Gülşah KÖK, Esra Nur ERDOĞAN, Ecem Burcu SÖYLEMEZ, Gülten GÜVENÇ

Histerektomi Olan Hastanın Fonksiyonel Sağlık Örüntülerine Göre Hemşirelik Bakımı: Olgu Sunumu

Histerektomi, kadının bening ve malign jinekolojik sorunları nedeniyle yapılan, uterusun çıkarılması anlamına gelen cerrahi bir işlem olup, kadını biyopsikososyal ve cinsel yönden etkilemektedir. Hemşirelerin histerektominin perioperatif dönemi ve evde bakımına yönelik önemli rolleri bulunmaktadır. Histerektomili hasta ve ailesine standardize ve bütüncül bir bakım sağlayabilmek için hemşireler bakım modellerinden faydalanalabilirler. Bu vakada 49 yaşında myoma uteri nedeniyle total abdominal histerektomi+bilateral salpingooferektomi ameliyatı geçirmiş olan L.Ç.’nin; kritik düşünme, eksiksiz veri toplama ve analiz etme, bireysel sorumluluk alma yetileri kazandıran “Gordon Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeli” kullanılarak hemşirelik bakım süreci açıklanmaya çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Histerektomi, Hemşirelik

PDF

___

Referans1 Aarts JMW, Nieboer TE, Johns N, et al. Surgical approach to hysterectomy for benign gynaecologicai disease. Cochrane Database of Systematic Reviews 2015; 8: 1-214. Art. No.: CD003677. doi: 10.1002/14651858.CD003677.pub5.
Referans 2 Abay H, Kaplan S. Histerektomi sonrası cinsel sorunların değerlendirilmesinde plıssıt modelinin kullanılması. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi 2017; 11: 184-200. doi: 10.17371/UHD.2017.3.8.
Referans 3 İşgüder ÇK, Doğru HY, Özsoy AZ ve ark. Histerektomi materyallerinde histopatolojik tanıların değerlendirilmesi. Journal of Contemporary Medicine 2016; 6(2): 87-91. doi:10.16899/ctd.65609.
Referans 4 Walsh CA, Walsh SR, Tang TY, Slack M. Total abdominal hysterectomy versus total laparoscopic hysterectomy for benign disease: A meta-analysis. European Journal of Obstetrics&Gynecology and Reproductive Biology 2009; 144: 3-7. doi:10.1016/j.ejogrb.2009.01.003.
Referans 5 Çalışkan E. Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesinde 2011-2017 tarihleri arasında total abdominal histerektomi operasyonu geçiren hastaların preoperatif ve postoperatif patoloji sonuçlarının uyumluluk açısından değerlendirilmesi [uzmanlık tezi]. Ankara, Ankara Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi 2018; 1-18.
Referans 6 Tazegül A, Acar A. Kliniğimizde gerçekleştirilen histerektomi olgularının klinik ve demografik özelliklerinin değerlendirilmesi. Selçuk Tıp Dergisi 2010; 26(1): 19-22. Erişim Adresi: https://www.selcukmedj.org/uploads/publications/SUTD-31.pdf, Erişim Tarihi:13.06.2019.
Referans 7 Karataş A, Albayrak M, Köse SA, Bıyık İ, Keskin F. Üniversite kliniğinde histerektomi olgularının değerlendirilmesi. Konuralp Tıp Dergisi 2013; 5(3): 29-33. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/download/article-file/107951 Erişim Tarihi: 13.06.2019.
Referans 8 Gökçe FGK. Hastanemizde 2008-2009 yıllarında gerçekleştirilen total abdominal histerektomi (TAH)+bilateral salpingooferektomi (BSO) materyallerinin patolojik değerlendirmesi [uzmanlık tezi]. İstanbul, S. B. İstanbul Eğitim ve Araştırma Hastanesi 2009; 9.
Referans 9 Okumuş F, Eryılmaz HY. Kadınlarda histerektomi sonrası cinsel fonksiyon. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2007; 4(2): 5-8. Erişim Adresi: https://www.journalagent.com/kuhead/pdfs/KUHEAD_4_2_5_8.pdf, Erişim Tarihi:13.06.2019.
Referans 10 Hoffmann RL, Pinas I. Effects of hysterectomy on sexual function. Curr Sex Health Rep. 2014; 6: 244-51. doi: 10.1007/s11930-014-0029-3.
Referans 11 Peksoy S. Vajinal ve abdominal histerektomi sonrası kadınların cinsel işlev durumları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesi [yüksek lisans tezi]. Ankara, Hacettepe Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2011; 1-145.
Referans 12 Zindar Y. Histerektominin beden algısı, kadın cinselliği ve partner ilişkisine etkisinin Beden Algısı Ölçeği ve Golombok Rust Cinsel Doyum Ölçeği ile değerlendirilmesi [uzmanlık tezi]. İstanbul, Sağlık Bilimleri Üniversitesi, İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezi 2018; 5-7.
Referans 13 Yaman Ş, Ayaz S. The effect of education given before surgery on self-esteem and body image in women undergoing hysterectomy. Turk J Obstet Gynecol. 2015; 12: 211-4. doi: 10.4274/tjod.95770.
Referans 14 Taşkın L. Doğum ve kadın sağlığı hemşireliği. 15. Baskı. Ankara, Akademisyen Tıp, 2016; 851-3.
Referans 15 Erbaş N, Demirel G. Kadın sağlığının değerlendirilmesinde bir model: Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri. Gümüşhane Üniversitesi Sağlık Bilimleri Dergisi 2016; 5(2): 84-91. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/download/article-file/220064 Erişim Tarihi: 17.06.2019.
Referans 16 İnan FŞ, Üstün B. Bademli K. Türkiye’de kuram/modele dayalı hemşirelik araştırmalarının incelenmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 2013; 16(2): 132-9. Erişim Adresi: https://dergipark.org.tr/download/article-file/29619 Erişim Tarihi: 28.06.2019.
Referans 17 Zuhur Ş, Özpancar N. Türkiye’de kronik hastalık yönetiminde hemşirelik modellerinin kullanımı: sistematik derleme. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2017; 19(2): 57-74. Erişim Adresi: http://hemarge.org.tr/ckfinder/userfiles/files/2017/vol19sayi2/(5).pdf, Erişim Tarihi: 17.06.2019.
Referans 18 Gümüş AB, Şıpkın S, Keskin G. Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeli ile bir huzurevinde yaşayan yaşlıların bakım gereksinimlerinin belirlenmesi. Psikiyatri Hemşireliği Dergisi 2012; 3(1): 13-21. doi: 10.5505/phd.2012.03511.
Referans 19 Temel M. Depresyonla Baş Etmede Marjory Gordon ‘un Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modelinin Etkinliği [doktora tezi]. İstanbul, İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2015; 27-37.
Referans 20 Erbaş N. Sezaryan sonrası Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeline göre verilen bakımda kadınların yaşadığı sorunlar ve hemşirelik tanılarının belirlenmesi. Türkiye Klinikleri J Nurs Sci. 2017; 9(1): 15-29. doi: 10.5336/nurses.2016-50245.
Referans 21 Uysal N, Arslan GG, Yılmaz İ, Alp FY. Hemşirelik ikinci sınıf öğrencilerinin bakım planlarındaki hemşirelik tanıları ve verilerin analizi. Celal Bayar Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Dergisi 2016; 2(5): 139-43. Erişim Adresi: https://www.researchgate.net/publication/316827833_Hemsirelik_Ikinci_Sinif_Ogrencilerinin_Bakim_Planlarindaki_Hemsirelik_Tanilari_ve_Verilerin_Analizi, Erişim Tarihi: 17.06.2019.
Referans 22 Erbaş N. Sezaryan sonrası Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeline göre yapılan evde bakımın annelerin postpartum sağlık durumuna etkisi [doktora tezi]. Sivas, Cumhuriyet Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2013; 49-52.
Referans 23 Türen S. Semptomatik kalp yetmezliği hastalarının hemşirelik bakımında Gordon’un Fonksiyonel Sağlık Örüntüleri Modeli ve standart bakımın karşılaştırılması [doktora tezi]. İstanbul, İstanbul Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü 2017; 22.
Referans 24 Erdemir F. Hemşirelik Tanıları El Kitabı. Ankara, Nobel Tıp, 2005; 20-308.
Referans 25 Güner Ö, Kavlak O. Neuman Sistemler Modeline Göre endometrium kanserli hastanın bakımı: olgu sunumu. Balıkesir Sağlık Bilimleri Dergisi 2015; 4(2): 94-102. doi: 10.5505/bsbd.2015.15010.
Referans 26 Goktaş SB, Gun I, Yildiz T, Sakar MN, Caglayan S. The effect of total hysterectomy on sexsual function and depression. Pak J Med Sci. 2015; 31(3): 700-5. doi: http://dx.doi.org/10.12669/pjms.313.7368.
Referans 27 Özdemir F, Pasinlioğlu T. Histerektomi operasyonu geçiren kadınların histerektomi hakkında görüşlerinin belirlenmesi. Hemşirelikte Araştırma ve Geliştirme Dergisi 2009; 11(1): 30-7. Erişim Adresi: http://hemarge.org.tr/ckfinder/userfiles/files/2009/2009-vol11-sayi1-204.pdf, Erişim Tarihi: 26.06.2019.
Referans 28 Tuğut N, Gölbaşı Z. Cinselliğin değerlendirilmesi: hemşireler için öneriler ve klinik stratejiler. Hemşirelikte Eğitim ve Araştırma Dergisi 2014; 11(2): 59-64. Erişim Adresi: https://www.journalagent.com/kuhead/pdfs/KUHEAD_11_2_59_64.pdf, Erişim Tarihi: 25.06.2019.
Referans 29 Bolsoy N, Kavlak O, Dağ H. Histerektomi operasyonu geçiren kadınların cinsel yaşamlarına yönelik bilgi gereksinimleri. Uluslararası Hakemli Hemşirelik Araştırmaları Dergisi 2014; 1(1): 36-51. Erişim Adresi: http://www.khsdergisi.com/dergi//histerektomi-operasyonu-geciren-kadinlarin-cinsel-yasamlarina-yonelik-bilgi-gereksinimlerinin-saptanmasi201410.pdf, Erişim Tarihi: 26.06.2019.
Referans 30 Şirin A, Kavlak O. Kadın Sağlığı. 2.baskı. İstanbul, Nobel Tıp, 2015; 259.