Bilindiği gibi İslâmiyet Arabistan’da doğmuş ve Araplar eliyle yayılmıştı. Ancak yaklaşık iki yüz yıl içinde Fars, Türk ve Berberiler gibi farklı unsurlar İslâm dünyasına girmişlerdir. Gerek fetihler, gerekse diğer faaliyetlerde bu unsurların oynadıkları roller en az Araplar kadar etkin olmuştur. Bu yüzden İslâm medeniyetinde rolleri görülen bu unsurlar dikkate alınmadan bir kısım yazarlar tarafından, sanki sâdece Araplar bu medeniyetin oluşmasını zenginleştirmişler anlamında, İslâm Medeniyetini “Arap Medeniyeti” olarak isimlendirmişlerdir. Oysa, İslâm Medeniyeti; muhtelif Müslüman milletlerin meydana getirdikleri bir ortak medeniyettir. Bu medeniyeti “Arap Medeniyeti” olarak isimlendirenler arasında yalnız Arap müellifler yoktur. Özellikle bazı batılı müellifler de bu kervana katılanlar arasında yer almışlardır. Kuşkusuz Arap-İslâm Medeniyeti, Fars-İslâm Medeniyeti ya da Türk İslam Medeniyeti şemsiyesi altında düşünülerek bir isimlendirme yapılabilir. Ancak bunların bütünü de İslâm Medeniyetinin içinde yer alan medenî faaliyetleri anlatır. Bu bakımdan, bu makalede İslâm Medeniyetinin bütünüyle bir Arap medeniyeti olmadığı ve Arapların bu medeniyetin oluşmasında yalnız olmadıkları üzerinde durulmaya çalışılacaktır. Bu arada Arapların İslâm’dan önceki medeniyetle de ilgileri düşünülürse, İslâm Medeniyetini bütünüyle ifâde etmeyeceği de göz önüne alınmalıdır.

It’s well known that Islam originated in Arabia, and especially in early times is propagated by Arab Muslims. But within two centuries Persia, North Africa, Horasan and Maveraunnehir are became a part of Islamic world. Then the ideas related with Persian, Barbarian and Turkish civilizations mixed with Arabic ones. The characteristic ideas of these cultures affected on the formation of Islamic civilization. That’s why Islamic civilization can be accepted as a mixture of all these civilizations and, it’s not true to describe or identify it as purely Arabic one without considering the others, as some of the Arab and western authors did. However Islamic civilization can be described as an umbrella term which includes Arab-Islamic, Persian-Islamic or Turkish-Islamic etc. civilizations. In this sense it is cement which puts together as a whole all various items and transforms them in a different realm. This article deals with the arguments against the identification of the Islamic and Arabic civilization and presents many examples from the history to support this idea.