İSKENDER GÜLLE, İsmail İbrahim TURNA, SALİM SERKAN GÜÇLÜ, Fahrettin KÜÇÜK, PINAR GÜLLE, Zekiye GÜÇLÜ

Burdur Gölü'ndeki sıcaklık, çözünmüş oksijen, pH ve elektriksel iletkenlik değerlerinin dikey yönde değişimi

Bu çalışma, Göller Bölgesi’nde yer alan, 140 km2 yüzölçümünde, 70 m derinliğinde, Na-Mg-(Cl)-SO4-HCO3 tipinde ve alkalin özellikteki Burdur Gölü’nde yürütülmüştür. Aralık 2003-Kasım 2004 tarihleri arasında, aylık olarak, yüzeyden 30 m derinliğe (tabakalaşma döneminde 60 m) kadar göl suyunun sıcaklık, pH, çözünmüş oksijen, elektriksel iletkenlik ve tuzluluk değişimleri ölçülmüştür. Ilık monomiktik tipteki gölün epilimniyon sıcaklığı, mevsimsel olarak, 6-25.3°C arasında değişmesine rağmen hipolimniyon sıcaklığı genellikle yıl boyunca 6-8°C arasında sabittir. Gölde Mayıs–Ekim ayları arasında ısıl tabakalaşma durumu saptanmıştır. Isıl tabakalaşma sırasındaki çözünmüş oksijenin dikey değişim eğrisi, genellikle ötrofik göllerde görülen klinograt tiptedir. Isıl tabakalaşmanın oluştuğu ve oluşmadığı dönemlerin her ikisinde de genellikle 20 m’den sonra çözünmüş oksijen içeriğinin ani biçimde düştüğü ve 24 m’den sonra anoksik koşulların egemen olduğu belirlenmiştir. Yıllık ortalama değerlere göre, epilimniyon tabakasının 0-7.5; termoklin tabakasının 7.5-12.5 ve hipolimniyon tabakasının 12.5 m’den sonraki derinlikleri kapsadığı belirlenmiştir. 17.07.2004 tarihinde 60 m derinliğe kadar yapılan ölçümlerde pH yüzeyde 9.15, 35 m’de 9.35 ve 60 m’de tekrar 9.15, elektriksel iletkenlik yüzeyde 28.9 ve 60 m’de 30.86 mS/cm, tuzluluk yüzeyde 17.8, 50 m’de 19.6 ve 60 m’de 19.1 ppt olarak belirlenmiştir.

The vertical profile of water temperature, dissolved oxygen, pH and conductivity in Lake Burdur, Turkey.

This study was conducted in Lake Burdur, a Na-Mg-(Cl)-SO4-HCO3 type alkaline lake having 140 km2 surface area and 70 m maximal depth. Measurements of temperature, pH, dissolved oxygen, conductivity and salinity parameters were taken on monthly basis from the surface level to 30 m depth (in stratification period to 60 m) between December 2003 and November 2004. Epilimnion temperatures of the warm monomictic type Lake Burdur ranged seasonally between 6-25.3 oC despite hypolimnion remained constant year round at 6-8 °C, not forming a mixture at all. In the lake thermal stratification were detected between months May and October. Dissolved oxygen trend relative to depth is clinograde type, as in eutrophic lakes. In both periods, in which the stratification occurring or not, generally below 20 m a sudden drop of oxygen concentration and below 24 m anoxic conditions were found to be dominant. According to annual averages, elilimnion covered 0-7.5 m, while thermocline was between 7.5-12.5 and hypolimnion lower depths. According to measurements on 17.07.2004 to 60 m, pH at surface was determined as 9.15, at 35 m 9.35 and at 60 m again 9.15; conductivity at surface was determined 28.9, while at 60 m 30.86 mS/cm; salinity was found to be 17.8 at surface, 19.6 at 50 m, 19.1 ppt at 60 m.

___

Akşiray, F. 1982. Environmental Factors Limiting the Spreading out of Chalcarburnus tarichi (PALL. 1981) Breeded in Burdur Lake, (in Turkish). Biyoloji Kongresi Tebliğleri, 12-14 Haziran 1981, Atatürk Üniversitesi Fen Fakültesi Dergisi Özel Sayı 1: 20-28.
Altındağ, A., S. Yiğit. 2002. The Zooplankton Fauna of Lake Burdur. Ege University Journal of Fisheries & Aquatic Sciences. 19 (1-2): 129-132.
Anonim. 1993. Wetlands of Turkey, (in Turkish). Türkiye Çevre Vakfı Yayınları, Ankara.
Anonim. 1998. Enronmental Problems of Turkey’s 99, (in Turkish). Türkiye Çevre Vakfı Yayınları, Ankara.
Apha-Awwa-Wef. 1998. Standard Methods for the Examination of Water and Wastewater. 20th Edition, Washington D.C.
Beyhan, M., Ş. Şahin, M.E. Keskin, B.İ. Harman. 2007. Effects of Long Period Water Level Changing to Water Quality and Heavy Metals in Lake Burdur. Süleyman Demirel Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi, 11(2): 173-179.
Cole, G. A. 1983. Texbook Of Limnology. Third Edition. The C. V. Mosby Comp., St. Louis, 401 pp.
Girgin, S., N. Kazancı, and M. Dügel. 2004. On the Limnology of Deep and Saline Lake Burdur in Turkey. Acta Hydrochim. Hydrobiol. 32 (3): 189-200.
Goldman, C. R., A. J. Horne. 1983. Limnology. McGraw-Hill Int. Book Comp. NewYork.
Kazancı, N., S. Girgin, M. Dügel, D. Oğuzkurt. 1998. Researches on Inland Waters of Turkey III: Limnology, Environmental Quality and Biodiversity of Burdur and Acı Lakes, (in Turkish). Imaj Press, Ankara, 167 pp.
Nümann, W. 1958. Investigations of Fisheries and Limnological in Various Anatolian Lakes and a Special Study about Carp in these Lakes, (in Turkish). İstanbul Üniversitesi Fen Fakültesi Hidrobiyoloji Araştırma Enstitüsü Yayınları Monografi, Sayı 7: 59-63 pp.
Şener, E., A. Davraz, T. Ismailov. 2005. The Monitoring Burdur Lake Water Level Changes with Multi-Time Monitoring Satellite Images, (in Turkish). Türkiye Kuvaterner Sempozyumu (TURQUA-V), İTÜ Avrasya Yer Bilimleri Enstitüsü 2-5 Haziran 2005,148-156 pp.
Timur, M., G Timur, G. Özkan. 1988. A Study on Physicochemical and Hydrobiological Changes in Burdur Lake and Its Effects in Living Organisms, (in Turkish). Akdeniz University, Journal of Fisheries Faculty. 1: 75-104.
Turna, İ.İ., İ. Gülle, S.S. Güçlü, Z. Güçlü, P. Gülle. 2005. The Determination, Distribution and Noteworthily of Planktonic Organisms of the Burdur Lake, (in Turkish). Süleyman Demirel Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Yönetim Birimi 03-M-647 no’lu proje sonuç raporu (Project Report), Isparta, 68 pp.
Williams, W. D. 1996. Australian Lakes. F. B. Taub. (Edit), Lakes and Reservoirs. Ecosystems Of The World 23. Elsevier Sci., Netherlands, 499-519pp.
Yarar, M., G. Magnin. 1997. Important Bird Areas of Turkey, (in Turkish). Doğal Hayatı Koruma Derneği,. 313 pp..
Yıldırım, M.Z., İ. Gülle, Ü. Kebapçı, and F. Küçük. 2008. Faunal Diversity of Lake Burdur and its Vulnarability. Natura Montenegrina 7 (2) 393-400