylev ve Demeçleri (1920-1953), Doğuş Limited Ortaklığı Matbaası, Ankara, 1954.