Ali Fuat Bilkan, bu eserinde Osmanlı tarihinin önemli hâdiselerinin cereyan ettiği bir yüzyıl olan 17. yüzyılda yaşamış iki farklı zihniyeti temsil eden Kadızâdeliler ve Sivâsîler arasındaki çatışmayı anlatmıştır. Eser, ön söz ve sonuç haricinde toplamda beş bölümden müteşekkildir. Bu bölümler şunlardır: Giriş bölümü: 17. yüzyıl Osmanlı ve Batı dünyasında meydana gelen bir takım önemli olayların kısa bir özeti niteliğindedir. Birinci bölüm: Kadızâdeliler hareketinin ne olduğu ve ne şekilde ortaya çıktığından bahsedilmiştir. İkinci bölüm: Sivâsîlerin kim olduklarından ve neyi temsil ettiklerinden söz edilmiştir. Üçüncü bölüm: Kadızâdeliler ve Sivâsîler arasında tartışma konusu olan meselelerin anlatılmasıdır. Dördüncü bölüm: Osmanlı Devleti’nin önemli eşraf ve ulemasının bu fakih ve sofulara olan bakış açısının anlatıldığı bölümdür.